Ιστορικές καί γλωσσικές σημειώσεις
με αφορμή μιά είδηση που μας ήλθε από τα Σκόπια: Παρουσίαση βιβλίου
για την καταγωγή των Αλβανών από Πελασγούς καί Ιλλυρίους
Μιλτιάδης Η. Μπόλαρης
23 Δεκεμβρίου, 2012.
“Στις εγκαταστάσεις του Δήμου Σαράϊ των Σκοπίων έγινε σήμερα παρουσίαση του βιβλίου «Πελασγοί- Ιλλυριοί» του συγγραφέα Abelin Krosi. Πρόκειται για ένα ογκώδες συγγραφικό έργο που αναδεικνύει τα ιστορικά στοιχεία για την προέλευση του αλβανικού λαού μέσα στους αιώνες, όπως σημειώνει χαρακτηριστικά η αλβανική Τζουρνάλ....Ο συγγραφέας δήλωσε ότι το βιβλίο για τους Πελασγούς και Ιλλυριούς αποτελεί προώθηση των αξιών του αλβανικού έθνους.”
http://www.echedoros-a.gr/2012/12/blog-post_5085.html
 |
Η Ιλλυρία ξεκινούσε από την βόρειο Αλβανία καί
κάλυπτε περίπου όλη την Γιουγκοσλαυϊα
|
Στην μυθολογία της αυτοχθονικότητας προστρέχουν διάφοροι εθνικά ανασφαλείς Βαλκάνιοι που αισθάνονται, σαν ανώριμα παιδιά, την ανάγκη να βυζάξουν ομαδικά το εθνικιστικό δάχτυλό τους. Σ΄αυτήν προσφεύγουν όχι μόνον Σκοπιανοί ψευδο-Μακεδονιστές, Βούλγαροι Θρακιστές, Σλοβένοι Βενετιστές καί Έλληνες αυτοχθονιστές αλλά καί Ιλλυριομανείς Αλβανοί υπερεθνικιστές. Εδώ θα ασχοληθούμε με τους μύθους των τελευταίων καί θα καταδείξουμε πως η ιστορική πραγματικότητα είναι μάλλον διαφορετική από ότι φαντάζονται ή θέλουν να αποδεχτούν οι Πελασγομανείς καί Ιλλυριομανείς φίλοι μας.
ΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ
Ξεκινούμε με τα ιστορικά δεδομένα. Γνωρίζουμε πως οι Ιλλύριοι καί όλοι οι άλλοι λαοί της Βαλκανικής εξελληνίζονται ή εκλατινίζονται μετά την Μακεδονική καί Ρωμαϊκή κατάκτησή τουςi. Χάνονται η Παιονική, η Θρακική, η Φρυγική καί η Ιλλυρική γλώσσαii. Η νέα Χριστιανική θρησκεία λειτουργεί σαν καταλύτης στον εξελληνισμό ή εκλατινισμό, μέσα από την επίσημη Εκκλησία καί την αντίστοιχη Ελληνική ή Λατινική λειτουργική. Στην περιοχή της σημερινής Αλβανίας όλα τα αρχαιολογικά δεδομένα καταδεικνύουν πως όσες επιγραφές παράγονται, είτε αυτές απαντώνται σε κοσμήματα, είτε εκκλησιαστικές ή ταφικές είναι πλέον κατεγραμμένες στην Ελληνική καί στην Λατινική. Οι Ιλλύριοι εξαφανίζονται,από την ιστορία καί οι Αλβανοί καί οι Σλαύοι δεν έχουν εμφανιστεί ακόμη. Οι Αλβανοί, επί του προκειμένου, δεν εμφανίζονται παρά μόνον σε αναφορές ιστορικών πηγών περί τον 11ο αιώνα. Η πρώτη αναφορά σε Ἁλβανούς” αλλά καί "Αρβανίτες" γίνεται αναφορικά με γεγονότα γύρω στά 1043 από τον Μιχαήλ Ατταλειάτηiii όπου αναφέρεται σε Αλβανούς "σελ. 9...και οί ποτε σύμμαχοι και της ισοπολιτείας ημίν συμμετέχοντες, ως και αυτής της θρησκείας, Αλβανοί και Λατίνοι όσοι μετά την εσπερίαν Ρώμην τοις Ιταλικοίς πλησιάζουσι μέρεσι,...", και “σελ. 18...ο προμνημονευθείς Γεώργιος, ώ Μανιάκης επώνυμον, εκ της Ιταλικής αρχής επαναστάς μετά των εκείσε συνόντων στρατιωτών Ρωμαίων και Αλβανών,..."iv αλλά και σε Αρβανίτες "σελ. 297...είχε γαρ και Ρωμαίων πολλών στρατιωτικόν, Βουλγάρων τε και Αρβανιτών,...". Η Άννα Κομνηνή στην Αλεξιάδα περιγράφοντας την στα 1081 εισβολή των Νορμανδών από την Ιταλία στο Δυρράχειο καί τις επιχειρήσεις του πατέρα της Αλεξίου Κομνηνού, αναφέρεται σε “εποίκους” από την περιοχή Άλβανον ή Άρβανον “...τας περί το Άρβανον ανατεθείκει κλεισούρας...”v, “επί δε τινα των ομορούντων τω Αρβάνω πολίχνεια προέφθασαν των Βαϊμούντω προσχωρήσαι, οι τούτων έποικοι τας του Αρβάνου ατραπούς ακριβώς επιστάμενοι προσελθόντες πάσιν...”vi. Έναν αιώνα αργότερα ακούμε γιά ύπαρξη στην περιοχή του Αρβάνου πριγκιπάτου στα (1190–1255), εξαρτημένου από την Κωνσταντινούπολη αρχικά καί από το Δεσποτάτο της Ηπείρου αργότερα. Τα μέλη της (μάλλον Ελληνικής καταγωγής, άν κρίνει κανείς από το όνομα) πριγκιπικής οικογένεια των Προγόνων διατηρούν τους Βυζαντινούς τίτλους “Άρχων”, “Μέγας Άρχων” καί “Υπερσέβαστος”, ενώ ο Πρόγονος Σγούρος στα 1294-5 αναφέρεται σαν γαμβρός του Αυτοκράτορα Ανδρονίκου Β' Παλαιολόγου.vii Ο Νίκολας Χάμοντ που πιστεύει πως οι Αλβανοί αποτελούν απομεινάρια των Ταυλαντίων, θεωρεί πως το Άρβανον είναι το δίδυμο των βουνών Ντάϊτι (Dajti) καί Μάλι με Γκρόπε (Mali me Grope), αφού αναφέρεται καί σαν Άρβανα (των Αρβάνων), στά βόρεια της Εγνατίας οδού, ανατολικά του Δυρραχίου.viii
Άς
ανατρέξουμε όμως στην θεωρούμενη ώς
αρχή της Αλβανικής προϊστορίας. Άν καί
οι Βαλκανικές γλώσσες όπως προαναφέραμε
έχουν ήδη κατά την ύστερη παλαιοχριστιανική
εποχή εξαφανισθεί καί αντικατασταθεί
από την Λατινική καί την Ελληνική, η
Αλβανική πρέπει να θεωρηθεί η εξαίρεση.
Σε αντίθεση με τα Τουρκικά, τα Ουγγρικά
ή τα Σλαβικά, η Αλβανική είναι σίγουρα
Βαλκανική γλώσσα (στην ξεπερασμένη σήμερα θεωρία περί
ταυτίσεως των καθ΄ ημάς Αλβανών με τους
Αλβανούς του Καυκάσου θα αναφερθούμε
πιό κάτω).
ΠΕΛΑΣΓΙΚΑ
Θεωρούμε πως οι θεωρίες περί Πελασγικής καταγωγής των Αλβανών είναι τόσο ανιστόρητα αστήρικτες καί τουλάχιστον τόσο φαιδρές όσο καί ο ψευδο-"Μακεδονισμός" των Σκοπίων ή ο ψευδο-"Χιττιτισμός" των Τούρκων. Δεν χρειάζεται να χαλάσουμε πολύ φαιά ουσία σε παραμύθια, πρέπει όμως να αναφερθούμε σε αυτά, μιάς καί αποτελούν το μυθολογικό εθνικιστικό υπόβαθρο των διαφόρων Ουτσεκάδων καί άλλων Τσαμουριωτών. Γιά να θεωρήσουμε πως υπάρχει συγγένεια μεταξύ δύο γλωσσών θα πρέπει να έχουμε συγκρίσημα στοιχεία που να μπορούν να ταυτοποιηθούν καί στις δύο γλώσσες. Η μόνη γλώσσα που αυτονόητα εμπεριέχει Πελασγικές λέξεις καί τοπωνύμια είναι η Ελληνική. Υπάρχουν λέξεις φυτών καί τοπωνύμια που πρωτογνώρισαν οι Ινδοευρωπαίοι Έλληνες ερχόμενοι με την άφιξή τους στην Ελληνική χερσόνησο λέξεις που περιέγραφαν πράγματα που δεν γνώριζαν καί που αναγκάστηκαν να δανειστούν από τους ντόπιους πληθυσμούς. Γενικά Πελασγικές καί προΕλληνικές θεωρούνται γενικά όσες λέξεις περιέχουν τα συμφωνικά συμπλέγματα "-νθ-" (πχ υάκινθος, τεθέβινθος, άψινθος, πλίνθος, λαβύρινθος, Κόρινθος, Τύρινς/Τύρινθος, Ερύμανθος), "-ττ-" καί "-σσ-" (πχ κυπάρισσος, Αττική, Υμηττός, Ιλυσσός, Λυκαβηττός, Παρνασσός, Βριλησσός, Κηφισσός, Λάρισσα αλλά καί θάλασσα). Επίσης λέξεις ψαριών που δεν έχουν Ελληνική ετυμολογία (σκάρος, σπάρος, σμέρνα, πέρκα, σκαρμός, σαργός, γόπα, καθώς καί όλες σχεδόν οι ονομασίες των μεγάλων νησιών (Νάξος, Κύθνος, Τήνος, Λήμνος, Κάλυμνος, Σάμος, Σκύρος, Ίος, Κίμωλος, Σίφνος, Κρήτη, Σίκινος, Ζάκυνθος, κλπ κλπ). Πελασγικά θεωρούνται καί πολλά ονόματα βουνών, όπως Όλυμπος, Όσσα, Μίνθη, Άθως, Πάρνηθα, κλπ. Από τις ιστορικές πηγές αλλά καί από την γλωσσολογική έρευνα είναι καταφανές πως η Πελασγική γλώσσα προφανώς δεν ήταν μία καί ενιαία, αλλά μάλλον πολλές. Κάποιες Πελασγικές θεωρείται πως ήταν Ινδοευρωπαϊκές γλώσσες, όπως πχ τα Θρακικά που αναφέρουν οι πηγές στην Χαλκιδική καί αλλού, αλλά καί η γλώσσα που μας έδωσε τοπωνύμια συγγενή με άλλα παρόμοια της ΝΔ Μικρασίας. Όπως έχουμε Κνωσσός καί Τυλισσός έχουμε καί Αλικαρνασσός. Άλλες Πελασγικές γλώσσες ήταν σχεδόν σίγουρα μή Ινδοευρωπαίκές, όπως τα Ετεοκρητικά τηε γραμμικής “Α” αλλά καί η Λημνιακή γλώσσα που καταγράφεται στην στήλη των Καμινίων (ταυτίζεται με τα Τυρρηνιακά της Ιταλίας καί έιναι προφανώς συνδεδεόμενη με γλώσσες της Ανατολίας, μάλλον της περιοχής της Τροίας).
Είναι επιβεβαιωμένο πως καμία Πελασγική γλώσσα ή διάλεκτος δεν επέζησε πέραν των κλασσικών χρόνων, πέραν ίσως της Θρακικής εκτός Ελλάδος (εάν μπορεί η Θρακική θεωρηθεί [ίσως σωστά] σαν μία από τις "Πελασγικές" γλώσσες), καί μόνον σαν πρό του 2000 πΧ γλωσσικό υπόβαθρο της Ινδοευρωπαϊκής Ελληνικής επιβιώνουν πολλές λέξεις της ενσωματωμένες παλαιόθεν οργανικά σε αυτήν. Στην Αλβανική δεν φαίνεται να έχουν επιβιώσει (άν ποτέ υπήρχαν) καμία από τις προαναφερθείες Πελασγικές λέξεις, όπως καί κανείς άλλωστε δεν θα το ανέμενε. Διάφορες διαδικτυακές καί παλαιότερες προσπάθεις Αλβανικής επεξήγησης αρχαίων Ελληνικών θεοτήτωνix όπως ο “Χρόνος” από το Αλβανικό kruje (πηγή), ή το kohe (χρόνος,στα Αλβανικά), το “Χάος” από το has (φαγάς), η Ηρα από το ere (άνεμος), “Δευκαλίων” από το dhe ka lene (αυτός που έφυγε από την γή) καί φυσικά ο “Αλέξανδρος” από το ale si anderr (γεννιέται σαν όνειρο) μπορούν μέν να προσφέρουν όπιο αυτοϊκανοποίησης στους εκ δεδομένου εθνικά πεπεισμένους, αλλά σε σκεπτικιστές καί σε μή Αλβανούς προκαλούν μειδιάματα οίκτου. Έχουμε κι εμείς άλλωστε, στην Ελλάδα τους δικούς μας φαιδρούς ΕΛ, να μην τα λέμε τώρα - θα χάσουμε το σήριαλ με τον Σείριο!
ΠΕΛΑΣΓΙΚΑ
Θεωρούμε πως οι θεωρίες περί Πελασγικής καταγωγής των Αλβανών είναι τόσο ανιστόρητα αστήρικτες καί τουλάχιστον τόσο φαιδρές όσο καί ο ψευδο-"Μακεδονισμός" των Σκοπίων ή ο ψευδο-"Χιττιτισμός" των Τούρκων. Δεν χρειάζεται να χαλάσουμε πολύ φαιά ουσία σε παραμύθια, πρέπει όμως να αναφερθούμε σε αυτά, μιάς καί αποτελούν το μυθολογικό εθνικιστικό υπόβαθρο των διαφόρων Ουτσεκάδων καί άλλων Τσαμουριωτών. Γιά να θεωρήσουμε πως υπάρχει συγγένεια μεταξύ δύο γλωσσών θα πρέπει να έχουμε συγκρίσημα στοιχεία που να μπορούν να ταυτοποιηθούν καί στις δύο γλώσσες. Η μόνη γλώσσα που αυτονόητα εμπεριέχει Πελασγικές λέξεις καί τοπωνύμια είναι η Ελληνική. Υπάρχουν λέξεις φυτών καί τοπωνύμια που πρωτογνώρισαν οι Ινδοευρωπαίοι Έλληνες ερχόμενοι με την άφιξή τους στην Ελληνική χερσόνησο λέξεις που περιέγραφαν πράγματα που δεν γνώριζαν καί που αναγκάστηκαν να δανειστούν από τους ντόπιους πληθυσμούς. Γενικά Πελασγικές καί προΕλληνικές θεωρούνται γενικά όσες λέξεις περιέχουν τα συμφωνικά συμπλέγματα "-νθ-" (πχ υάκινθος, τεθέβινθος, άψινθος, πλίνθος, λαβύρινθος, Κόρινθος, Τύρινς/Τύρινθος, Ερύμανθος), "-ττ-" καί "-σσ-" (πχ κυπάρισσος, Αττική, Υμηττός, Ιλυσσός, Λυκαβηττός, Παρνασσός, Βριλησσός, Κηφισσός, Λάρισσα αλλά καί θάλασσα). Επίσης λέξεις ψαριών που δεν έχουν Ελληνική ετυμολογία (σκάρος, σπάρος, σμέρνα, πέρκα, σκαρμός, σαργός, γόπα, καθώς καί όλες σχεδόν οι ονομασίες των μεγάλων νησιών (Νάξος, Κύθνος, Τήνος, Λήμνος, Κάλυμνος, Σάμος, Σκύρος, Ίος, Κίμωλος, Σίφνος, Κρήτη, Σίκινος, Ζάκυνθος, κλπ κλπ). Πελασγικά θεωρούνται καί πολλά ονόματα βουνών, όπως Όλυμπος, Όσσα, Μίνθη, Άθως, Πάρνηθα, κλπ. Από τις ιστορικές πηγές αλλά καί από την γλωσσολογική έρευνα είναι καταφανές πως η Πελασγική γλώσσα προφανώς δεν ήταν μία καί ενιαία, αλλά μάλλον πολλές. Κάποιες Πελασγικές θεωρείται πως ήταν Ινδοευρωπαϊκές γλώσσες, όπως πχ τα Θρακικά που αναφέρουν οι πηγές στην Χαλκιδική καί αλλού, αλλά καί η γλώσσα που μας έδωσε τοπωνύμια συγγενή με άλλα παρόμοια της ΝΔ Μικρασίας. Όπως έχουμε Κνωσσός καί Τυλισσός έχουμε καί Αλικαρνασσός. Άλλες Πελασγικές γλώσσες ήταν σχεδόν σίγουρα μή Ινδοευρωπαίκές, όπως τα Ετεοκρητικά τηε γραμμικής “Α” αλλά καί η Λημνιακή γλώσσα που καταγράφεται στην στήλη των Καμινίων (ταυτίζεται με τα Τυρρηνιακά της Ιταλίας καί έιναι προφανώς συνδεδεόμενη με γλώσσες της Ανατολίας, μάλλον της περιοχής της Τροίας).
