Η νέα ώθηση στις σχέσεις Ελλάδος-Ισραήλ

Ο Πρέσβης της Ελλάδας στις ΗΠΑ, Βασίλης Κασκαρέλης

Ουάσιγκτον Τριτη, 12 Οκτωβρίου 2010
Γιώργος Μπίστης |

Το καλοκαίρι που πέρασε δόθηκε μια εντυπωσιακή ώθηση στις σχέσεις Ελλάδος-Ισραήλ με την ανταλλαγή επισκέψεων που έκαναν οι πρωθυπουργοί των δύο χωρών, μέσα σε χρονικό διάστημα 20 μόνον ημερών.
Οι επισκέψεις αυτές, που εμπειρογνώμονες λένε ότι είναι ενδεικτικές της αποφασιστικότητας την οποία έχουν οι δύο ηγέτες να προωθήσουν ακόμα περισσότερο τις σχέσεις ανάμεσα στις χώρες τους, προκάλεσαν διάφορες συζητήσεις και εικασίες.
Ο Πρέσβης της Ελλάδας στις Ηνωμένες Πολιτείες, Βασίλης Κασκαρέλης, ανέλυσε τις σχετικές εξελίξεις και τόνισε την σπουδαιότητα που έχουν οι σχέσεις Ελλάδος-Ισραήλ, σε ημερίδα που διοργάνωσε η μεγάλη Ελληνοαμερικανική οργάνωση ΑΧΕΠΑ στην Ουάσιγκτον.
Ο κ. Κασκαρέλης είπε πως ορισμένες από τις εικασίες που διατυπώθηκαν γύρω από το όλο θέμα είναι εντελώς αβάσιμες.  Όπως επεξήγησε, οι επισκέψεις που ανταλλάχθηκαν αποτελούν φυσιολογική εξέλιξη που απορρέει από την διάθεση δύο γειτονικών κρατών να αναπτύξουν και να καλλιεργήσουν περαιτέρω μια εποικοδομητική σχέση όχι μόνον για την αποτελεσματική αντιμετώπιση περιφερειακών θεμάτων αλλά και για διεύρυνση της συνεργασίας τους με στόχο να υλοποιηθεί η ελπίδα οι λαοί τους να έχουν ένα καλύτερο και πιο εύπορο μέλλον.
Τόσο ο ίδιος όσο και άλλοι ομιλητές στο συνέδριο της ΑΧΕΠΑ, περιλαμβανομένου του Πρέσβη του Ισραήλ στην Ουάσιγκτον Michael B. Oren, επισήμαναν ότι η Ελλάδα και το Ισραήλ ουδέποτε είχαν προβλήματα μεταξύ τους. Γι αυτό και η καινούργια εξέλιξη θεωρείται ως το αποτέλεσμα της αναγνώρισης από μέρους των δύο πλευρών ότι η σχέση τους θα μπορούσε να αποβεί τόσο προς αμοιβαίο όφελος όσο και προς όφελος της ευρύτερης περιοχής.
Σύμφωνα με τον κ. Κασκαρέλη, η σύσφιξη των σχέσεων Ελλάδας-Ισραήλ ωφελεί την όλη περιοχή από την άποψη ότι οι δύο χώρες δεν βλέπουν την σχέση τους ως άξονα αλλά ως παράγοντα που παρέχει την δυνατότητα για την ανάπτυξη μιας περιεκτικής περιφερειακής συνεργασίας, που δεν θα στρέφεται εναντίον άλλων ούτε και θα ανταγωνίζεται υφιστάμενες συνεργασίες.