Είναι επιβεβαιωμένο πως καμία Πελασγική γλώσσα ή διάλεκτος δεν επέζησε πέραν των κλασσικών χρόνων, πέραν ίσως της Θρακικής εκτός Ελλάδος (εάν μπορεί η Θρακική θεωρηθεί [ίσως σωστά] σαν μία από τις "Πελασγικές" γλώσσες), καί μόνον σαν πρό του 2000 πΧ γλωσσικό υπόβαθρο της Ινδοευρωπαϊκής Ελληνικής επιβιώνουν πολλές λέξεις της ενσωματωμένες παλαιόθεν οργανικά σε αυτήν. Στην Αλβανική δεν φαίνεται να έχουν επιβιώσει (άν ποτέ υπήρχαν) καμία από τις προαναφερθείες Πελασγικές λέξεις, όπως καί κανείς άλλωστε δεν θα το ανέμενε. Διάφορες διαδικτυακές καί παλαιότερες προσπάθεις Αλβανικής επεξήγησης αρχαίων Ελληνικών θεοτήτωνix όπως ο “Χρόνος” από το Αλβανικό kruje (πηγή), ή το kohe (χρόνος,στα Αλβανικά), το “Χάος” από το has (φαγάς), η Ηρα από το ere (άνεμος), “Δευκαλίων” από το dhe ka lene (αυτός που έφυγε από την γή) καί φυσικά ο “Αλέξανδρος” από το ale si anderr (γεννιέται σαν όνειρο) μπορούν μέν να προσφέρουν όπιο αυτοϊκανοποίησης στους εκ δεδομένου εθνικά πεπεισμένους, αλλά σε σκεπτικιστές καί σε μή Αλβανούς προκαλούν μειδιάματα οίκτου. Έχουμε κι εμείς άλλωστε, στην Ελλάδα τους δικούς μας φαιδρούς ΕΛ, να μην τα λέμε τώρα - θα χάσουμε το σήριαλ με τον Σείριο!
Η προσπάθεια επομένως γλωσσικής σύνδεσης μεταξύ των λεγομένων "Πελασγικών" καί οποιονδήποτε άλλων συγχρόνων γλωσσών πλήν της Ελληνικής είναι ιστορικά αστήριχτη καί τουλάχιστον άστοχη - όταν δεν είναι εθνικιστικά κατευθυνόμενη. Ο καθένας μπορεί να ισχυριστεί πως τα Αφρικανικά Σουαχίλι πχ συγγενεύουν με την γλώσσα των Αζτέκων του Μεξικού. Η επιβεβαίωση κάθε θεωρίας βρίσκεται στην απόδειξή της μέσα από εμπεριστατωμένη επιχειρηματολογία με ατράνταχτα στοιχεία. Κανένας από τους Αλβανούς ή άλλους Αλβανο-πελασγιστές δεν προσπάθησε ποτέ να εξηγήσει με τρόπο που να πείσει τους σύγχρονους γλωσσολόγους γιά οποιαδήποτε σχέση μεταξύ Πελασγικών καί Αλβανικών. Λόγια, λόγια, λόγια...με άλλα λόγια!
Οι σημερινές ψευδεπιστημονικές φαιδρότητες που κατακλύουν το διαδίκτυο δεν περιέχουν κανένα ίχνος πρωτοτυπίας: είναι αναμυρικασμός εθνικιστικών θεωριών του 19ου ή καί των αρχών του 20ου αιώνα. Ο Αλβαναμερικανός Konstandin Cekrezi έγραφε στα ήδη στα 1919 στο Albania Past and Present πως "θεωρείται γενικά αποδεκτό (sic) σήμερα πως οι Αλβανοί είναι οι πιό παλιά φυλή στην νοτιοανατολική Ευρώπη. Όλες οι ενδειξεις επικεντρώνονται στο γεγονός (sic) πως είναι οι απόγονοι των πρωϊμοτέρων Άρειων μεταναστών που αντιπροσωπεύθησαν στους ιστορικούς χρόνους από τους συγγενείς λαούς, τους Ιλλυρίους, Μακεδόνες καί Ηπειρώτες." Αυτοί οι "πρωϊμότεροι Άρειοι μετανάστες", ήταν σύμφωνα με τον Κωνσταντίν Τσεκρέζι, οι Πελασγοί.x Οι Αλβανοί, είχε υποστηρίξει στα 1917 o Kristo Dako στο άρθρο του The Albanians,xi υπήρξαν "το αποτέλεσμα του συνδυασμού των αρχαίων Ιλλυριών, Μακεδόνων καί Ηπειρωτών, που όλοι τους είχαν καταγωγή από τους πιό αρχαίους Πελασγούς. Αυτοί οι Πελασγοί ήταν οι πρώτοι που ήλθαν στην Ευρώπη...". Αυτή η "Πελασγική" θεωρία, επισημαίνει ο Noel Malcolm στο (πολύ εύστοχα τιτλοφορούμενο) έργο του "Μύθος της Αλβανικής Εθνικής Ταυτότητας" - Myth of Albanian National Identity: Some Key Elements, στα 2002, που προσέδωσε στους Αλβανούς μιά κάποια φυλετική υπεροχή υπέρ πάντων των υπολοίπων λαών της νοτιοανατολικής Ευρώπης -ή ακόμη καί σε ολόκληρη την Ευρώπη tout court- απετέτελε τον θεμέλιο λίθο επάνω στον οποίο στηρίχθηκαν όλα τα υπόλοιπα τμήματα του μυθικά-φορτισμένου οικοδομήματος της Αλβανικής ταυτότητας. Οι Πελασγικές ψευδοθεωρίες των πρωτοπόρων του Αλβανικού εθνικισμού, στηρίχθηκαν επάνω σε ιστορικά παντελώς αστήρικτες θεωρίες του Αλβανοιταλού διανοούμενου Angelo Masci στις αρχές του 19ου αιώνα.xii Από τον Άντζελο Μάσκι πρωτακούμε γιά Ιλλυρίους, Μακεδόνες καί Ηπειρώτες που ομιλούσαν την "Πελασγική"). Την ψευδοθεωρία του Masci μετέφρασε στην Γαλλική ο Conrad Malte-Brun. Με έναν "πολύ μπερδεμένο τρόπο", όπως ισχυρίζεται ο Noel Malcolm, ο Μalte-Brun "προχωρεί ένα βήμα παραπέρα" καί υποστηρίζει πως "οι Αλβανοί προέρχονται από Ιλλυρίους ιθαγενείς που ομιλούσαν μιά γλώσσα "αδελφική" με αυτή των Πελασγών, Δαρδανών, Ελλήνων, καί Μακεδόνων"...."η Αλβανική γλώσσα είναι ένας αρχαίος, σημαντικός καί ξεχωριστός κρίκος στην μεγάλη αλυσίδα των Πελασγο-Ελληνικών γλωσσών". "Ο Malte-Brun" κατά τον Noel Malcolm "περιέγραψε τη Πελασγική σαν μία πρωτόγονη μορφή των Ελληνικών, καί την διαχώρησε από την ιλλυρική, την οποία θεώρησε σαν κλάδο της Θρακικής γλώσσας".xiiiΕδώ θα πρόσθετα πως σε κανένα σύγχρονο γλωσσολογικό δένδρο δεν καταδεικνύεται γλωσσολογική ενότητα μεταξύ Ιλλυρικής καί Θρακικής. Το οξύμωρο Ιλλυρικοθρακική είναι σαν να λέμε Γαλλογερμανική, ή έστω Λατινογοτθική.
ΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΟΙΟΣ ΗΤΑΝ ΠΡΙΝ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ ΕΔΩ
"Η
πρωταρχική λειτουργία αυτής της
Πελασγικής θεωρίας ήταν, φυσικά, να
εμπεδώσει απαιτήσεις προϋπαρξης",
αφού "...οι υπαινιγμοί της Πελασγικής
θεωρίας πήγαιναν πολύ πιό πέρα από
απλές απαιτήρεις "ιστορικού δικαιώματος"
επάνω σε εδάφη", μας υπενθυμίζει
ο Noel Malcolm.
"Στην αρχή, οι προπάτορες ήταν οι μυθικοί Πελασγοί. Αλλά προοδευτικά, καθόσον το Αλβανικό εθνικό κίνημα ενηλικιωνόταν, οι ρομαντική Πελασγική θεωρία καί άλλες παρόμοιες αντικατεστάθησαν από την θεωρία της Ιλλυρικής προέλευσης, που ήταν πιό πιστευτή αφού υποστηριζόταν από ικανό αριθμό διανοουμένων. Η θεωρία της Ιλυρικής προέλευσης γρήγορα έγινε ένας από τους κυρίαρχους πυλώνες του Αλβανικού εθνικισμού λόγω της της σημασίας της σαν ένδειξη Αλβανικής ιστορικής συνέχειας στο Κόσοβο, όπως καί στον νότο της Αλβανίας, δηλαδή σε περιοχές που αμφισβητούνται από Έλληνες καί Σέρβους", μας λέγει ο Piro Misha στην Ανακάλυξη ενός Εθνικισμού : Μύθοι καί Αμνησία (Ιnvention of a Nationalism: Myth and Amnesia στο Albania Identities, 2002). xiv
"Στην αρχή, οι προπάτορες ήταν οι μυθικοί Πελασγοί. Αλλά προοδευτικά, καθόσον το Αλβανικό εθνικό κίνημα ενηλικιωνόταν, οι ρομαντική Πελασγική θεωρία καί άλλες παρόμοιες αντικατεστάθησαν από την θεωρία της Ιλλυρικής προέλευσης, που ήταν πιό πιστευτή αφού υποστηριζόταν από ικανό αριθμό διανοουμένων. Η θεωρία της Ιλυρικής προέλευσης γρήγορα έγινε ένας από τους κυρίαρχους πυλώνες του Αλβανικού εθνικισμού λόγω της της σημασίας της σαν ένδειξη Αλβανικής ιστορικής συνέχειας στο Κόσοβο, όπως καί στον νότο της Αλβανίας, δηλαδή σε περιοχές που αμφισβητούνται από Έλληνες καί Σέρβους", μας λέγει ο Piro Misha στην Ανακάλυξη ενός Εθνικισμού : Μύθοι καί Αμνησία (Ιnvention of a Nationalism: Myth and Amnesia στο Albania Identities, 2002). xiv
Στην
ίδια συλλογή ο Fatos Ljubonja στο κεφάλαιο
Ανάμεσα σε έναν Ιδεατό Κόσμο καί σε έναν
Πραγματικό Κόσμο (Between a Virtual World and a Real
World) επιβεβαιώνει πως "Ἁνάμεσα
στους κυρίαρχους μύθους είναι αυτοί
που επιδοξάζουν την αρχαιότητα του
Αλβανικού λαού καί της Αλβανικής σαν
μίας από τις παλαιότερες γλώσσες. Μιάς
καί θεωρήθηκε σημαντικό το να
διαφοροποιηθούν οι Αλβανοί από τους
Έλληνες καί τους Σλαύους -ή ακόμη καί
να τονιστεί η υπεροχή των- ανακαλύφθηκε
πως η απαρχή των Αλβανών βρισκόταν στους
Πελασγούς, που σύμφωνα με την μυθολογία
ήταν οι κάτοικοι των Βαλκανίων πρίν από
τους Έλληνες (αργότερα οι Πελασγοί
αντικατεστάθησαν από τους Ιλλυρίους).
"
Η ΙΔΕΑΤΗ ΙΛΛΥΡΙΑ: ILIRIA εκ του liri
Εφόσον καί οι επίσημη εθνική Αλβανική προπαγάνδα απέρριψε πλέον τον Πελασγισμό, αυτό που θα εξετάσουμε εδώ είναι κατά πόσον οι Αλβανοί είναι ή δεν είναι Ιλλύριοι. Τα δεδομένα φαίνεται να συγκλίνουν προς το συμπέρασμα πως οι Αλβανοί είναι Βαλκάνιος λαός, προϋπάρχων της καθόδου των Σλαύων καί της εισβολής των Τούρκων, άν καί όχι από την Ιλλυρία. Mελετώντας προσεκτικά τα όσα ιστορικά και γλωσσολογικά στοιχεία με φειδώ μας προσφέρει η επιστήμη γιά το θέμα μας, φτάνουμε αβίαστα στο συμπέρασμα πως οι Αλβανοί δεν μπορεί να είναι απόγονοι των Ιλλυρίων της Δυτικής καί μάλιστα της Νότιο-Δυτικής Βαλκανικής. Την πιό πιθανή εξήγηση της εθνογέννεσης των Αλβανών μας την δίνει η θεωρία πως προέρχονται από τους Δάκες της Βόρειο-Ανατολικής Βαλκανικής. Αυτό σημαίνει πως στο μακρινότερο παρελθόν (1500 χρόνια πρίν) είχαν άμεση συγγένεια με τους προγόνους των Λατινοφώνων - εκλατινισμένων Δακικών - πληθυσμών της σημερινής Ρουμανίας.
Πέρα από τα ιστορικά υπάρχουν καί αδιάψευστα γλωσσολογικά δεδομένα στα οποία μπορούμε να ανατρέξουμε. Κατ΄αρχήν "Η Ιλλυρική γλώσσα αποτελεί μιάν ασυνύθιστη περίπτωση. Ενώ οι Ιλλύριοι είναι ένας καλά αποτυπωμένος λαός της αρχαιότητας, ουδεμία εξακριβωμένη επιγραφή δεν επέζησε που να είναι γραμμένη στην Ιλλυρική γλώσσα", μας επισημάνει ο Ρότζερ Γούνταρντ, στην εισαγωγή του βιβλίου οι Αρχαίες γλώσσες της Ευρώπης.xv Επομένως μόνον από ονόματα καί περιορισμένο σχετικά λεξιλόγιο που συνήθως καταγράφηκε από Έλληνες ή Λατίνους μπορούμε να κρίνουμε την Ιλλυρική. Δεν πρέπει να ξεχνούμε πως Ιλλυρία στην αρχαιότητα δεν ήταν ακριβώς η σημερινή Αλβανία αλλά περίπου όλη η μέχρι πρότινος Γιουγκοσλαυία, μέχρι καί τμήμα της Πανονίας στην σημερινή Ουγγαρίας, καθώς καί το βόρειο μόνον τμήμα της Αλβανίας.
Η ΙΔΕΑΤΗ ΙΛΛΥΡΙΑ: ILIRIA εκ του liri
Εφόσον καί οι επίσημη εθνική Αλβανική προπαγάνδα απέρριψε πλέον τον Πελασγισμό, αυτό που θα εξετάσουμε εδώ είναι κατά πόσον οι Αλβανοί είναι ή δεν είναι Ιλλύριοι. Τα δεδομένα φαίνεται να συγκλίνουν προς το συμπέρασμα πως οι Αλβανοί είναι Βαλκάνιος λαός, προϋπάρχων της καθόδου των Σλαύων καί της εισβολής των Τούρκων, άν καί όχι από την Ιλλυρία. Mελετώντας προσεκτικά τα όσα ιστορικά και γλωσσολογικά στοιχεία με φειδώ μας προσφέρει η επιστήμη γιά το θέμα μας, φτάνουμε αβίαστα στο συμπέρασμα πως οι Αλβανοί δεν μπορεί να είναι απόγονοι των Ιλλυρίων της Δυτικής καί μάλιστα της Νότιο-Δυτικής Βαλκανικής. Την πιό πιθανή εξήγηση της εθνογέννεσης των Αλβανών μας την δίνει η θεωρία πως προέρχονται από τους Δάκες της Βόρειο-Ανατολικής Βαλκανικής. Αυτό σημαίνει πως στο μακρινότερο παρελθόν (1500 χρόνια πρίν) είχαν άμεση συγγένεια με τους προγόνους των Λατινοφώνων - εκλατινισμένων Δακικών - πληθυσμών της σημερινής Ρουμανίας.
Πέρα από τα ιστορικά υπάρχουν καί αδιάψευστα γλωσσολογικά δεδομένα στα οποία μπορούμε να ανατρέξουμε. Κατ΄αρχήν "Η Ιλλυρική γλώσσα αποτελεί μιάν ασυνύθιστη περίπτωση. Ενώ οι Ιλλύριοι είναι ένας καλά αποτυπωμένος λαός της αρχαιότητας, ουδεμία εξακριβωμένη επιγραφή δεν επέζησε που να είναι γραμμένη στην Ιλλυρική γλώσσα", μας επισημάνει ο Ρότζερ Γούνταρντ, στην εισαγωγή του βιβλίου οι Αρχαίες γλώσσες της Ευρώπης.xv Επομένως μόνον από ονόματα καί περιορισμένο σχετικά λεξιλόγιο που συνήθως καταγράφηκε από Έλληνες ή Λατίνους μπορούμε να κρίνουμε την Ιλλυρική. Δεν πρέπει να ξεχνούμε πως Ιλλυρία στην αρχαιότητα δεν ήταν ακριβώς η σημερινή Αλβανία αλλά περίπου όλη η μέχρι πρότινος Γιουγκοσλαυία, μέχρι καί τμήμα της Πανονίας στην σημερινή Ουγγαρίας, καθώς καί το βόρειο μόνον τμήμα της Αλβανίας.
Από
μεθοδολογική άποψη επομένως οι γλωσσολόγοι
έπρεπε να ψάξουν καί να βρούν Α. Στοιχεία
Ιλλυρικά που είναι κοινά στις χώρες
όπου έζησαν οι αρχαίοι Ιλλύριοι, καί να
εντοπίζουν πιθανές λεκτικές επιβιώσεις,
καί Β. Να εντοπίσουν άλλες σύγχρονες
γλώσσες με τις οποίες να συγγενεύει
γλωσσολογικά η Αλβανική. Από
γλωσσολογικές αναλύσεις φαίνεται πως
η μόνη άλλη γλώσσα με την οποία η Αλβανική
έχει κοινές λέξεις αρχαίου γλωσσολογικού
"υποβάθρου" (καί που να μην αποτελούν
Ελληνικά, Λατινικά, Ιταλικά, Σλαβωνικά
ή τέλος Τουρκικά δάνεια) είναι η
Ρουμανική.
Στο έγκυρο διαδικτυακό Παλαιολεξικόν, διαβάζουμε: "Καί τα Αλβανικά; Άν καί η Ιλλυρική ήταν η πρώτη γλώσσα που συγκρίθηκε με την Αλβανική, τα Θρακο-Δακικά αποτελούν την καλύτερη πιθανότητα. Μια σειρά από γλωσσολόγους έχουν εξετάσει τη δυνατότητα της Αλβανικής να είναι απόγονος ενός υπολείμματος Δακικής. Η αρχική Ρωμαϊκή κατάκτηση μέρους της Δακίας δεν αποτελείωσε την συγκεκριμένη γλώσσα, αφού ελεύθερες Δακικές φυλές όπως οι Κάρποι (Carpi) μπορεί να συνέχισαν να μιλούν την Δακική στη Μολδαβία και σε όμορες περιοχές ακόμη καί έως τον 6ο ή 7ο αιώνα μ.Χ., διατηρώντας την δυνατότητα να μπορούν να επιρρεάσουν μερικώς στην διαμόρφωση των Σλαβικών γλωσσών. Σύμφωνα με την υπόθεση της Hasdeu (1901), ένας κλάδος της Δακικής συνέχισε ως Αλβανική γλώσσα. Μια πιό εκλεπτυσμένη εκδοχή αυτής της υπόθεσης θεωρεί την Αλβανική ώς μια Δακο-Μυσική διάλεκτο που αποσπάστηκε πριν από το 300 π.Χ., και πως η Δακική εξαφανίστηκε. Ισχυρά αποδεικτικά στοιχεία αυτής της θεωρίας είναι το κοινό υπόβαθρο των λέξεων στη Ρουμανική γλώσσα και τα Αλβανικά (http://www.palaeolexicon.com/default.aspx?static=14&Language_ID=16).
Ο Ρουμάνος ιστορικός Ι.Ι. Ρούσσου, στα 1970 εκδίδει την μελέτη του στο Βουκουρέστι όπου αναφέρεται σε “Αυτόχθονα στοιχεία στην Ρουμανική. Κοινό Ρουμανο-Αλβανικό υπόβαθρο”, καί υποστηρίζει την κοινή προέλευση Ρουμανικής καί Αλβανικής γλώσσας.xvi “Η Ρουμανική γλώσσα”, μάς λέγει ο σύγχρονος Ρουμάνος διανοούμενος καί μελετητής Δανιήλ Αλέξε στην μελέτη του “Σχετικά με τους συνδέσμους της Ρουμανικής με την Αλβανική”, στο Ρουμανικό λεξικό DEX-online, “συγγενεύει με την Αλβανική πολύ περισσότερο από ότι αποδέχονται η παραδοσιακή ιστοριογραφία καί γλωσσολογία στην Ρουμανία” καί συνεχίζει : “Αυτό που δεν έχει ειπωθεί ακόμη, μέχρι στιγμής είναι πως το Λατινικό υπόβαθρο των δύο γλωσσών, που ήταν αρχικά αδελφές, είναι πανομοιότυπο, καί πως η διαδικασία εκλατινισμού ήταν ταυτόχρονη καί ακολουθούσε τους ίδιους μηχανισμούς”. xvii
Στο έγκυρο διαδικτυακό Παλαιολεξικόν, διαβάζουμε: "Καί τα Αλβανικά; Άν καί η Ιλλυρική ήταν η πρώτη γλώσσα που συγκρίθηκε με την Αλβανική, τα Θρακο-Δακικά αποτελούν την καλύτερη πιθανότητα. Μια σειρά από γλωσσολόγους έχουν εξετάσει τη δυνατότητα της Αλβανικής να είναι απόγονος ενός υπολείμματος Δακικής. Η αρχική Ρωμαϊκή κατάκτηση μέρους της Δακίας δεν αποτελείωσε την συγκεκριμένη γλώσσα, αφού ελεύθερες Δακικές φυλές όπως οι Κάρποι (Carpi) μπορεί να συνέχισαν να μιλούν την Δακική στη Μολδαβία και σε όμορες περιοχές ακόμη καί έως τον 6ο ή 7ο αιώνα μ.Χ., διατηρώντας την δυνατότητα να μπορούν να επιρρεάσουν μερικώς στην διαμόρφωση των Σλαβικών γλωσσών. Σύμφωνα με την υπόθεση της Hasdeu (1901), ένας κλάδος της Δακικής συνέχισε ως Αλβανική γλώσσα. Μια πιό εκλεπτυσμένη εκδοχή αυτής της υπόθεσης θεωρεί την Αλβανική ώς μια Δακο-Μυσική διάλεκτο που αποσπάστηκε πριν από το 300 π.Χ., και πως η Δακική εξαφανίστηκε. Ισχυρά αποδεικτικά στοιχεία αυτής της θεωρίας είναι το κοινό υπόβαθρο των λέξεων στη Ρουμανική γλώσσα και τα Αλβανικά (http://www.palaeolexicon.com/default.aspx?static=14&Language_ID=16).
Ο Ρουμάνος ιστορικός Ι.Ι. Ρούσσου, στα 1970 εκδίδει την μελέτη του στο Βουκουρέστι όπου αναφέρεται σε “Αυτόχθονα στοιχεία στην Ρουμανική. Κοινό Ρουμανο-Αλβανικό υπόβαθρο”, καί υποστηρίζει την κοινή προέλευση Ρουμανικής καί Αλβανικής γλώσσας.xvi “Η Ρουμανική γλώσσα”, μάς λέγει ο σύγχρονος Ρουμάνος διανοούμενος καί μελετητής Δανιήλ Αλέξε στην μελέτη του “Σχετικά με τους συνδέσμους της Ρουμανικής με την Αλβανική”, στο Ρουμανικό λεξικό DEX-online, “συγγενεύει με την Αλβανική πολύ περισσότερο από ότι αποδέχονται η παραδοσιακή ιστοριογραφία καί γλωσσολογία στην Ρουμανία” καί συνεχίζει : “Αυτό που δεν έχει ειπωθεί ακόμη, μέχρι στιγμής είναι πως το Λατινικό υπόβαθρο των δύο γλωσσών, που ήταν αρχικά αδελφές, είναι πανομοιότυπο, καί πως η διαδικασία εκλατινισμού ήταν ταυτόχρονη καί ακολουθούσε τους ίδιους μηχανισμούς”. xvii
Γνωρίζουμε
πως πως οι λέξεις υποβάθρου της Ρουμανικής
είναι Δακο-Μυσικές. Αυτό που μας
εκπλήσσει είναι το πόσες λέξεις Δακικής
προέλευσης είναι κοινές στο γλωσσικό
υπόβαθρο των δύο γλωσσών.xviii
| ΡΟΥΜΑΝΙΚΑ | ΑΛΒΑΝΙΚΑ | ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ | ΔΑΚΟ-ΘΡΑΚΙΚΑ |
| abur | avull | ατμός | *abhula |
| alac | lakër | σίτος/σιτοβολώνας | v |
| baci | bacë | αρχηγός | v |
| Bălaur, balaur | bollë | τέρας/φίδι | Σερβικά: blavor (σκουλήκι) |
| baligă | bajgë | κοπριά | v |
| baltă | baltë | βάλτος/λάσπη | v |
| barză | barth, f. bardhë | πελαργός/λευκό | v |
| bîr | berr | πρόβατο | v |
| bîrsă | vërz | κομμάτι ξύλου/εργαλείο | v |
| boare | borë | κρύος αέρας/χιόνι (βλ "Βορέας") | v |
| Brad (archaic form*bradzŭ) | bradh | έλατο | v |
| brîu | bres (or brezi) | ζώνη | v |
| bucura, bucuros | Zbukuroj, bukurosh | όμορφος, χαρούμενος | v |
| bunget | bunk | δασύ δάσος | v |
| burtă | barku | κοιλιά | v |
| buză | buzë | χείλος | v |
| căciulă | kësul'ë | σκούφος, καπέλο χωρίς γείσο | v |
| căpușă | këpushë | έντομο/τσιμπούρι | v |
| căpută | Këpucë or këputë | πόδι, πατούσα | v |
| cătun | katund | οικισμός, χωριό | v |
| cioară | sorrë | κόρακας | v |
| cioc | çok | ράμφος, σφυρί | v |
| ciomag | çomage | ρόπαλλο/σφύρα | v |
| cîrlig | αγκίστρι | Βουλγαρικά: кърлик kărlik | |
| codru | koder | δάσος/λόφος | v |
| copac | kopaçe | δένδρο/κούτσουρο κορμού | v |
| copil | kopil | παιδί/νόθος | v |
| cruța | kursej | διαμοιράζω | v |
| curma | kurmue | σφιγμένο/κομμένο | v |
| curpăn | kurpen | κλίμα, twining stem | v |
| cursă | kurth | παγίδα | v |
| dărîma | dërrmoj | γκρεμίζω | v |
| daș | dash | κριάρι | v |
| droaie | droe or droje | πλήθος/αγοραφοβία | v |
| Eşti bucuros | Bukur-esht | είναι όμορφο | v |
| fărîmă | thërrime | ψίχουλο, τεμμάχιο | v |
| foarte frumos | fort bukur | πανέμαρφο | v |
| gâdila (related to: gudura) | gudulis | γαργαλώ | v |
| gălbează | gëlbazë, këlbazë | Φασιόλωσις, ηπατικό οίδημα /φλέγμα | v |
| gard | gardh | φράχτης | v |
| gata | gati | τελειωμένο, έτοιμο | v |
| gheară | darë | δαγκάνη/τανάλια, πένσα | v |
| gheară | Dorë | νύχι ζώου/πατερίτσες, γροθιά | v |
| gheară | çjerr | νύχι ζώου, γρατζούνισμα | v |
| ghimpe | gjëmp, gjemb | αγκάθι | v |
| ghionoaie | gjon | δρυοκολάπτης/νυχτοπούλι | v |
| ghiuj | gjysh | γέρος/παππούς | v |
| gorun | τύπος δρυός | Βουλγαρικά: горун gorun | |
| grapă | grep, gërepë | μακρύ εργαλείο, καμάκι/καλάμι ψαρέματος, αγκίστρι | |
| gresie | gëresë grihë | πέτρα τροχίσματος | v |
| groapă | gropë | τρύπα, οπή | v |
| grumaz | gurmaz or gërmaz | σβέρκος/λαιμός | v |
| grunz | grundë | βώλος, εξώγκομα-οίδημα | v |
| gușă | gushë | διπλοσάγωνο/καρύδι λαιμού | Βουλγαρικά: guša (throat) |
| măgură | magulë | λόφος | v |
| mămăligă | mëmeligë | τραχανάς/χυλός | v |
| mazăre | modhë and modhullë | φασόλι | v |
| mînz | mëz | πουλάρι | Θρακικό: ΜΕΖΗΝΑΙ: “ιππέας” |
| mire | mirë | καλός/γαμπρός | v |
| mistreț | mistrec | κάπρος/κατεργάρης | v |
| moș | moshë | γέρος/ηλικία | v |
| mugure | mugull | μπουμπούκι | v |
| murg | murg | σκούρο καφέ/καλόγερος | v |
| năpîrcă | nepërkë, nëpërkë | οχιά | v |
| păstaie | pistaë, bishtajë | λοβός, περικάρπιο, θαλαμίσκος, κάψουλα/όσπρια | v |
| pîrîu | përrua | ρυάκι | v |
| rață | rosë | πάπια | v |
| rînză | rrëndës (rennet) | κοιλόπονος | v |
| Sarbăd-searbăd | tharbët | άγευστο/πικρο | v |
| scăpăra | sqepar | κρούση πυρόλιθου/μικρό τσεκούρι / "σκεπάρνι" | v |
| scrum | shkrum, shkrumb | στάχτες | Βουλγαρικά: scrum, скрум. |
| scula | shkul | σηκώνω/ξεριζώνω | v |
| scurt | shkurtimisht | κοντός | v |
| șale | shale | ισχύο/γοφός | v |
| sîmbure | sumbull or thumbull | κουκούτσι/κουμπί | v |
| stăpîn | ηγέτης | Σλαβικό stopanŭ μέσω Αλβανικής | |
| stejar | οξυά | Βουλγαρικά стежер (στέτζερ) | |
| sterp | shterp | μή γόνιμος, στείρος | v |
| străghiată | shtrëngatë | καταιγίδα | v |
| straiţă | strajcë | σάκκος | v |
| strepede | shtrep | πτωματοσκούλικο/τυροσκούλικο | v |
| strungă | shtrungë | στάνη, στενό πέρασμα/ "στρούγκα" | v |
| șut | shyt | χωρίς κέρατα | v |
| Te Pup | Të puç (or: Të puth) | σε φιλώ | v |
| traistă | trastë, trajstë | σάκκος | v |
| țap | cjap | τράγος | v |
| țarc | Thark (or cark) | animal enclosure | |
| Țîmburuș, țumburu | thumbullë | στρογγυλο εξώγκωμα/ακίδα, μικτό νύχι | |
| vatră | vatre | εστία/τζάκι | |
| Viezure, viedzure | vjedhullë | ασβός/κλέφτης | |
| zară | dhallë | βουτυρόγαλο | |
| Zăr, zer | dhallë | ξυνόγαλο, αριάνι | |
| zgardă | shkardhë | κολλάρο/αλυσίδα |
Η πιό
γνωστή διεθνώς Δακική λέξη είναι
ομολογουμένως η λέξη bucuros
(ευτυχισμένος, χαρούμενος), που όλοι
την γνωρίζουμε σαν συνθετικό γνωστού
Ρουμανικού τοπωνυμίου. Η λέξη bucuros
απαντάται με παραπλήσια έννοια καί
παρόμοια προφορά στην Αλβανική σαν
bukurosh (όμορφος). "Eşti bucuros"
σημαίνει "είσαι χαρούμενος" που
με αναγραμματισμό μας δίνει το γνωστό
σε όλους μας "ευτυχισμένο" Δακικό
"Bucureşti", την πρωτεύουσα πόλη της
Ρουμανίας. Η Bucura απαντάται σαν γυναικείο
όνομα στην Ρουμανική καί με την ίδια
προφορά σαν Bukura καί στην Αλβανική.
Το
κοινό Δακικό γλωσσολογικό υπόβαθρο
Αλβανικής καί Ρουμανικής ωθεί πολλούς
γλωσσολόγουν στο να μιλούν γιά την
Ρουμανική ώς μία "πλήρως εκλατινισμένη
Δακική γλώσσα", ενώ την Αλβανική ώς
μιά "μερικώς εκλατινισμένη Δακική
γλώσσα".xix
Θεωρείται μάλλον βέβαιο, καί γενικά αποδεκτό πλέον από την σύγχρονη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα, πως οι Αλβανοί δεν μπορεί να είναι γηγενείς της σημερινής τους περιοχής, αλλά έποικοι. Αυτός είναι καί ο λόγος άλλωστε που οι Ιλλυριστές Αλβανοί πάντα προτιμούν να παραπέμπουν σε παλιές πηγές. Όσο πιό πολύ 19ος αιώνας τόσο καλύτερα, αφού τότε η γλωσσολογική επιστήμη ήταν ακόμη στα σπάργανά της. Θεωρήθηκε αρχικά αυτονόητο πως οι Αλβανοί έπρεπε να ήταν Ιλλυριακής καταγωγής αφού κανείς δεν γνώριζε κάτι γιά την προέλευση της γλώσσας τους καί άλλωστε ζούσαν σε τμήμα της Αρχαίας Ιλλυρίας. Το γεγονός πως Κροάτες καί Μαυροβούνιοι μπήκαν στο κυνήγι της Ιλλυρίας καταγωγής έμπλεξε λίγο τα πράγματα. Καί οι Σλοβένοι εθνικιστές θεωρούν εαυτούς βέρους "Βενέτους" καί οι Σκοπιανοί ώς γνωστόν θεωρούν εαυτούς "αρχαίους"... "Μακεδόνες". Οι Αλβανοί όμως δεν μιλούν Σλαβική διάλεκτο, καί εφόσον πράγματι δεν είναι από την Ιλλυρία, τότε το πρόβλημα επικεντρώνεται στην ερώτηση : “πόθεν, από πού”.
Από τα λίγα που γνωρίζουμε γιά την Ιλλυρική γλώσσα, κυρίως από επιγραφές, ονόματα, λέξεις που διέσωσαν Έλληνες ή Λατίνοι συγγραφείς καθώς καί από Ιλλυρικά τοπωνύμια, δεν φαίνεται να αποδεικνύεται καμία οργανική σχέση συγγένειας της Αλβανικής με την Ιλλυρική. Στο βιβλίο “Οι Αρχαίες Γλώσσες της Ευρώπης” (έκδοση του 2008 του Πανεπιστημίου Καίμπριτζ), ο Roger Goddard γράφει πως η παρόλο που "Εικάζεται πως η σύγχρονη Αλβανική γλώσσα προέρχεται απευθείας από την αρχαία Ιλλυρική", αλλά όμως "Η πιθανή της συγγένεια με την πενιχρά καταγεγραμμένη Ιλλυρική" πρέπει να θεωρηθεί σαν "ελάχιστα περισότερο από μιάν εικασία"...(σελ.8).