Ο Έλληνας πρέσβης είπε πως «ο αντικειμενικός σκοπός είναι να προωθηθεί μια σχέση, απαραίτητη για την ισορροπία στην περιοχή, που θα συμβάλει στην επίλυση και όχι στην όξυνση των περιφερειακών προβλημάτων».  Από αυτή την άποψη, οι υψηλού επιπέδου σχέσεις που διατηρεί η Ελλάδα με τα Αραβικά κράτη, θα μπορούσαν να αποδειχθούν μεγάλο ατού και όχι παθητικό, ιδιαίτερα μάλιστα εν όψει του γεγονότος πως από τις αρχές Σεπτεμβρίου, Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι έχουν ξεκινήσει νέες απευθείας διαπραγματεύσεις, σε μια προσπάθεια να επιλύσουν τις βασικές διαφορές στην από μακρού συνεχιζόμενη διαμάχη τους.
Ο κύριος Κασκαρέλης τόνισε ότι «οι στενές σχέσεις της Ελλάδος με Αραβικά κράτη, έχουν επιτρέψει στον Πρωθυπουργό κ. Παπανδρέου, να διαδραματίζει ρόλο ειλικρινούς μεσολαβητή, κατόπιν συνεννοήσεων με τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό Βενιαμίν Νετανιάχου και την Αμερικανίδα Υπουργό Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον, για την στήριξη της προσπάθειας που καταβάλουν οι διαπραγματευόμενες πλευρές με στόχο να ξεπεράσουν τα εμπόδια και να διατηρήσουν ζωντανή την ειρηνευτική διαδικασία».
Η Ελλάδα και το Ισραήλ θα μπορούσαν επίσης να ωφεληθούν και από την ανάπτυξη συνεργασίας σε τομείς όπως της γεωργίας, της διαχείρισης νερού, της ενέργειας, του τουρισμού και της άμυνας.
Κατά την έκφραση του κ. Κασκαρέλη «οι δυναμικές μιας τέτοιας συνεργασίας γίνονται αμέσως κατανοητές με μια απλή ματιά στον χάρτη της περιοχής στην οποίαν βρίσκονται οι δύο χώρες».
Ο Έλληνας πρέσβης συνέχισε λέγοντας: «Πρόκειται για δύο ισχυρές και σταθερές δημοκρατίες που λειτουργούν σε ένα πολύ ασταθές περιβάλλον. Το Ισραήλ είναι δυναμικός και ηγετικός οικονομικός παράγοντας ενώ η Ελλάδα είναι μέλος τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και του ΝΑΤΟ, συνιστά πύλη προς μια αγορά 300 εκατομμυρίων ανθρώπων και διέρχεται περίοδο οικονομικής αναγέννησης, όπως δείχνουν οι τολμηρές μεταρρυθμίσεις που εφάρμοσε η Ελληνική κυβέρνηση, προκαταβολικά του κοινού σχεδίου του ΔΝΤ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης που υιοθετήθηκε γι αυτήν».
Άλλοι παράγοντες που υποστηρίχτηκε ότι ευνοούν την βελτίωση των οικονομικών σχέσεων Ελλάδος και Ισραήλ αλλά και των μεταξύ τους εμπορικών συναλλαγών είναι, σύμφωνα πάντα με τον Πρέσβη κ. Κασκαρέλη, η ανάπτυξη συγκεκριμένων προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για συνεργασία με Μεσογειακά κράτη γενικά, η χαλάρωση των περιορισμών πρόσβασης στην Ισραηλινή αγορά, η Συμφωνία Σύνδεσης του Ισραήλ με την ΕΕ και οι μετέπειτα συμφωνίες φιλελευθεροποίησης του εμπορίου και των επενδύσεων στο Ισραήλ καθώς επίσης η πρόσφατη ένταξη του Ισραήλ στον Οργανισμό Ευρωπαϊκής Συνεργασίας και Ανάπτυξης.