Τα Ιλλυρικά τοπωνύμια που επέζησαν, επέζησαν καί μεταφέρθηκαν στην Αλβανικής μέσω της (κυριαρχούσας στην περιοχή κατά τον μεσαίωνα) Λατινικής (βόρεια Αλβανία) , Ελληνικής (Νότια Αλβανία), και της Σλαβικής. Γλωσσολογικά, τα τοπωνύμια αυτά δεν συμπορεύονται με εξελίξεις της Αλβανικής. Αποτελούν ύστερα δάνεια από την Λατινική, την Ελληνική και την Πρωτοσλαβική. Τα τοπωνύμια Λατινικής προέλευσης καταδεικνύουν Δαλματική Λατινική καί όχι Αλβανική φωνητική εξέλιξηxx. Παραδείγματος χάριν Τομόρ - Tomor εκ του Τόμαρος - Tomarus (Στράβων, Πλίνιος, κ.ά.), αλλά καί πιό ενδεικτικά τα Σκόδρα - Σκούταρι- Shköder εκ τού Λατινικού Scodra (Τίτος Λίβιος) που μάλλον προέρχεται από Ιλλυρική λέξη που αποδιδόταν στην Αρχαία Ελληνική σαν Σκάρδον από το εθνώνυμο Σκορδίσκοι-Skordisci, που μάλλον ποροέρχεται από το όνομα του όρους Σκάρδος ή Σκόρδος. Είναι αυτονόητο πως η Αλβανική ονομασία Shköder δεν προέρχετραι μέσω γλωσσολογικής συνέχειας από το Σκάρδον αλλά αποτελεί ύστερο, μεταμεσαιωνικό δάνειο από το Λατινικό Σκόδρα, αφού ακολουθεί το -δρ- αντί του -ρδ-. Σε αντιπαράθεση θα προτείναμε το ιδίας προέλευσης όνομα δύο νησιών της Αδριατικής πού έχουν διατηρήσει το αυθεντικά Ιλλυρικό όνομά τους, το νησί Škarda (-rd-) που αναφέρεται στον Στράβωνα (315) σαν Σκάρδων (-ρδ-) καί η νησίδα Škrda , που επίσης διατήρησε το (-rd-).
Η μελέτη των τοπωνυμίων από μόνη της αυταπόδεικτα πείθει πως τα Ιλλυρικά είχαν πλέον εξαφανιστεί αιώνες πρίν καί πως οι Αλβανοί αντικατέστησαν ή αναμίχθησαν με Λατινικούς πληθυσμούς στην Βόρειο Αλβανία, με Ελληνικούς στην Νότια καί στην παραλιακή, αλλά καί με Σλάβους. Γιά τα Ελληνικά τοπωνύμια της παράλιας καί Νοτίου Αλβανίας δεν χρειάζεται να επιχειρηματολογίσουμε: Οι τοπωνυμιακές αποδείξεις βρίθουν. Έτσι έχουμε την πόλη Fier ή Fieri από το Ιταλικό fiera που σημαίνει χώρος εμπορικής έκθεσης, παζαριού, εμποροπανηγυρης (στην περιοχή της αρχαίας Ελληνικής Απολλωνίας), το Δυρράχιον ("δυσ-ράχιον", χτισμένο δίπλα σε απρόσιτη, δύσκολη ράχη - η αρχαία Ελληνική πόλη Επίδαμνος) - Λατινικά Dyrrachium, Ιταλικά Durazzo καί με δάνειο από την Ιταλική (λόγω Βενετικής παρουσίας την εποχή αυτή) προέρχεται το Αλβανικό Durrës. Επίσης, Gjirokastër - Αργυρόκαστρο, Vlora ή Vlorë - Αυλώνα, αλλά στην Γκεκική διάλεκτο Vlonë (που σημαίνει πως το δανείστηκαν από το Ελληνικό Αυλώνα καί όχι από το Ιταλικό-Βενετσιάνικο Valona). Υπάρχει το Αλβανικό Himarë από την Ελληνική Χειμάρα, την Αρχαιοελληνική Χίμαιρα καθώς καί η Επισκοπή /Δρόπολη, ή Βυζαντινή Δρυϊνούπολις (Ρωμαίκή Αδριανούπολις), η κατεστραμένη Voskopoja - Μοσχόπολη, κλπ. Θα κάνουμε εδώ μιά παρένθεση και θα αναφερθούμε στην Αλβανική λαϊκή "ετυμολογία" του "Ιλλυρία" από το Αλβανικό liri καί liria (στα Αλβανικά "ελευθερία"), άρα Ilirët (Iliria - με ένα λάμδα καί Ι αντί του Υ) θεωρούν πως σημαίναι "Γή των Λεύτερων", κατά το Σκιπερία "γή των αετών". Ταιριάζει πολύ γιά διαδικτυακή εθνικιστική κατανάλωση καί σίγουρα πρέπει να ήταν ενδυναμωτική γιά το εθνικό φρόνημα των μαθητών στα σχολεία του Εμβέρ Χότζα, αλλά δεν πείθει. Προφανώς αποτελεί Λατινικό δάνειο (Lirë εκ του Liber, στα Ρουμανικά Libertate), με αναγραμματισμό καί πτώση του "b".
Θεωρείται μάλλον βέβαιο, καί γενικά αποδεκτό πλέον από την σύγχρονη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα, πως οι Αλβανοί δεν μπορεί να είναι γηγενείς της σημερινής τους περιοχής, αλλά έποικοι. Αυτός είναι καί ο λόγος άλλωστε που οι Ιλλυριστές Αλβανοί πάντα προτιμούν να παραπέμπουν σε παλιές πηγές. Όσο πιό πολύ 19ος αιώνας τόσο καλύτερα, αφού τότε η γλωσσολογική επιστήμη ήταν ακόμη στα σπάργανά της. Θεωρήθηκε αρχικά αυτονόητο πως οι Αλβανοί έπρεπε να ήταν Ιλλυριακής καταγωγής αφού κανείς δεν γνώριζε κάτι γιά την προέλευση της γλώσσας τους καί άλλωστε ζούσαν σε τμήμα της Αρχαίας Ιλλυρίας. Το γεγονός πως Κροάτες καί Μαυροβούνιοι μπήκαν στο κυνήγι της Ιλλυρίας καταγωγής έμπλεξε λίγο τα πράγματα. Καί οι Σλοβένοι εθνικιστές θεωρούν εαυτούς βέρους "Βενέτους" καί οι Σκοπιανοί ώς γνωστόν θεωρούν εαυτούς "αρχαίους"... "Μακεδόνες". Οι Αλβανοί όμως δεν μιλούν Σλαβική διάλεκτο, καί εφόσον πράγματι δεν είναι από την Ιλλυρία, τότε το πρόβλημα επικεντρώνεται στην ερώτηση : “πόθεν, από πού”.
Από τα λίγα που γνωρίζουμε γιά την Ιλλυρική γλώσσα, κυρίως από επιγραφές, ονόματα, λέξεις που διέσωσαν Έλληνες ή Λατίνοι συγγραφείς καθώς καί από Ιλλυρικά τοπωνύμια, δεν φαίνεται να αποδεικνύεται καμία οργανική σχέση συγγένειας της Αλβανικής με την Ιλλυρική. Στο βιβλίο “Οι Αρχαίες Γλώσσες της Ευρώπης” (έκδοση του 2008 του Πανεπιστημίου Καίμπριτζ), ο Roger Goddard γράφει πως η παρόλο που "Εικάζεται πως η σύγχρονη Αλβανική γλώσσα προέρχεται απευθείας από την αρχαία Ιλλυρική", αλλά όμως "Η πιθανή της συγγένεια με την πενιχρά καταγεγραμμένη Ιλλυρική" πρέπει να θεωρηθεί σαν "ελάχιστα περισότερο από μιάν εικασία"...(σελ.8).
Τα Ιλλυρικά τοπωνύμια που επέζησαν, επέζησαν καί μεταφέρθηκαν στην Αλβανικής μέσω της (κυριαρχούσας στην περιοχή κατά τον μεσαίωνα) Λατινικής (βόρεια Αλβανία) , Ελληνικής (Νότια Αλβανία), και της Σλαβικής. Γλωσσολογικά, τα τοπωνύμια αυτά δεν συμπορεύονται με εξελίξεις της Αλβανικής. Αποτελούν ύστερα δάνεια από την Λατινική, την Ελληνική και την Πρωτοσλαβική. Τα τοπωνύμια Λατινικής προέλευσης καταδεικνύουν Δαλματική Λατινική καί όχι Αλβανική φωνητική εξέλιξηxx. Παραδείγματος χάριν Τομόρ - Tomor εκ του Τόμαρος - Tomarus (Στράβων, Πλίνιος, κ.ά.), αλλά καί πιό ενδεικτικά τα Σκόδρα - Σκούταρι- Shköder εκ τού Λατινικού Scodra (Τίτος Λίβιος) που μάλλον προέρχεται από Ιλλυρική λέξη που αποδιδόταν στην Αρχαία Ελληνική σαν Σκάρδον από το εθνώνυμο Σκορδίσκοι-Skordisci, που μάλλον ποροέρχεται από το όνομα του όρους Σκάρδος ή Σκόρδος. Είναι αυτονόητο πως η Αλβανική ονομασία Shköder δεν προέρχετραι μέσω γλωσσολογικής συνέχειας από το Σκάρδον αλλά αποτελεί ύστερο, μεταμεσαιωνικό δάνειο από το Λατινικό Σκόδρα, αφού ακολουθεί το -δρ- αντί του -ρδ-. Σε αντιπαράθεση θα προτείναμε το ιδίας προέλευσης όνομα δύο νησιών της Αδριατικής πού έχουν διατηρήσει το αυθεντικά Ιλλυρικό όνομά τους, το νησί Škarda (-rd-) που αναφέρεται στον Στράβωνα (315) σαν Σκάρδων (-ρδ-) καί η νησίδα Škrda , που επίσης διατήρησε το (-rd-).
Η μελέτη των τοπωνυμίων από μόνη της αυταπόδεικτα πείθει πως τα Ιλλυρικά είχαν πλέον εξαφανιστεί αιώνες πρίν καί πως οι Αλβανοί αντικατέστησαν ή αναμίχθησαν με Λατινικούς πληθυσμούς στην Βόρειο Αλβανία, με Ελληνικούς στην Νότια καί στην παραλιακή, αλλά καί με Σλάβους. Γιά τα Ελληνικά τοπωνύμια της παράλιας καί Νοτίου Αλβανίας δεν χρειάζεται να επιχειρηματολογίσουμε: Οι τοπωνυμιακές αποδείξεις βρίθουν. Έτσι έχουμε την πόλη Fier ή Fieri από το Ιταλικό fiera που σημαίνει χώρος εμπορικής έκθεσης, παζαριού, εμποροπανηγυρης (στην περιοχή της αρχαίας Ελληνικής Απολλωνίας), το Δυρράχιον ("δυσ-ράχιον", χτισμένο δίπλα σε απρόσιτη, δύσκολη ράχη - η αρχαία Ελληνική πόλη Επίδαμνος) - Λατινικά Dyrrachium, Ιταλικά Durazzo καί με δάνειο από την Ιταλική (λόγω Βενετικής παρουσίας την εποχή αυτή) προέρχεται το Αλβανικό Durrës. Επίσης, Gjirokastër - Αργυρόκαστρο, Vlora ή Vlorë - Αυλώνα, αλλά στην Γκεκική διάλεκτο Vlonë (που σημαίνει πως το δανείστηκαν από το Ελληνικό Αυλώνα καί όχι από το Ιταλικό-Βενετσιάνικο Valona). Υπάρχει το Αλβανικό Himarë από την Ελληνική Χειμάρα, την Αρχαιοελληνική Χίμαιρα καθώς καί η Επισκοπή /Δρόπολη, ή Βυζαντινή Δρυϊνούπολις (Ρωμαίκή Αδριανούπολις), η κατεστραμένη Voskopoja - Μοσχόπολη, κλπ. Θα κάνουμε εδώ μιά παρένθεση και θα αναφερθούμε στην Αλβανική λαϊκή "ετυμολογία" του "Ιλλυρία" από το Αλβανικό liri καί liria (στα Αλβανικά "ελευθερία"), άρα Ilirët (Iliria - με ένα λάμδα καί Ι αντί του Υ) θεωρούν πως σημαίναι "Γή των Λεύτερων", κατά το Σκιπερία "γή των αετών". Ταιριάζει πολύ γιά διαδικτυακή εθνικιστική κατανάλωση καί σίγουρα πρέπει να ήταν ενδυναμωτική γιά το εθνικό φρόνημα των μαθητών στα σχολεία του Εμβέρ Χότζα, αλλά δεν πείθει. Προφανώς αποτελεί Λατινικό δάνειο (Lirë εκ του Liber, στα Ρουμανικά Libertate), με αναγραμματισμό καί πτώση του "b".
Από
τα Σλαβικά θα αναφέρουμε το Βεράτι
- Berati κτισμένο από τον Κάσσανδρο
σαν
| Η Πουλχεριόπολις, Αντιπάτρεια, το Albanorum Oppidium ή Beli Grad (= Λευκούπολη, Λευκόκαστρο) |
Μακεδονική
αποικία, Αντιπάτρεια. Οι Ρωμαίοι ονόμασαν
το κάστρο της Αντιπατρείας Albanorum
Oppidum, που οι Αλβανοί σήμερα μεταφράζουν
σαν "κάστρο των Αλβανών". Η
μετάφραση μπορεί να γαργαλά μέν τις
εθνικές ευαισθησίες των σημερινών
Αλβανών, αλλά το όνομα του κάστρου
επιδέχεται καί άλλη μετάφραση, όπως θα
δούμε. Η Αντιπάτρεια μετονομάστηκε από
τους Βυζαντινούς Πουλχεριόπολις καί
μετά την κατάληψή της από τους Βούλγαρους
ονομάστηκε στην Σλαβική Бѣлградъ
- Βελιγράδι - Beligrad που στα Ελληνικά
θα μπορούσε να αποδοθεί ώς "Λευκούπολη",
αλλά πέρσαε στους Έλληνες αμετάφραστο
ως Βελλέγραδα. Η Σλαυϊκή Μπέλι Γκράντ
"λευκούπολη" είναι φυσικά συνώνυμη
με το Albanorum Oppidum, την λευκή πόλη των
Ρωμαίων καί ο λόγος είναι απλός: Η πόλη
καί το κάστρο της πόλης ήταν καί ακόμη
είναι κτισμένα από λευκό μαρμαρόλιθο!
Η Αλβανική παραφθορά του είναι Berati,
καί το Albanorum Oppidium δεν έχει φυσικά
καμία σχέση με "Αλβανούς" αλλά με
λευκές πέτρες. Σλαβικά τοπωνύμια
είναι επίσης καί η Κορυτσά, Korçë
- Горица καθώς καί
το Πόγραδετς Pogradec ή Pogradeci
- Подградец (Σλαυϊκά : κάτω πόλη).
Στην
περίπτωση του Elbasan or Elbasani-
Ελμπασάν, παρά τις φιλότιμες προσπάθεις
Αλβανών να αποδείξουν συγγένεια με το
Ινδοευρωπαϊκό alb-, ώστε να δεθεί με το
"Αλβανία", γνωρίζουμε πως επανιδρύθηκε
πάνω στο προϋπάρχον Ελληνικό Νιόκαστρο
από τον Μωάμεθ τον Β΄, όταν απέτυχε να πορθήσει την Κρούγια, καί ονομάστηκε απλά "il-basan",
στα Τούρκικα "το κάστρο".
Τα Tirana
- Τίρανα, παρόλη την φαινομενική
ενοιολογική σημασία με το Ελληνικό
Τύραννος, είναι πολύ πρόσφατη Τουρκική
κτίση, μόλις στα 1614, καίείναι από τις
ελάχιστες Αλβανικές πόλεις που το όνομά
της προέρχεται από την Αλβανική.
Ετυμολογείται από το Αλβανικό të
rrëna, "τα πεσμένα", από την γεωλογική
μορφολογία με την ύπαρξης κατολισθήσεων.
Ένα
από τα πιό γνωστά άλυτα αινίγματα των
"Ιλλυριστών" είναι πως η Αλβανική
γλώσσα ώς γνωστόν δεν διαθέτει δική της
θαλασσινή-ναυτική ορολογία (οι Ιλλύριοι ήταν
γνωστοί ιστορικά σαν δεινοί πειρατές
που, άν μή τι άλλο, με τις πειρατείες
τους προκάλεσαν την μήνι των Ρωμαίων
που γιά
να προστατεύσουν την ναυτιλία
τους αναγκάστηκαν να επέμβουν στα
παράλια της Ιλλυρίας). Την θαλασσινή
της ορολογία την έχει δανειστεί η
Αλβανική εξ ολοκλήρου, ακόμη καί γιά τα
ψάρια, από την Νέα Ελληνική καί την
Ιταλική. Οι Αλβανοί, επομένως, δεν μπορεί να προέρχονται από την Αδριατική καί από την
περιοχή από όπου προήλθαν είναι προφανές πως δεν είχαν επαφή
με θάλασσα.
Το
γεγονός πώς όλες οι αγροτικές λέξεις
της Αλβανικής που έχουν σχέση με άροτρο
κάι
καλιέργεια είναι Σλαβικά δάνεια,
μας βοηθά στο να συμπεράνουμε πως η
Αλβανική ομιλιώταν σε υψηλά υψόμετρα,
καί όχι σε πεδιάδες. Άν το συνδυάσουμε αυτό με τον γεγονός πως η Αλβανική διαθέτει
πλήρες λεξιλόγιο γιά ποιμενικές εργασίες
καί αντικείμενα, με αυθεντικά Αλβανικές
λέξεις Εδώ μόνον σποραδικά βρίσκουμε δάνεια, όπως την Τουρκικές λέξεις coban, βοσκός,
που υπάρχει καί στην Ελληνική, ο τσομπάνης,
ή ακόμη καί Λατινικές λόγιες λέξεις όπως το
grigje (κοπάδι) που όμως προέρχεται από την Λατινική βιβλική-Χριστιανική ορολογία, που καί αυτό μας υπενθυμίζει πως οι Αλβανοί προέρχονται από μέρος όπου η Χριστιανική λειτουργία γινόταν στην Λατινική.
 |
| Πιθανή κοιτίδα των Αλβανών, στα ορεινά δυτικά Καρπάθια 4ο-6ο μΧ. αι. |
Πρόβλημα
των Ιλλυριστών είναι καί η παντελής
έλλειψη αρχαίων Ελληνικών στην Αλβανική,
πέρα κάποιων φυτών που όμως κάλλιστα
μπορεί να είναι καί δάνεια στην Ελληνική
από την αρχαία Θρακική. Οι Ιλλύριοι ώς γνωστόν συνόρευαν με τους Ηπειρότες Έλληνες καί στην Νότια Αλβανία αλλά καί βορειότερα, στις Δαλματικές ακτές υπήρχαν πάμπολλες Ελληνικές πόλεις που τα αρχαιολογικά τους ευρήματα είναι κατάσπαρτα σε Αλβανία καί Κροατία. Αντίθετα τα μεταβυζαντινά, Νεοελληνικά δάνεια βρίθουν στην Αλβανική. Οι Αλβανοί επομένως δεν μπορεί να προέρχονται από μέρος όπου συνόρευαν άμεσα με Έλληνες.
Όλες
οι Ελληνικές λέξεις στην Αλβανική είναι
της Μεσαιωνικής Ελληνικής καί της
Νεοελληνική κάτι μάλλον αδύνατον εάν
η γλώσσα αυτή προερχόταν από την Ιλλυρική,
η οποία βρίσκόταν σε άμεση επαφή με την
Eλληνική επί αιώνες κάι στον νότο
τουλάχιστον της Αλβανίας απεροφήθη από
αυτήν στά νότια της γραμμής Γιαριτσέκ.
Επίσης τα Λατινικά της Αλβανικής, που
αποτελούν τον κύριο κορμός της Αλβανικής
γλώσσας, είναι της Ανατολικοβαλκανικής
λαϊκής (Vulgare
Latinum) Λατινικής,
του προδρόμου των Ρουμανικών. Έχουν
δομική σχέση με την Ρουμανική - όχι με
τα Λατινικά της δυτικής Βαλκανικής τα
Δαλματικά λατινικά, όπως επιβίωσαν στα
Ραγκουσιανά του Ντουμπρόβνικ, πχ, καί
που έχουν δομική γλωσσική συγγένεια με
την Ιταλική. Εξαίρεση αποτελούν ελάχιστες
λέξεις όπου άβολα συνυπάρχουν γλωσσικοί
τύποι όπως η διπλή λέξη γιά το
"ίσιο" derjt, ανατολικής
(Ρουμανικής) συγγένειας καί trajtonj δυτικής
(Δαλματικής) προέλευσης στο παράδειγμα
που μας αναφέρει ο Έρτικ Π. Χάμπ (On
the other hand, we have in derjt 'straight'
< d(i)rectus and trajtonj a
different outcome, which matches Old Dalmatian traita < tract-. (Τhe
position of Albanian, Η
θέση της Αλβανικής
http://groznijat.tripod.com/balkan/ehamp.html ).
Αυτό εξηγείται με την εισαγωγή ανατολικών
Δακορουμάνικων πληθυσμών που έφεραν
τα ανατολικά λατινικά και αναμίχθησαν
με προϋπάρχοντες λατινόφωνους πληθυσμούς
στον βορρά της σημερινής Αλβανίας.
O Βούλγαρος
Ινδοευρωπαϊστής γλωσσολόγος Βλαδιμίρ
Γκεόργκιεφ πως η Αλβανική διαμορφώθηκε
μεταξύ 4ου καί 60υ αιώνα μΧ στην περιοχή
όπου η πρωτοΡουμανική είχε ήδη αρχίσει
να δημιουργείται. Ο Γκεόργκιεφ μάς
δίνει αφοπλιστικά παραδείγματα της
κοινής Ανατολικο-Βαλκανικής γλωσσικής
εξέλιξης Αλβανικής καί Ρουμανικής:xxi
| Vulgar Latin caballum 'horse' | Rum. cal, Alb. kal |
| Vulgar Latin cubitum 'elbow' | Rum. cot. Alb. kut |
| Vulgar Latin lucta 'struggle, fight' |
Rum. luptă, Arum. luftă, Alb. luftë
|
Επίσης
ακολουθεί την γλωσσολογική ταύτιση της
εξέλιξης των Αλβανικών από την αρχική
Ινδοευρωπαϊκή κοινή μέσω της Δακο-Μυσικής
στην σημερινή Αλβανική:
IE
|
Αλβανική
|
|||
e
|
ie
|
je
|
||
 |
(
)
>  >
o |
o
|
||
|
>
o |
o
|
||
 |
>
ö > e |
e
|
||
 |
>
ü |
y,
i
|
||
ew
|
e
|
e
|
||
aw
|
a
|
a
|
||
 |
ri
|
ri
|
||
 |
a
|
a
|
Η
Εκκλησιαστική ορολογία της Αλβανικής
προέρχεται από την Λατινική, κάτι που
φαίνεται απίθανο εάν θεωρήσουμε πως οι
Αλβανοί που βρισκόταν περικυκλωμένοι
από Ελληνορθοδόξους καί ήταν καί οι
ίδιοι Ελληνορθόδοξοι μέχρι που τον
ερχομό των Τούρκων, που μας κάνει να
υποθέσουμε πως εκχριστιανίστηκαν καί
έφεραν την έφεραν την Λατινική Χριστιανική
ορολογία από μέρος όπου ο καθολικισμός
είχε μεγαλύτερη επιρροή από την Ορθοδοξία,
κάτι πού μόνον στις απώτερες περιοχές
της βαλκανικής μπορεί να συμβεί, όπως
στην Τρανσυλβανία, όπου συναντώνται η
Ρουμανική Ορθοδοξία με τον Ουγγρικό
Καθολικισμό. Αυτά (καί πολλά άλλα) στοιχεία στρέφουν μελετητές σαν τον Βούλγαρο Βλαντιμίρ Γκεόργκιεφ καί Ρουμάνους γλωσσολόγους στο να μιλούν γιά αρχική κοιτίδα των Αλβανών τις δυτικές υπώρειες των Καρπαθίων ορών, όπου αρχικά, πρίν τον ερχομό των Ρωμαίων μιλιώταν η Δακο-Μυσική. Ενδεικτικό άλλωστε είναι πως η μόνη σημασιολογικά βάσιμη ετυμολογία που προτείνεται γιά το όνομα των Καρπαθίων προέρχεται από την Αλβανική λέξη karpë (κάρπ) που σημαίνει πέτρα, λίθος. Η περιοχή αυτή, που είναι ορεινή καί άρα κατάλληλη γιά ποιμενική ζωή, είναι μακρυά από θάλασσα καί δεν προσφέρεται γιά αγροτική καλλιέργεια. Όταν οι μερικά εκλατινισμένοι Δάκες ποιμένες της Τρανσυλβανίας αναγκάστηκαν σε κάποια καμπή της ιστορίας τους να μετακομίσουν, πιεζόμενοι προφανώς από άλλους λαούς, ή απλώς αποφασίζοντας να ακολουθήσουν την τύχη τους σε εσώτερα εδάφη της αυτοκρατορίας, πέρασαν στον αμέσως κοντινότερο χώρο που προσφέροταν γιά χειμαδιά, το Κοσσυφοπέδιο. Το γιατί κανείς Βυζαντινός ιστορικός δεν αναφέρει την μετακίνηση αυτή δεν μας εκπλήσσει. Οι Βυζαντινοί ιστορικοί καί χρονικογράφοι λογικό είναι να αναφέρονται μόνον σε εχθρικούς λαούς, καί μάλιστα σε όσους προκαλούσαν τις μεγαλύτερες καταστροφές (κατά τον κανόνα πως "σκύλος δαγκάνει άνθρωπο" δεν αποτελεί νέο ενώ το "άνθρωπος δαγκάνει σκύλο" ενδιαφέρει καί καταγράφεται) όχι σε κινήσεις ενός ποιμενικού πληθυσμού που τότε δεν θα έπρεπε να ήταν καί πολύ πολυάριθμος. Η μετακινήσεις των ποιμένων αυτών από τα Καρπάθια με μέσο ενδιάμεσο σταθμό την περιοχή μεταξύ των πόλεων Νίς καί Σκοπίων σίγουρα δεν πρέπει ήταν μιά τυπικά βίαια εισβολή Βαρβάρων. Σίγουρα δεν θα είχε καμία σχέση με τις επιδρομές των Βουλγάρων των Σλάβων ή των Κουμάνων, αλλά μιά ειρηνική κατά βάσιν μετακίνηση ενός Χριστιανικού ποιμενικού λαού της αυτοκρατορίας.
Απαριθμώντας
τα επιχειρήματα του Βούλγαρου γλωσσολόγου
Βλαδιμίρ Γκεόργκιεφ, ο καθηγητής Τζών
Βάν Άντβερπ Φάϊν του Πανεπιστημίου
Πρίνστον, στο βιβλίο του “Τα
Βαλκάνια του Πρώϊμου Μεσαίωνα :
Μιά Κριτική ανασκόπηση από τον Έκτο έως
τον ύστερο Δωδέκατο Αιώνα” συμπεραίνει
πως “είναι σοβαρά (μή σωβινιστικά)
επιχειρήματα που δεν μπορούν εύκολα να
απορριφθούν. Επί πλέον, κατά την διάρκεια
του τέταρτου καί έκτου αιώνα,
η
περιοχή της Ρουμανίας είχε πληγεί
εντατικά από μεγάλης κλίμακας εισβολές
Γότθων και Σλάβων, και η κοιλάδα του
Μοράβα (στη Σερβία) ήταν μια κύρια
διαδρομή εισβολής και η περιοχή άλλωστε
με τις πρωϊμότερες γνωστές Σλαβικές
εγκαταστάσεις. Θα μπορούσε λοιπόν αυτή
να ήταν μια περιοχή την οποία ένας
γηγενής πληθυσμός θα είχε φυσιολογικά
εγκαταλείψει.”
xxiii
Δύο
γλωσσολογικά σύνορα, το πρώτο αυτό που
ξεχωρίζει τους Βούλγαρους καί τους
Σέρβους, μας κάνει να υποψιαζόμαστε πως
η περιοχή του Κοσσυφοπεδίου σαν ενδιάμεσο
σταθμό των Αλβανών ποιμένων πρίν
εμφανιστούν στην περιοχή του Αρβανού,
βοήθησε στο να ξεκοπούν οι αρχικοί
Σλαβικοί πληθυσμοί καί να διαφοροποιηθούν
σε δύο διαφορετικές πλέον γλώσσες, την
Σερβική καί την Βουλγαρική.
Το
άλλο σύνορο, της Γκέκικης διαλέκτου της
βορείου Αλβανίας καί της Τοσκικής της
νοτίου, μας κάνουν να υποθέσουμε πως με
τον ερχομό τους στις περιοχές αυτές, οι
Αλβανοί πάτησαν ακριβώς επάνω στό όριο
της γλωσσικής γραμμής Γίρετσεκ (Jireček),
που γλωσσολογικά ξεχωρίζει τις Ελληνόφωνες
(Νότια Βαλκανική) από τις Λατινόφωνες
(Βόρεια Βαλκανική) περιοχές της Μεσαιωνικής
χερσονήσου του Αίμου, πριν την εισβολή
των Σλάβων καί την κάθοδο των Αλβανών.
Το σύνορο αυτό γίνεται ακόμη πιό βαθύ
όταν σκεφτούμε πως ο γλωσσικός διαχωρισμός
εντείνεται από το θρησκευτικό χάσμα
αφού στον κεντρικό κορμό της Αλβανίας
επικράτησε μέν ο Μουσουλμανισμός, ο
Ελληνόφωνος Νότος όμως είναι κατεξοχήν
Ορθόδοξος καί ο Λατινόφωνος πριν την
κάθοδο των Αλβανών Βορράς παραμένει
καθολικός.
Παρεπιπτώντος,
η ταύτιση των δικών μας Αλβανών με
τους Αλβανούς του Καυκάσου είναι ιστορικά
αλλά καί γλωσσολογικά αναπόδεικτη αφού
οι Αλβανοί του Καυκάσου που αναφέρει ο
Στράβων στα Γεωγραφικά (ΙΑ΄ ΙV. 1-8)
αλλά καί άλλοι αρχαίοι συγγραφείς
(Πλούταρχος, Αρριανός, κλπ) ήταν τελείως
διαφορετικός λαός, Καρτβελιανός, όχι Ινδο-Ευρωπαϊκός, που ποτέ δεν φάνηκε
να μεταπήδησε στην Βαλκανική. Άλλωστε
Αλβανίες καί Αλβανοί δεν υπήρξαν μόνον
στον Καύκασο. Καί οι Σκωτσέζοι "Αλβανοί"
είναι καί η Σκωτία Αλβανία ονομάζεται
Albany. Καί πρίν εξαγγλιστεί από τους Νορμανδούς Σάξωνες, οι ίδιοι οι Σκωτσέζοι την Γκαιλική Αλβιώνα των Κελτών την εκλατίνισαν
σε Αλβανία - Albania, όνομα που χρησιμοποιούσαν
οι Σκωτσέζοι μέχρι καί τον 19ο αιώνα. Η
Αμερικανική Άλβανία, το Albany της Νέας
Υόρκης από Σκωτσέζους μετανάστες
κτίστηκε καί όχι από Αλβανούς - Σκιπτάρους
της Βαλκανικής. Yπάρχουν καί στην
Σκωτία τοπωνύμια όπως Bràghad Albainn
καί Fàilte gu Alba. Καί ο Δούξ της Αλβανίας
- the Duke of Albany,
παραδοσιακά ο νεαρότερος πρίγκιπας της
Βρετανίας, όπως μας διαβεβαιώνει καί ο
Σαίξπηρ στο ξεκίνημα του Βασιλιά
Λήρ: ΒΑΣΙΛΕΥΣ
ΛΗΡ - ΠΡΑΞΙΣ ΠΡΩΤΗ
Αίθουσα
εν τω ανακτόρω του Ληρ.
(Εισέρχονται
ο ΚΕΝΤ, ο ΓΛΟΣΤΕΡ και ο ΕΔΜΟΝΔΟΣ).
" Ενόμιζα ότι ο βασιλεύς ευνοούσε τον δούκα της Αλβανίας περισσότερον από τον δούκα της Κορνουάλλης" ...από την Σκωτία (δηλαδή την Κελτική "Αλβανία"), παίρνει το όνομά του, καί είναι Δούκας στην Σκωτία, όχι στα Τίραννα.
Το
ιδιαίτερο εθνώνυμο των Αλβανών είναι
Σκιπτάροι, καί η Αλβανία στην γλώσσα τους
ονομάζεται Σκιπερία. Στη Αλβανική εθνική
μυθολογία, Σκιπερία υποτίθεται πως
σημαίνει "χώρα των αετών" καί
υποστηρίζεται αντιϊστορικά μάλιστα
πως προέρχεται δήθεν από κάποιο "ξόανο"
με δικέφαλο αετό που κουβαλούσαν οι
στρατιώτες του Γεωργίου Καστριώτη. Δύο
πράγματα πρέπει να διευκρινίσουμε εδώ:
Πρώτον το γεγονός πως ο στρατός του
Καστριώτη δεν είχε ξόανα αλλά την
Χριστιανική σημαία της Ρωμανίας, του
δικέφαλου αετού του Βυζαντίου, το σύμβολο
της Ευρω-Ασιατικής πόλης του Κωνσταντίνου.
Μιάς αυτοκρατορίας που κυριαρχούσε
κάποτε σε Δύση καί Ανατολή καί που το
σύμβολό της ήταν ο Ρωμαϊκός αετός που
τώρα κοιτούσε στις δύο πλευρές του
Bυζαντινού Βοσπόρου, σε Ανατολή καί
Δύση.
Σκιπ
(shqip)
στην Αλβανική σημαίνει αλληλοκατανόηση,
καί ο Γκούσταβ Μέϋερ Gustav Meyer επιχειρηματολογεί
πως το Shqiptar
προέρχεται από το ''shqipoj'' (το ομιλείν
ευκρινώς) καί το ''shqiptoj'' (εκφέρω, προφέρω),
τα οποία με την σειρά τους προέρχονται
από το Λατινικό ρήμα ''excipere'', εξάγω,
βγάζω, ακολουθώ. Θεωρείται
πολύ λογική ετυμολογία σαν όνομα
μιάς κοινότητας που η γλώσσα της είναι
ακατανόητη σε όλους τους υπόλοιπους,
όπως κατα αντισιαστολή το εθνώνυμο των
Γερμανών στην Σλαβική είναι Немцы
- Νιέμτσι...Μουγκοί!