 

Ο Πρόεδρος της ΑΧΕΠΑ, Νικ Καρακώστας

Βέβαια οι χώρες της Ελλάδος και του Ισραήλ δεν ανακάλυψαν τώρα τυχαία η μια την άλλη. Έχουν από χρόνια πολλά μια πολύπτυχη σχέση. Το καινούργιο στοιχείο, όπως απορρέει από την ομιλία του κ. Κασκαρέλη, είναι η αμοιβαία διαπίστωσή τους ότι οι διμερείς οικονομικές συναλλαγές καθώς επίσης τα πολλά κοινά που έχουν μεταξύ τους, πολιτιστικά και ιστορικά, αποτελούν πρόσφορο έδαφος πάνω στο οποίο μπορεί να οικοδομηθεί μια ατράνταχτη σχέση. Ο Έλληνας πρέσβης εξήρε κατόπιν τον σπουδαίο ρόλο που διαδραματίζει η Εβραϊκή κοινότητα της Ελλάδας στο χτίσιμο της γέφυρας που οδηγεί στην επιδιωκόμενη σχέση και παρότρυνε την Ελληνοαμερικανική και την Εβραϊκή κοινότητα στις ΗΠΑ να συνεργαστούν πάνω στην ίδια βάση.
Όπως είπε: «Οι Έλληνες και οι Εβραίοι είναι άνθρωποι της Διασποράς, έχουν αντιμετωπίσει παρόμοιες προκλήσεις στο παρελθόν, έχουν περάσει περιόδους της ιστορίας δίχως δικό τους ανεξάρτητο κράτος, έχουν μεταναστεύσει σε άλλες χώρες για πολιτικούς, κοινωνικούς και οικονομικούς λόγους, κι έχουν αγωνιστεί για να διατηρήσουν την γλώσσα και τις παραδόσεις τους».
Κοινά χαρακτηριστικά υπάρχουν πολλά ανάμεσα στους Ελληνοαμερικανούς και τους Εβραίους των Ηνωμένων Πολιτειών. Μερικά από αυτά ανέφερε ο κύριος Κασκαρέλης στην ομιλία του. «Οι δύο κοινότητές μας είναι σταθερά προσηλωμένες στον θεσμό της οικογένειας, στις πολιτιστικές παραδόσεις τους, την θρησκεία τους και την προώθηση του γενικού οφέλους της ευρύτερης κοινωνίας τους, ενώ παράλληλα τα μέλη τους διατηρούν στενούς δεσμούς με την γενέτειρα τους». Ο κύριος Κασκαρέλης ανέφερε κατόπιν ένα περιστατικό που δείχνει ξεκάθαρα τα όσα περιέγραψε.  Όπως είπε: «Όταν παίχτηκε η ταινία Γάμος αλλά Ελληνικά (My big fat Greek wedding) με εξέπληξε το πόσο πολλοί εβραίοι φίλοι ήρθαν και μου είπαν ότι τα όσα είδαν να διαδραματίζονται στο φιλμ θα μπορούσαν να είχαν συμβεί με τον ίδιο ακριβώς τρόπο μέσα σε μια εβραϊκή οικογένεια».
Οι Έλληνες και οι Εβραίοι της Αμερικής αποδίδουν επίσης μεγάλη σπουδαιότητα στην εκπαίδευση και διακατέχονται από μια έντονη επιθυμία να γίνουν δημιουργικά και παραγωγικά στελέχη της κοινωνίας στην οποία ζουν. Κι αυτό, όπως είπε ο Πρέσβης κ. Κασκαρέλης, τεκμηριώνεται από τα αποτελέσματα της απογραφής πληθυσμού που έγινε το 1970 στις Ηνωμένες Πολιτείες και τα οποία δείχνουν ότι Αμερικανοί Ελληνικής και Εβραϊκής καταγωγής κρατούν τις δύο υψηλότερες θέσεις μεταξύ εθνικών μειονοτήτων στους τομείς της εκπαίδευσης και της ευημερίας».
Επίσης τόσο οι Εβραίοι όσο και οι Έλληνες στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν υποστεί διακρίσεις κι οδυνηρές συνέπειες από την δράση φανατικών ομάδων.  Μάλιστα η ΑΧΕΠΑ, η οποία διοργάνωσε την ημερίδα με τίτλο «Νέα ώθηση στις Ελληνοεβραϊκές σχέσεις – Ποια θα είναι τα επόμενα βήματα», ιδρύθηκε στις αρχές του περασμένου αιώνα για να βοηθήσει τους Έλληνες μετανάστες της εποχής εκείνης που αντιμετώπιζαν προσωπικές και οικονομικές επιθέσεις από μέρους της οργάνωσης των Κλου-Κλουξ-Κλαν.