Καί σήμερα ακόμη το "προφέρω" στην
Αλβανική λέγεται shqiptoj", το "δυνητικά
προφερόμενο" shqiptue-shem καί η "προφορά"
shqiptim. Το Shqiperi-Σκιπέροι (Aλβανοί) είναι
όνομα που αποκτούν γιά τον εαυτό τους
οι Αλβανόφωνοι μόνον στα μέσα χρόνια
της Τουρκοκρατίας. H εθνικά αποδεκτή
καί "πολιτικά σωστή" ψευδετυμολογία
εκ τού shqiponjë -
αετός "χώρα των αετών" είναι
πρόσφατη, καί σίγουρα μετά την καθιέρωση
του Βυζαντινού δικέφαλουτου Γεωργίου
Καστριώτη σαν σύγχρονο πλέον εθνόσημο
όλων των Αλβανών, ακόμη καί των
Μουσουλμάνων, που ταυτίζονται τρόπον
τινά κατά τα άλλα με τον Τουρκισμό καί
τον Οθωμανικό ζυγό. Οι υπόλοιποι γείτονές
τους πάντως συνεχίζουν να τους ονομάζουν
με το Βυζαντινό-Ρωμαϊκό τους όνομα,
Αλβανοί, Αρβανοί, Αρναβούτ, Αρναούτ,
κλπ, όλα παράγωγα του Λατινικού
Alban.
Το
Αλβανία καί Αλβανοί είναι εθνώνυμα που
δόθηκαν στους Αλβανούς από τους
Βυζαντινούς. Πρωτοαναφέρονται από την
Άννα Κομνηνή, στην Αλεξιάδα (1081) που
μιλά γιά το Άρβανον, περιοχή κοντά στο
Δυρράχιο μεταξύ των ποταμών Devolli
καί Shkumbi, με
"κλεισούρες", "πολίχνια" καί
"ατραπούς" καί ονοματίζει τους
κατοίκους της Αλβανούς ή Αρβανούς κατά
το αδελφός ή αδερφός. Στα
1081 στην "Ιστορία" του, ο επίσης
Βυζαντινός ιστορικός Μιχαήλ Ατταλιάτης
θεωρείται πως είναι ο πρώτος λόγιος που
πρωτοαναφέρει τους "Αλβανούς" υποτελείς
του Δούκα του Δυρραχίου που βοήθησαν
Έλληνες της περιοχής στην στάση τους
εναντίον της κεντρικής εξουσίας της
Κωνσταντινούπολης στα 1043 μ.Χ.
Το
Αρβανόν ή Αλβανόν θεωρείται γενικά
(χωρίς να είναι σίγουρο, όπως μας
λέγει πιό κάτω ο Wilkes) παραφθορά του
ονόματος της Ρωμαϊκής κολωνίας
(στρατιωτικής αποικίας) αποστράτων
λεγεωναρίων που ονομαζόταν Αλβανόπολις.
Η Αλβανική εθνομυθολογία, ώς συνήθως
ταυτίζει τους Αλβανούς του Πτολεμαίου
με Ιλλυρίους, καί προτείνει την
Αλβανόπολη σαν πόλη μιάς (άγνωστης
στην ιστορία) φυλής Ιλλυρίων. Τέτοια
φυλή Ιλλυρίων, με το όνομα Αλβανοί,
φυσικἀ δεν αναφέρεται ΠΟΥΘΕΝΑ καί η
ταύτισή τους προδίδει τουλάχιστον
προχειρότητα, άν μη άλλα κίνητρα σε
όσους την προτείνουν. Ο Πτολεμαίος
αναφέρει στην Αλβανόπολη, καί στους
κατοίκους της ώς Αλβανούς (Αλβανών -
Αλβανόπολις), κατά το "εθνικόν" Αθηναίων - Αθήναι, Θεσσαλονικέων -
Θεσσαλονίκη. Το αυθαίρετο της ταύτισης
των κατοίκων της Αλβανόπολης με κάποια
υποθετική "Ιλλυρική φυλή"
φαίνεται όταν από άλλα παραδείγματα
αποδείξουμε πως η ταύτιση δεν έχει σχέση
με εθνικότητα κατά την σύγχρονη έννοια
(το "έθνος" είχε ευρύτερη σημασία
στην Αρχαία μας γλώσσα, καί δεν καθόριζε
συγκεκριμένα μόνον αυτό που θα λέγαμε
“εθνική ομάδα” αλλά και τον “λαό” καί
την “φυλή” καί “ιδιαίτερη ομάδα
ανθρώπων”.xxiv
Ο Ηροδοτος (1, 148) που πρώτος
αναφέρεται
στο Ελληνικό έθνος, αναφέρεται ταυτόχρονα
καί σε Αθηναίους καί Αρκάδες, Μίνυες
καί Φωκαείς σαν "έθνη") αλλά με το
όνομα απλώς των κατοίκων. Ο Πτολεμαίος
πχ, αναφέρει τα "εθνικά" Ακαρνάνων
με την πόλη Αστακό, Λοκρών Οζολών με
Ναύπακτο, Θεσσαλών την πόλη Ύπατα ή
επίσης Αλμώπων με την πόλη Εύρωπο. Δεν
μας λέγει εάν οι Θεσσαλοί ή οι Άλμωπες
ή οι κάτοικοι της Λοκρίδος ή της Ακαρνανίας
είναι Έλληνες, ή οτιδήποτε άλλο, αυτο
τυγχάνει να το γνωρίζουμε από άλλες
πηγές. Ούτε αναφέρει πουθενά καί ουδεμία
νύξη κάνει γιά την εθνικότητα των
"Αλβανών" της Αλβανουπόλεως. Ο
Πτολεμαίος είναι γεωγράφος, δεν γράφει
ιστορία. Απλώς μας δίδει το όνομα της
περιοχής ή των κατοίκων, το όνομα της
πόλης καί το γεωγραφικό μήκος καί πλάτος.
Τα υπόλοιπα επομένως είναι είτε εκ του
(εθνικιστικά) πονηρού είτε εξ αγνοίας
είτε εκ του συνδυασμού καί των δύο.
 |
| Αλβανών Αλβανόπολις κάι Αλμώπων Εύρωπος |
Τι σημαίνει όμως Αλβανία; Η ετυμολογία της λέξης Αλβανία είναι γνωστή καί δεν έχει σχεση ούτε με την Αλβανική ούτε με την Ιλλυρική. Στο μεγάλο Ινδοευρωπαϊκό λεξικό του Ποκόρνυ, το Indo-European Etymological Dictionary - Indogermanisches Etymologisches Woerterbuch, βρίσκουμε
το λήμμα : albho- (*hele-bho-), που σημαίνει
"λευκό". Το albho- μας δίνει
το Χιττιτικό "al-pa-áš" (alpas),
"σύννεφο", τα Λατινικά "olor", "κύκνος",
"alburnus (Ελληνικά "αλβούρνος" ή λευκίσκος,
κοινώς "ασπρόψαρο", "albarus" "λεύκη",
"albūcus", "ασφόδελος", το
Αρμενικό Arm. "aɫauni". "περιστέρι"
(= "λευκό" πουλί), το Λιθουανικό
"al̃vas" καί Ρωσσικό
"ólovo", "λευκοσίδηρος" καί
τα δύο, αλλά καί τα Ελληνικά ἔλαφος
(αρχικά το ελάφι με "λευκα στίγματα"),
η δερματική πάθηση "αλφός", "λευκή
τις παραλλαγή εν τω σώματι" κατά τον
Ησύχιοi, αλφιτόχρους,
"λευκή", το δένδρο "αλφινία",
"λεύκη", αλλά καί η Ομηρική "αλφίτου
ακτή", καί "έλφιτα", "κριθάλευρα
ή σιτάλευρα" (="λευκή" σκόνη),
πάντα κατά τον Ησύχιο, όπως καί το λήμμα
"αλφούς", "λευκούς", ή "λευκάς"
κατά τον ίδιο.
Στό
βιβλίο "Εισαγωγή στην Πρωτο-Ινδο-Ευρωπαϊκή
καί στον Πρωτο-Ινδο-Ευρωπαϊκό Κόσμο,
της Οξφόρδης" (των Μάλλορυ καί Άνταμς,
2006), σελ. 331-332,
βρίσκουμε πως η Ινδοευρωπαϊκή
ρίζα albho- μας δίνει επίσης ονόματα
ποταμών, με την έννοια "ασπροπόταμος
- λευκά νερά" όπως το Γερμανικό όνομα
του ποταμού Elbe (του οποίου το όνομα
στα Λατινικά ήταν Albis ή Albia, από το
Γερμανικό *Alƀī, γενική Alƀiōz, καί
κατά τον Στράβωνα Άλβις). Τα
Γαλλατικά υδρώνυμα Albis καί Albā, το
Λατινικό Albula, καί στα καθ΄ ημάς ο
᾽Αλφειός στην Πελοπόννησο καί στην
Σικελία Αλαβών κατά τον Στέφανο Βυζάντιο
που συνεχίζει "έστι καί ποταμός Άλβας,
ο νύν Τίβερις", το παλιό όνομα δηλαδή
του ποταμού που διατρέχει την Ρώμη. Άλβα
"λευκή" είναι καί "πόλις της
Ιταλίας, ήν έκτισαν οι από του Λαυυινίου
Λατίνοι, Τρώες όντες. έστι δ΄η Άλβα καθ΄
Ελλάδα λευκή...", καί συνεχίζει ο
Στέφανος Βυζάντιος: "...λέγεται καί
Άλβη. ο πολίτης Αλβανός, ώς καί οίνος
Αλβανός ηδύς τε καί καλός. λέγεται καί
Αλβανός εν Ιταλία τόπος εν ώ ιεροποιείαι
εγένοντο, καί λίμνη Αλβανίς" Καί μας
πληροφορέι επίσης πως "έστι καί Άλβη
πόλις Κρήτης, το εθνικόν Αλβαίος, ώς
Θηβαίος", όπως επίσης καί η γνωστή
"Αλβανία, χώρα προς ανατολικοίς
Ίβηρσιν" δηλαδή την Καυκάσια Αλβανία
δυτικά της Καυκασίας Ιβηρίας (Γεωργίας).
Υπάρχει γιά να τελειώνουμε με τον Στέφανο
Βυζάντιο καί "Αλβίων, νήσος
Πρεττανική...το εθνικόν Αλβιώνιος".
Η τελευταία αυτή φυσικά δεν είναι άλλη
από την Γηραιά Αλβιώνα, των Κελτών της
Βρεττανίας, από το κατάλευκο των
ασβεστολιθικών βράχων της όπως αυτή
φαίνεται από την ευρωπαϊκή πλευρά.
Η
Ινδοευρωπαίκή ρίζα albho- συναντάται
καί στην πάθηση των albino, albinism, στην
Ελληνική αλφισμός ή αλμπινισμός ή λευκοπάθεια,
στο άλμπουμ φωτογραφιών που προέρχεςται
από την Λατινική λέξη albus (=λευκό). Αlbum αρχικά
σήμαινε λευκή επιφάνεια γιά γραφή αλλά
αργότερα πήρε την έννοια του καταλόγου.
Βρίσκεται επίσης στο όνομα Άλπεις,
τα
πάντοτε χιονισμένα Λευκά όρη, στις
πηγές Albulae Aquae (Λευκά Νερά) στο
Ρωμαϊκό Τίβολι, αλλά καί στους
ηφαιστιακούς λόφους έξω από την Ρώμη
με το λευκό, ηφαιστιακής τέφρας, χώμα
που παράγει "οίνον ηδύ", όπως μας
είπε ο Στέφανος Βυζάντιος. Εκεί βρίσκουμε
καί την πόλη Άλβανο του Λατίου - Albano
Laziale, το βουνό Aλμπάν - Mons Albanus καί την
λίμνη Άλβανο - Lago Albano, που έχουν διατηρήσει
τα "λευκοχώματα" ονόματά τους από
την πρό-Ρωμαϊκή ακόμη εποχή τότε που
στην Άλβα Λόνγκα- Alba Longa ζούσαν οι
Ιταλιώτες (οι αυθεντικοί, όχι οι "καθ'
ημάς") Αλβανοί - Albani. "Άλβα δε Λόγγαν,
ετέραν πόλιν έκτισαν, από της χοίρου",
μας λέγει ο Δίων ο Κάσσιος ξεκινώντας
την Ιστορία του, "τουτέστι Λευκήν
Μακράν. Καί το εκείσε όρος Αλβανόν
εκάλεσαν ομοίως...Μέχρι τούτου τα περί
Άλβης καί Αλβανών".
 |
| Nόμισμα της ΑΛΒΑ του Λατίου, 350 πΧ. |
Επιστρέφουμε
τώρα στην Αλβανόπολη καί την καθ΄ημάς
Αλβανία, καί στους Ρωμαίους Λεγεωνάριους
που υπηρετούσαν έξω από την Ρώμη, στην
περιοχή των ηφαιστιακών λόφων πού λόγω
του λευκού τους χρώματος ονομάζονται Αλβανοί
λόφοι, οι Colli
Albani.
Η
εξήγηση του ονόματος της Αλβανόπολης
επομένως είναι πολύ απλούστερη από
το να
ταξιδεύσουμε στον Καύκασο
και στην Αλβανόπολη του Καυκάσου, στην "Αλβανία, χώρα προς τοίς ανατολικοίς Ίβηρσιν" (Στ. Βυζ.), ή να
ψάχνουμε γιά κάποια κατά φαντασίαν
Ιλλυρική φυλή που ονομαζόταν "Αλβανοί".
Άλλωστε η Αλβανόπολις δεν αναφέρεται
παρά στα 150 μΧ, καί καμία μνεία της δεν
γίνεται πρίν ούτε μετά. Τα τα περί Ιλλυρίων επομένως
είναι ιστορικά παντελώς αστήρικτα.
Κάποιοι υπέθεσαν πως οι Αλβανοί
μετακόμισαν μέν από την Ρωμαϊκή Άλβα
όχι όμως σαν Ρωμαίοι αλλά σαν Αλβανοί,
φέροντας όχι μόνον το όνομα αλλά καί
την γλώσσα τους στην απέναντι πλευρά
της Αδριατικής. xxvi Αυτή
η θεωρία σίγουρα δεν στέκει. Οι Χριστιανοί Αμπερέσοι
της Ιταλίας πέρασαν στην
Ιταλία μετά την κατάληψη της Βαλκανικής
ενδοχώρας από τους Τούρκους, γιά να αποφύγουν την σκλαβιά καί τον εξισλαμισμό, καί όχι κατά την αρχαιότητα. Στην Αρχαιότητα σαν Αλβανούς μόνον τους κατοίκους της Ρωμαίκής Άλβας γνωρίζουμε να ονομάζονται Αλβανοί, εξ΄ού καί οι κάτοικοι της Αλβανουπόλεως, Αλβανοί αντί του αναμενόμενου ίσως Αλβανοπολίται, κατά το Κωνσταντινούπολις Κωνσταντινουπολίυται. Η εξήγηση είναι απλή, καί βρίσκεται στον Στέφανο Βυζάντιο, όπου "Άλβα, πόλις Ιταλίας...λέγεται καί Άλβη, ο πολίτης Αλβανός...λέγεται καί Αλβανός εν Ιταλία τόπος..."
Γνωρίζουμε
ότι οι Ρωμαίοι ίδρυσαν πολλές αποικίες,
coloniae στην Ιλλυρία. Στο κεφάλαιο "Ρωμαίοι
Ιλλύριοι" του βιβλίου οι Ιλλύριοι, ο John
Wilkesxxvii
(σελ212) αναφέρεται στις στρατιωτικές οδούς που
διένοιξαν οι Ρωμαίοι σαν όργανο επιβολής
της επικυριαρχίας τους στην Ιλλυρική,
καί συνεχίζει : "Το δεύτερο εργαλείο
που χρησιμοποιήθηκε από τους Ρωμαίους
γιά την εδραίωση των κατεκτημένων
κτήσεών τους ήταν η αποικιακή εγκατάσταση
Ρωμαίων σε εδάφη απαλλοτριωμένα από
τους ντόπιους κατοίκους...Στην Μακεδονική
Ιλλυρία αποικίες εγκαταστάθηκαν στην
Βύλλιδα, καί στο Δυρράχιο κατά τους
εμφυλίους πολέμους. Στις Δαλματικές
ακτές αρκετές προϋπάρχουσες Ρωμαϊκές
πολίχνες φαίνεται να ενδυναμώνονται
καί να οργανώνονται σαν αποικίες,
συμπεριλαμβανομένων καί των Σαλώνων,
της Ναρόνας της Επιδαύρου, του Ιαδέρ
καί της Σένια...Μιά ύστερη γενιά Ρωμαϊκών
αποικιών, συχνά εγκαθιδριωμένων πάνω
ή δίπλα σε χώρους εγκατελειμένων
στρατοπέδων λεγεώνων, που σκοπό είχαν
την οικιστική ταχτοποίηση βετεράνων
που είχαν αποστρατευθεί από την λεγεώνα
τους." Σαν παραδείγματα αναφέρει ο
Wilkes την Εμόνα την Σαβαρία, την Σισκία
καί το Σίρμιο, μεταξύ άλλων.
 |
| Αλβανοί καί Αλβανίες Σκωτίας, Ισπανίας, Καυκάσου, Ιταλίας, Ιλλυρίας... |
Η
Albanopolis είναι σχεδόν βέβαιο πως είναι μία από
αυτές τις αποικίες. Οι
Ρωμαίοι λεγεωνάριοι, που αρχικά
αποτελούσαν φρουρά του Λατίου, καί
συγκεκριμένα στην περιοχή των Αλβανών
λόφων (ακόμηκαί σήμερα ονομάζονται colli Albani από
τους Ιταλούς) της Ρώμης, όταν απεστρατεύθηκαν
στάλθηκαν στην Ιλλυρία. Γνωρίζουμε
πως δεν ήταν Ιλλύριοι, από το γεγονός
πως ο Δίων ο Κάσιος (75.2. 6) μας διαβεβαιώνει
πως η λεγεώνα που στρατωνιζόταν στο
Άλμπανουμ μόλις επί Σεπτημίου
Σεβήρου, στα 193μΧ (πενήντα χρόνια μετά
την αναφορά του Πτολεμαίου) απέκτησε
Ιλλύριους λεγεωνάριους (καί συγκεκριμένα
από την Πανονία – σημερινή βόρεια
Σερβία, κοντά στην σημερινή Ουγγαρία-
που έκαναν μάλιστα πολύ άσχημη εντύπωση
στους Ρωμαίους με τις χονδροκοπιές καί
τους γλωσσικούς βαρβαρισμούς τους.
Πρίν από το 193μΧ μόνον λεγεωνάριοι επιστρατευμένοι από την Ιταλία την Ισπανία, το Νόρικουμ (σημερινή Αυστρία) καί την Μακεδονία υπηρετούσαν στους στρατώνες του Albanum. Στους απόστρατους λεγεωνάριους του Albanum δόθηκε η συγκεκριμένη περιοχή της Ιλλυρίας γιά να ιδρύσουν κολωνία (στρατιωτική αποικία) και να βιοπορίζονται καλιεργώντας τα κτήματα που τους παρεχώρησε το κράτος, σαν συνταξιοδότηση (όπως γινόταν με όλους τους Ρωμαίους λεγεωνάριους αποστράτους). Οι Ρωμαίοι, πιστοί στην αυτοκρατορική πολιτική τους προφανώς δεν θα έστελναν Ιλλυριούς ως άποίκους στην Ιλλυρία.
Πρίν από το 193μΧ μόνον λεγεωνάριοι επιστρατευμένοι από την Ιταλία την Ισπανία, το Νόρικουμ (σημερινή Αυστρία) καί την Μακεδονία υπηρετούσαν στους στρατώνες του Albanum. Στους απόστρατους λεγεωνάριους του Albanum δόθηκε η συγκεκριμένη περιοχή της Ιλλυρίας γιά να ιδρύσουν κολωνία (στρατιωτική αποικία) και να βιοπορίζονται καλιεργώντας τα κτήματα που τους παρεχώρησε το κράτος, σαν συνταξιοδότηση (όπως γινόταν με όλους τους Ρωμαίους λεγεωνάριους αποστράτους). Οι Ρωμαίοι, πιστοί στην αυτοκρατορική πολιτική τους προφανώς δεν θα έστελναν Ιλλυριούς ως άποίκους στην Ιλλυρία.
Αυτό
μπορεί να αποδειχθεί αμέσως
μόλις έλθουμε στην περίφημη
επιγραφή όπου πρωτοαναφέρονται υποτίθεται οι "Αλβανοί"-"Ιλλύριοι".
Πολλοί αναφέρονται σ΄αυτήν την επιγραφή αλλά κανείς
δεν μπαίνει στον κόπο να μας την παρουσιάζει. Παραθέτουμε εδώ αυτούσια την επιγραφή που βρέθηκε κοντά στην σημερινή πόλη των Σκοπίων. Κατ΄αρχήν τονίζουμε πως δεν αναφέρεται σε "Αλβανούς". Αναφέρεται σε δύο
Ρωμαίους πολίτες που προέρχονται από την
Αλβανόπολη. Είναι από τον τάφο του (Θρακικής καταγωγής, όπως θα
δούμε) καί Ρωμαίου πολίτου Πόσιδος Μεστύλου (Posís
Mestylu) καί της (εν ζωή ακόμη όταν στήθηκε
το τάφος) αδελφής του, της Φλαυϊας Ντέλους
Μουκάτης (Flavia Delus Mucati):
Moesia Sup. (SE) — Scupi (Skopje): Gorno Solnje — late 1st c. AD
Posís
Mes-
tylu
f(ilius) Fl(avia)
Delus
Mu-
cati
f(ilia) dom(o)
Albanop(oli)
ịp̣sạ
Dẹlụs
— — —
—]
Ποσίς Μεσ-
τύλου
υ(ιός) Φλ(αύια)
Δέλους Μου-
κάτη θυγάτηρ
εξ
Αλβανουπόλεως
η
Δέλους ιδίαxxviii
Τονίζουμε καί πάλι πως δεν υπάρχει καμία μνεία γιά "Αλβανούς", όπως διατυμπανίζουν οι Ιλλυριομανείς, αλλά γιά κατοίκους με καταγωγή "εξ Αλβανουπόλεως", από την συγκεκριμένη πόλη. Με
μιά ανάλυση των ονομάτων θα δούμε πως
το Flavia είναι φυσικά Λατινικό, άρα μιλούμε αμέσως γιά Ρωμαία πολίτισα. To Posis - Πόσις είναι
είτε Θρακικό είτε Ελληνικό, καί συνάδει
με το Ινδοευρωπαϊκό Πότις που στην
Ελληνική τουλάχιστον απαντάται στα
Ποσειδών, δεσπότης, Δέσποινα, Πότνια,
οικοδεσπότης κλπ. Απαντάται καί σαν
Πόσσης ή Πόσσεις, καί σε τάφο Θράκα ή
Δάκα Ιππέα από το χωριό Saraiuτης Κωνστάντζας
(Ρουμανία), άρα θα το θεωρήσουμε μάλλον
Θρακικό ή Δακικό.
Άττας
Πόσσει
Ζών
εαυτώ καί
συμβίω
Μάμμα
Κρήσκεντος
Θυγατρί
ζή
σασα
έτη ζ΄
την
στηλείδα
ανέστησεν
χαίρεxxix
Το Mucatis είναι όνομα καθαρά Θρακικό, που συνάδει με τα Θρακικά Mukakakaes, Mukatralis, Mukazeras, Mukakenthos, Mukaporis, Mukazenis, Mukaboris, Mukabur, Mukaburis Mukas, Mukos, Muka (Muca), Mokas, Moca, Mokkas, Mokkos, Mokkus, Mukazeis, Mukases, Mucasis, Mukasos, Mukalas, Muccala, Mucalus, Mokasokos, Mukaboris, Mukabur, Mukaburis, κλπ. xxxΤο Mestylus, παρά την Λατινική του κατάληξη είναι επίσης Θρακικό που φωνητικά επιβιώνει στο (Θρακικό) όνομα του Ελληνικού χωριού Mέστη, της Ροδόπης, κοντά στην Κομοτινή, αλλά καί στο Βουλγαρικό (αρχικά Θρακικό) όνομα του ποταμού Νέστου: Μέστα - Mesta - Места. Η κατάληξη του ονόματος όμως δηλώνει πως ο Μέστυλους είναι εκλατινισμένος, δηλαδή Ρωμαίος πολίτης.
Το
Delus θα μπορούσε να είναι είτε Θρακικό,
είτε Ιλλυρικό αλλά το μόνο σίγουρο είναι
πως προέρχεται από τάφο (Θρακικής μάλλον καταγωγής-λόγω του προαναφερθέντος Mestylus) Αλβανουπολιτών Ρωμαίων πολιτών.
Τονίζουμε πως η στήλη των Σκοπίων αναφέρεται στην Αλβανόπολη πενήντα τουλάχιστον χρόνια νωρίτερα από τον Πτολεμαίο αφού αρχαιολογικά θεωρείται πως ανοίκει στον ύστερο 10ν αιώνα πΧ. (Moesia Sup. (SE) — Scupi (Skopje): Gorno Solnje — late 1st c. AD). Το γεγονός πως βρίσκουμε εκλατινισμένους Θράκες στην Αλβανόπολη αποτελεί μία ακόμη ισχυρή ένδειξη πως η Αλβανόπολις αποτελούσε Ρωμαϊκή κολωνία, καί όχι πόλη κάποιας ανήκουστης καί πουθενά αναφερόμενης "φυλής Ιλλυριών", όπως αφελέστατα καί χωρίς καμία ένδειξη ή απόδειξη καλούμαστε να αποδεχτούμε.
Τονίζουμε πως η στήλη των Σκοπίων αναφέρεται στην Αλβανόπολη πενήντα τουλάχιστον χρόνια νωρίτερα από τον Πτολεμαίο αφού αρχαιολογικά θεωρείται πως ανοίκει στον ύστερο 10ν αιώνα πΧ. (Moesia Sup. (SE) — Scupi (Skopje): Gorno Solnje — late 1st c. AD). Το γεγονός πως βρίσκουμε εκλατινισμένους Θράκες στην Αλβανόπολη αποτελεί μία ακόμη ισχυρή ένδειξη πως η Αλβανόπολις αποτελούσε Ρωμαϊκή κολωνία, καί όχι πόλη κάποιας ανήκουστης καί πουθενά αναφερόμενης "φυλής Ιλλυριών", όπως αφελέστατα καί χωρίς καμία ένδειξη ή απόδειξη καλούμαστε να αποδεχτούμε.
Το
σύγχρονο Αλβανικό κράτος θα ένιωθε
γυμνό χωρίς την πόλη του γεννητήριου
μύθου. ότι δεν υπάρχει το δημιουργείς,
έστω το φαντάζεσαι...ακόμη καί εάν η
φαντασία κάποτε σε προδίδει. Κάποιοι
στα Τίρρανα απεφάσισαν καί διέταξαν
πως η Αλβανόπολη έπρεπε να υπάρχει, να
έχει τα απτά της πέτρινα κόκκαλα, καί
να μπορεί το έθνος καί οι τουρίστες να
τα επισκέπτονται. Κάπως έτσι προέκυψε
καί η ταύτιση της αρχαίας Αλβανόπολης
με τα αρχαία ερείπεια δίπλα στο
σημερινό Zgërdhesh, μιά ταύτιση προβληματική
καί τουλάχιστον αυθαίρετη. Οι αρχαιολόγοι
πιθανόν να αντέδρασαν, αλλα στα χρόνια
του Σταλινικού πατερούλη της σοσιαλιστικής
πατρίδας η λογική δεν αντιδρούσε στην
εξουσία.
Οι
αρχαιότητες στο Zgërdhesh βαφτίστηκαν σε
Αλβανόπολη. Απόφαση πολιτικά
επιβληθείσαxxxi γιά προφανείς εθνικο-τουριστικούς λόγους. Εν πρώτοις το πιό πιθανόν είναι πως μάλλον πρόκειται γιά αρχαία Ελληνική πόλη αφού στις ανασκαφές βρέθηκε μεταξύ άλλων καί μαρμάρινο άγαλμα της Αρτέμιδος. Το βέβαιο είναι πως δεν θα μπορούσε να είναι η Αλβανόπολη αφού σύμφωνα με τα πορίσματα των ίδιων των αρχαιολόγων η πόλη αυτή εγκαταλήφθηκε τον 2ο αιώνα πΧ, τριακόσια με τριακόσια πενήντα ολόκληρα (300-350) χρόνια προτού ιδρυθεί η ομώνυμη Ρωμαϊκή κολωνία της Αλβανουπόλεως.xxxii
επιβληθείσαxxxi γιά προφανείς εθνικο-τουριστικούς λόγους. Εν πρώτοις το πιό πιθανόν είναι πως μάλλον πρόκειται γιά αρχαία Ελληνική πόλη αφού στις ανασκαφές βρέθηκε μεταξύ άλλων καί μαρμάρινο άγαλμα της Αρτέμιδος. Το βέβαιο είναι πως δεν θα μπορούσε να είναι η Αλβανόπολη αφού σύμφωνα με τα πορίσματα των ίδιων των αρχαιολόγων η πόλη αυτή εγκαταλήφθηκε τον 2ο αιώνα πΧ, τριακόσια με τριακόσια πενήντα ολόκληρα (300-350) χρόνια προτού ιδρυθεί η ομώνυμη Ρωμαϊκή κολωνία της Αλβανουπόλεως.xxxii
Το λήμμα
"Αλβανοί" της Αλβανουπόλεως του
Πτολεμαίου είναι δηλωτικό ονομαστικό
πολιτών πόλεως καί όχι εθνώνυμο
κάποιας φυλής "Ιλλυριών". Επαναλαμβάνω
πως από πουθενά δεν συνεπάγεται
καί πουθενά δεν αναφέρεται πως οι
κάτοικοι της Αλβανουπόλεως ήταν "έθνος"
καί μάλιστα Ιλλυρικό. Στην περιοχή
αυτή της Μακεδονικής Ηπείρου ζούσαν
Ηπειρότες, Φρύγες, Έλληνες άποικοι από
άλλα μέρη, Ιλλύριοι, Μακεδόνες,
Θράκες, ίσως ακόμη καί κάποιοι Παίονες
καί αργότερα Ρωμαίοι άποικοι. Εξυπακούεται
πως κανένα κανένα σταθερό σκηνικό
Αλβανικής αυτοχθονίας δεν μπορεί να
στηθεί πάνω στο όνομα μιάς πόλης με
άπειρα ἀλλωστε Αλπικά, Αλφικά, Αλμπικά,
Αρβικά, Αρφικά καί άλλα συναφή "Αλβανικά" συνώνυμα
τοπωνύμια σκορπισμένα σε όλα τα μήκη
καί πλάτη της Ινδοευρωπαϊκής παρουσίας
ανά την Ευρασία καί όχι μόνον.
 |
| Το Άρβανον στα 1210 |
Πέρα
από την (Ρωμαϊκή) Αλβανόπολη, καί το (Τουρκικό) Ελμπασάν, ο
Αλβανικός μύθος περιπλέκεται ακόμη πιό
πολύ με την ταύτιση της Αλβανουπόλεως αφ΄ενός καί
του Άρβωνα που αναφέρει ο Πολύβιος, τον οποίο επίσης μνημονεύει καί ο Στέφανος Βυζάντιος:
"Αρβών,
Ιλλυρίας πόλις. Πολύβιος δευτέρα. Το
εθνικόν Αρβώνιος και Αρβωνίτης,
ως Αντρώνιος και Ασκαλωνίτης". xxxvi
Πόλη
της Ιλλυρίας, λοιπόν, ο Αρβών, αλλά πού;
Στην Αλβανία, μήπως,
όπως
στα θολά προσπαθούν να μας το περάσουν
διάφοροι καλοθελητές του Αλβανικού
αυτοχθονισμού σα τους φίλους μας στον
Αλβανικό διαδυκτυακό χώρο zeriyt.com, όπου
κάτω από την επεξήγηση του τοπονυμίου
“Αlbania” διαστρεβλώνουν κάθε έννοια
ιστορικής αλήθειας, προσπαθώντας να
μας πείσουν πως “Ο Πολύβιος στην Ιστορία
του Κόσμου αναφέρει μιά φυλή που
ονομάζονταν Άρβων, κάπου στην σημερινή
κεντρική Αλβανία”!xxxvii
Φυλή στην κεντρική Αλβανία είπατε; Άς
το ψάξουμε, ανατρέχοντας στις πηγές:
Ανατρέχουμε
λοιπόν στον Πολύβιο, εκεί
που περιγράφει το πώς οι Ρωμαίοι πέρασαν
με διακόσια καράβια να δώσουν ένα μάθημα
στην αυθἀδη βασίλισσα των Ιλλυριών
Τεύτα, που ορμώμενη από τα παράλια του
σημερινού Μαυροβουνίου έδινε άδειες
πειρατικές στους κατόχους Ιλλυρικών
λέμβων που έγιναν σύντομα η κατάρα το
Ελληνικού καί Ρωμαϊκού εμπορίου.
Ιλλύριοι πειρατές εφορμούσαν σε παράλιες
Ελληνικές πόλεις της Ηπείρου καί
της Αδριατικής αλλά ακόμη καί στο
Αιγαίο:
"[12]
ἀφικόμενοι δὲ καὶ λύσαντες τὴν
πολιορκίαν προσεδέξαντο καὶ τοὺς
Ἰσσαίους εἰς τὴν ἑαυτῶν πίστιν."
Ερχόμενοι, δηλαδή, έλυσαν την πολιορκία
καί δέχτηκαν τους Έλληνες της ΄Ισσας
υπό την προστασία τους. Η Ίσσα, παρεπιπτόντως
είναι νησί καί πόλη που ακόμη διατηρεί
παρεφθαρμένο το Ελληνικό της όνομα, καί
είναι η Κροατική Βίς-Vis,xxxviii σε
αντίθεση με την Ίσσα του Αιγαίου που
άλλαξε ήδη από τα αρχαία χρόνια το όνομά
της σε Λέσβο!xxxix
"[13]
εἷλον δὲ καὶ πόλεις τινὰς Ἰλλυρίδας
ἐν τῷ παράπλῳ κατὰ κράτος....". Καί
ο στόλος κατέλαβε αρκετές πόλεις της
Ιλλυρίδος με επίθεση, όπως κατέπλεε
πλάϊ στις ακτές...
"[14]
ἐκυρίευσαν δὲ καὶ λέμβων εἴκοσι τῶν
ἀποκομιζόντων τὴν ἐκ τῆς χώρας
ὠφέλειαν."
Kαί
εκυρίευσαν καί είκοσι λέμβους που
μετέφεραν τα διερπαγμένα λάφυρα από
την χώρα.
Άρα
αναφερόμαστε ακόμη γιά ναυμαχίες καί
μάχες δίπλα στην θάλασσα, όχι στην
ενδοχώρα.
"[15]
τῶν δὲ πολιορκούντων τὴν Ἴσσαν οἱ
μὲν ἐν τῇ Φάρῳ διὰ τὸν Δημήτριον
ἀβλαβεῖς ἔμειναν, οἱ δ᾽ ἄλλοι πάντες
ἔφυγον εἰς τὸν Ἄρβωνα σκεδασθέντες."
Όσοι δηλαδή από τους πολιορκητές
της Ίσσας βρισκόντουσαν στον Φάρο, με
παρέμβαση του Δημητρίου (πρός τους
Ρωμαίους) παρέμειναν
εκεί αβλαβείς. Όλοι οι υπόλοιποι όμως
διέφυγαν πρός τον Άρβωνα καί διερκορπίστηκαν.