Ο κύριος Κασκαρέλης μας υπενθύμισε ότι οι Έλληνες και οι Εβραίοι στην Αμερική «αγωνίστηκαν με εξαίρετη επιτυχία ενάντια σε προκαταλήψεις και αρνητικά στερεότυπα και κατάφεραν να διατηρήσουν την γλώσσα και τις πολιτιστικές παραδόσεις τους».
Ο Πρέσβης της Ελλάδος συμπέρανε πως το κοινό αυτό ιστορικό παρελθόν και οι παρόμοιες προκλήσεις που αντιμετώπισαν οι δύο κοινότητες προλειάνουν το έδαφος για στενή συνεργασία στον ακαδημαϊκό, τον πολιτικό, τον πολιτιστικό και άλλους τομείς. Εξέφρασε μάλιστα την πεποίθηση ότι στους επόμενους μήνες οι Ελληνοαμερικανοί και οι Εβραίοι των Ηνωμένων Πολιτειών θα εντοπίσουν συγκεκριμένους τομείς συνεργασίας και παράλληλα με τον Ισραηλινό συνάδελφό του διακήρυξε ότι οι Πρεσβείες της Ελλάδας και του Ισραήλ στην Ουάσιγκτον θα στηρίξουν όσο το δυνατόν περισσότερο κάθε προσπάθεια προς την κατεύθυνση αυτή.
Καταλήγοντας ο κύριος Κασκαρέλης είπε: «Μια προσωπικότητα της μακρόχρονης κοινής ιστορία μας που πιστεύω ότι αποτελεί το πιο κατάλληλο σύμβολο της ανοχής και της συνεργασίας μεταξύ των δύο λαών μας είναι ο Μέγας Αλέξανδρος, ο οποίος ως άρχων της περιοχής, έδειξε τεράστιο σεβασμό στην Ιουδαϊκή θρησκεία, σε σημείο μάλιστα πού λέγεται ότι γονάτισε στα πόδια του Αρχιραβίνου μπρος από το Τέμενος της Ιερουσαλήμ. Το παράδειγμά διαπολιτισμικού σεβασμού και ειρηνικής συνύπαρξης που μας έδωσε ας φωτίζει τον δρόμο της συνεργασίας ανάμεσα στις δύο κοινότητές μας».
Στην ημερίδα της ΑΧΕΠΑ μίλησαν επίσης και άλλες διακεκριμένες προσωπικότητες περιλαμβανομένων των συμβούλων άμυνας των Πρεσβειών της Ελλάδας και του Ισραήλ, συνταγματαρχών Ταξίαρχου Σαρδέλη και Boaz Amidov, αντίστοιχα, οι οποίοι εξέτασαν τις δυναμικές της Ελληνο-ισραηλινής στρατιωτικής συμμαχίας.
Στο μεταξύ ολοκληρώθηκε σήμερα η διήμερη επίσκεψη που έκαναν στο Ισραήλ ο αρμόδιος για θέματα επενδύσεων υπουργός Επικρατείας Χάρης Παμπούκης και ο υφυπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Δόλλης. Επιστρέφοντας στην Αθήνα, ύστερα από τις διάφορες επαφές που είχε με Ισραηλινούς παράγοντες, ο κύριος Παμπούκης δήλωσε, μεταξύ άλλων, στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων: «Έχουμε αποφασίσει να εμβαθύνουμε τις σχέσεις μας με το Ισραήλ παράλληλα με την εμβάθυνση των σχέσεων που επιχειρούμε και με άλλες χώρες, παραδοσιακά φίλες χώρες, αλλά και κάποιες νέες, οι οποίες έρχονται να προστεθούν».