Γνωρίσουμε
ήδη πού βρίσκεται οι πόλεις καί νησιά
Iσσα/Vis καί Φάρος/Hvar: Στις Δαλματικές
ακτές, στην Κροατία, μακράν της Αλβανίας.
Άς δούμε τώρα στον χάρτη το που βρίσκεται
καί ο Άρβωνας, στον οποίο έσπευσαν να
διαφύγουν οι κυνηγημένοι από τον Ρωμαϊκό
στόλο Ιλλύριοι του Δημητρίου. Πρός τον
νότο δεν θα πήγαιναν, αφού οι Ρωμαίοι
σάρωναν παραλία καί νησιά. Φεύγοντας
από τα νησιά Ίσσας καί Φάρου, μόνον πρός
βορράν θα μπορούσαν να διαφύγουν καί
μάλιστα όσο πιό μακρυά μπορούσαν, σε
περιοχή παράλια που οι Ρμαίοι δεν θα
τους έβρισκαν. Γιά τον λόγο αυτό επέλεξαν
τον Αρβώνα, ένα νησί γεμάτο πυκνά δάση.
Τα ονόματα των μεγάλων νησιών ποτέ
σχεδόν δεν αλλάζουν καί εύκολα περνούν
από την μία γλώσσα στην άλλη. Ο Ελληνικός
Ἀρβών στα Λατινικά παραφράστηκε σε
Arba, καί με αυτό το όνομα εμφανίζεται σε
μεσαιωνικούς χάρτες. Οι Δαλματικοί
Λατινόφωνοι πληθυσμοί αφομοιώθηκαν
τελικά από την Σλαβική πλημύρα του
Μεσαίωνα. Έγιναν Σέρβοι, Μαυροβούνιοι,
Σλοβάκοι, Κροάτες. Οι τελευταίοι ντόπιοι
Λατινόφωνοι πληθυσμοί έφυγαν προς την
Ιταλία μετά τον Β'ΠΠ, σαν Ιταλοί πλέον,
από την Γιουγκοσλαυία του Τίτο.
Ο Ἀρβών
όμως είναι ακόμη εκεί καί διατηρεί μέχρ
σήμερα το -Σλαβικά αλλοιωμένο πλέον- αρχαίο όνομά του. Ψάχνουμε στον χάρτη
των Δαλματικών ακτών καί τον βρίσκουμε:
είναι το Κροατικό νησί καί πόλη Ράμπ/Rab,
που στα Ιταλικά ονομάζεται Arbe. xlΕίναι
περιττό το να πούμε πως οποιαδήποτε
προσπάθεια ταύτισης στά θολά και μουλωχτά
του Άρβωνα με την Αλβανόπολη του
Πτολεμαίου ή το Άρβανον της Άννας της
Κομνηνής στο στύλ “τί Λωζάνη, τι Κοζάνη”
είναι όχι μόνον ανιστόρητη αλλά καί
αγεωγράφητα άτοπη. Όσο γιά τα παραμύθια
γιά υποθετική
κατά τον Πολύβιο καί
κατά
φαντασίωσιν “φυλή που ονομαζόταν Αρβων”
καί μάλιστα “στην σημερινή κεντρική
Αλβανία”, τί να προσθέσουμε εμείς; Η
μύτη του Πινόκιο με κάθε ψέμα συνεχίζει
να μεγαλώνει.
Καί
σαν χαριστική βολή προς τους Ιλλυριομανείς
φίλους μας, πέρα από τον πολύ μακράν της
“σημερινής κεντρικής Αλβανίας” Άρβωνα
της Κροατίας, ο Στέφανος Βυζάντιος μας
υπενθυμίζει πως υπάρχει καί το “Αρβάνιον,
πόλις προς τω Πόντω...”, καθώς επίσης
καί “Άρβις, ποταμός της Ινδικής. έθνος
Άρβιες ή Αρβίται.” καί επίσης “Έστι
καί εν Κρήτη Άρβιον όρος, ένθα τιμάται
Άρβιος Ζεύς. Άρβιος ούν καί ο κατοικών
το όρος.”xli
ΠΟΙΟΣ
ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΗΝΑΣ – ΟΙ ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ
 |
| Tα ονόματα των Ρωμαϊκών Επαρχιών Παλαιάς Ηπαίρου καί Ελληνικής Ιλλυρίας προδίδει το σύνορο μεταξύ των παλαιόθεν Ελληνικών καί των μετά την Μακεδονική κατάκτηση εξελληνισμένων Ιλλυρικών περιοχών |
Αφήνοντας
κατά μέρος τους Αρβώνιους “Αλβανούς”
της Κροατίας, τους Αρβανίους “Αρβανίτες”
τ
ου Πόντου, τους Άρβιους ¨Αρβανίτες”
της Κρήτης καί τους Αρβίτες “Αλβανούς”
της Ινδίας, επικεντρωνόμαστε γιά λίγο
στους αυθεντικούς Ρωμιούς Αρβανίτες
της Ελλάδας, που προφανώς έχουν ρίζα
από το Βυζαντινό Άρβανον. Επειδή πολλοί
στην Ελλάδα αρνούνται να διαβάσουν
ιστορία καί προσπαθούν να δημιουργήσουν
τα δικά τους ψευδομυθοκατασκευάσματα
όπως καί ἀλλωστε οι Αλβανοί καί οι
Σκοπιανοί εθνικιστές αντίστοιχα, πέφτουν
στην παγίδα του να ταυτίζουν το γλωσσικό
ιδίωμα με την εθνότητα. Έλληνες που στο
πέρασμα των αιώνων έχασαν την Ελληνική
λαλιά στην Ανατολία καί στα Βαλκάνια,
τον Πόντο, την Κριαμία, την Αζοφική καί
την Καύκασο ή ακόμη καί την Κεντρική
Ασία κράτησαν την Ρωμαίϊκη-Βυζαντινή
αυτοσυνείδησή τους καί θεωρούν εαυτόν
Έλληνες. Αντίθετα, εκατομμύρια Έλληνες
που ασπάστηκαν τον Μουσουλμανισμό
θεώρησαν τον εαυτόν τους Τούρκο ή Άραβα,
στα Βαλκάνια, στην Μέση Ανατολή καί στην
Ανατολία, παρά την Ελληνική τους καταγωγή
καί γλώσσα. Η γλώσσα, η θρησκεία, η
καταγωγή όλα παίζουν σημαντικό έως καί
καθοριστικό ρόλο αλλά κανένα από μόνο
τους ή καί σε συνδυασμό δεν αρκεί να
αποτελέσει αμετάγκλητα καί απόλυτα τον
καθοριστικό παράγοντα ταυτότητος εάν
καί εφόσον λείπει η ατομική καί ομαδική
αυτοσυνείδηση. Πολλοί Ελληνικής καταγωγής
Ιταλοί στην Magna Grecia μιλούσαν
καί μιλούν την Ελληνική αλλά μέχρι
πρόσφατα δεν γνώριζαν κάν πως η διάλεκτός
τους είναι Ελληνική, ή πως οι ίδιοι είναι
Έλληνες στην καταγωγή. Το ίδιο καί
χιλιάδες Ρωμιοί Πόντιοι Μουσουλμάνοι,
ακόμη καί τώρα μιλούν την Ρωμαίϊκη
διάλεκτο του Πόντου αλλά μόνον πρόσφατα,
κυρίως σε επαφή με Έλληνες Ποντίους
στην Γερμανία συνειδητοποίησαν πως η
διάλεκτος της Τουρκικής που νόμιζαν
πως μιλούσαν ήταν τελικά...Ελληνική.xlii
Οι Χριστιανοί Αρβανίτες έχουν ταυτιστεί
με την Ρωμιοσύνη εδώ καί πάνω από χίλια
χρόνια. Επαναστάτησαν, πολέμησαν καί
θυσιάστηκαν γιά την απελευθέρωση της
Ελλάδας όσο κανείς άλλος, σε στεριά καί
θάλασσα, από το Σούλι καί το Μεσολόγγι
μέχρι την Ύδρα, τις Σπέτσες καί τα Ψαρά.
Οι Αρβανίτες είναι καί θεωρούν εαυτόν
Έλληνες, καί άλλωστε είναι επό αιώνες
τώρα δίγλωσσοι. Κατ΄ αντιπαράθεσιν, οι
Ελληνικής καταγωγής εξισλαμισθέντες
της Τουρκίας, της Μέσης Ανατολής, σε
μέρη που ανθούσε παλιότερα ο Ελληνισμός,
που θεωρούν εαυτόν Άραβες ή Τούρκους,
δεν είναι πλέον Έλληνες.
Το
ίδιο κριτήριο, αυτό της αυτοσυνείδησης
ισχύει καί γιά όλους εμάς τους ένδεκα
εκατομμύρια καί δεν γνωρίζω πόσα ακόμη
στην διασπορά Έλληνες μικτής
Αρχαιοελληνικής, Σλαβικής, Ιταλικής,
Εβραϊκής, Γαλλικής, Πομακικής, Αρμενικής
ή άλλης καταγωγής Έλληνες, γιά να
μήν πάμε πιό παλιά, στους Πελασγικής,
Ετεοκρητικής, Συριακής, Περσικής,
Φρυγικής, Περσο-Καπαδοκικής, Αιγυπτιακής,
Θρακικής, Λατινικής καί άλλους Έλληνες.
Η μίξη της καταγωγής δεν έχει καμία
απολύτως σημασία. Ούτε το χρώμα των
ματιών ή των μαλλιών, ούτε το σχήμα της
μύτης ή το μελαμψό ή όχι του προσώπου.
Έλληνες, σε τελική ανάλυση, είναι όσοι
θέλουν να αισθάνονται Έλληνες, Ορθόδοξοι
καί Καθολικοί,xliii
Εβραίοι,xliv
Δωδεκαθεϊστές, Βουδιστές,xlv
Μουσουλμάνοι,xlvi
αγνωστικιστές καί άθεοι.
Δεν
είναι το “αίμα” που καθορίζει την
εθνότητα, πουθενά καί σε καμιά περίπτωση.
Άν ίσχυε αυτό, τότε οι μισοί καί πάνω
Τούρκοι θα ήταν τώρα Έλληνες, τό ίδιο
καί οι μισοί Σύριοι, και άλλοι τόσοι
Νότιοι Ιταλοί, Βούλγαροι, Παλαιστίνιοι,
καί πολλοί Αιγύπτιοι. Τον ορισμό της
εθνότητας καί του Ελληνισμού δεν τα
ορίζουν ούτε πρέπει να τα καθορίσουν
οι άναρθρες κραυγές των ανορθογράφων
ροπαλοφόρων
μπράβων του υποκόσμου, με αλλαλαγμούς
μεταφρασμένων γκαιμπελικών συνθημάτων
Blut
und Ehrexlvii
(αίμα
& τιμή) από τους κοπραυγή του
Ναζισμού. Έλληνας, όπως άλλωστε καί
Άγγλος, Γάλλος, Αλβανός, Τούρκος, Ρώσσος,
Κινέζος, Γερμανός δέν γεννιέσαι...αισθάνεσαι!
 |
| Ο σημερινός γλωσσικός χάρτης των Αλβανόφωνων περιοχών |
Μπορεί
η ιστορική πραγματικότητα να βγάζει
κάποιους κάποιους αυτοχθονιστές καί
άλλους πιστούς της αιματικής καθαρότητας
έξω από την νηπιακή τους αιώρα, αλλά θα
πρέπει από κάποιο σημείο καί πέρα να
αρχίσουμε να ξεπερνούμε τις βρεφικές
μας εθνανασφάλεις. Τα σύγχρονα έθνη,
όπως όλοι οι λαοί καί πάντοτε άλλωστε
ειναι μικτής προέλευσης. Οι Γάλλοι έχουν
εκτός των άλλων Γαλατικές-Κελτικές
καταβολές, μιλούν την μιά διάλεκτο της
Λατινικής γλώσσα των Ρωμαίων κατακτητών,
καί έχουν Γερμανικό εθνώνυμο
(France-Francais),
δανεισμένο από τους Φράγκους Franks.
Στην Γαλλία υπάρχουν Βάσκοι Γάλλοι,
Κορσικανοί Γάλλοι, Γερμανοί Γάλλοι καί
Βρεττόνοι Γάλλοι εκτός των άλλων, όσων
ήλθαν από τις πάλαι ποτέ Γαλλικές
αποικίες. Οι Άγγλοι προέρχονται από το
δημιουργικό μίγμα ντόπιων Βρεττανών,
Κελτών, Ρωμαίων, Δανών, Βίκιγκ, Γάλλων,
καί πρόσφατα επίσης Ινδών, Αφρικανών,
Αμερικανών, Κυπρίων καί άλλων. Στην
Μεγάλη Βρετανία μιλώνται εκτός της
Αγγλικής καί η Ουαλλική, η Κελτική καί
η Σκωτική διάλεκτος της Αγγλικής μεταξύ
πολλών άλλων. Οι Ιταλοί είναι μίγμα
Ετρούσκων, Λατίνων, Ελλήνων, Κελτών,
Γερμανών, Αράβων, Γάλλων, Αυστριακών,
Αλβανών, καί πολλών άλλων δούλων ρωμαίων
από όλα τα μήκη καί πλάτη της γής. Το
ίδιο καί οι Έλληνες, που όπως
άλλωστε καί κάθε πρώην αυτοκρατορικός
λαός, έτσι
καί αυτοί καί αυτοί με τον Μεγαλέξανδρο
και τα Ελληνιστικά βασίλειά τους καί
το Βυζάντιο, έσπειραν το ΔΝΑ τους σε όλα
τα μήκη καί πλάτη της Αφρικανικής καί
Ευρασιατικής Ηπείρου από την Βόρειο
Αφρκή μέχρι την Ινδία καί τις στέπες
της Κεντρικής Ασίας. Όπως πήραμε έτσι
καί δώσαμε. Οι ελεύθεροι πολίτες της
Αρχαίας Ελλάδας δεν ήταν οι μόνοι που
γεννοβολούσαν. Τον έρωτα τον γνώριζαν
καί οι δούλοι, καί γιά κάθε ελεύθερο
πολίτη υπήρχαν από ένας έως δέκα δούλοι
καί Είλωτες που άφησαν κι΄αυτοί απογόνους.
Όσοι Λάκωνες περηφανεύονται γιά την
κατευθείαν καταγωγή τους από τον Λεωνίδα,
άς αναλογιστούν πως γιά κάθε έναν
Σπαρτιάτη υπήρχαν στην δεκάδες ή καί
εκατοντάδες καί αργότερα χιλιάδες
είλωτες, γιά να μήν αναφερθούμε στις
μεσαιωνικές επιδρομές των Σλάβων κατά
τον 9ου μ.Χ. αιώνα. Κατά την Ρωμαίκή εποχή
αλλα καί το Βυζάντιο, το φαινόμενο της
κινητικότητας των λαών συνεχίστηκε. Με
άλλα λόγια, κανείς δεν είναι “καθαρός”,
με την ρατσιστική, Ναζιστική έννοια,
καί ευτωχώς, αλλιώς θα είχαμε καταντήσει
όλοι κρετίνοι από την επιμιξία.
Στο
άκαιρο ερώτημα του εάν οι Αρβανίτες
είναι Έλληνες ή του εάν ο Μάρκος Μπότσαρης
αισθανόταν Αλβανός που δεν γνώριζε κάν
Ελληνικά, θα μπορούσαμε να προσθέσουμε
μιάν άλλη ερώτηση. Πόσο Έλληνας ήταν ο
Κρητικής καταγωγής Μπουλέντ Ετσεβίτ,
που η γιαγιά του δεν γνώριζε κάν Τουρκικά,
καί πόσο Έλληνας μπορεί να θεωρείται ο
τεκμηριωμένα Ελληνόφωνος Πόντιος Ρετζέπ
Ταγίπ Ερντογάν; Το αίμα καί η καταγωγή
δεν έχουν καμία σημασία παρά μόνον εάν
υπάρχει καί η συνείδηση που να τα
ακολουθεί. Όπως οι Αρβανιτόφωνες
Ορθόδοξοι Ρωμιοί-Βυζαντινοί πρόγονοι
των σημερινών Αρβανιτών της Ελλάδας
αναμίχθησαν κατά τον ύστερο Μεσαίωνα
με τα επί τόπου Ελληνόγλωσσα στοιχεία
στις περιοχές όπου εγκαταστάθηκαν, καί
έγιναν δίγλωσσοι Νεοέλληνες, παρομοίως
καί οι περισσότεροι θεωρούμενοι σήμερα
Αλβανοί της Αλβανίας είναι μίγμα
Ελληνόφωνων Ορθόδοξων Ρωμιών Ηπειρωτών,
Βλάχων, Ιταλικών, ακόμη καί Τουρκικών
καί Σλαβικών πληθυσμών με Δακομυσικής
καταγωγής ποιμενικούς, νεοφερμένους
από τα Καρπάθια μέσω Κοσσυφοπεδίου κατά
τον 11ο αιώνα, πληθυσμούς.xlviii
Το πόσο Έλληνας αισθάνεται ο κάθε
Αρβανίτης στην Ελλάδα είναι απάντηση
που ήδη δοθεί. Την έχουν δώσει γενιές
ολόκληρες από Αρβανίτες (από τους
Σουλιώτες καί τους Υδραίους μέχρι τον
απελευθερωτή του Αιγαίου ναύαρχο
Κουντουριώτη κατά τον Α' Βαλκανικό
πόλεμο). Οι Αρβανίτες πολεμώντας τους
Οθωμανούς κατακτητές διεχώρησαν την
θέση τους από τους Τουρκαλβανούς γιά
την απελευθέρωση της Ελλάδας από τον
Οθωμανικό ζυγό, μάχη στην οποία βρήκαν
πολλούς εξισλαμισμένους Έλληνες απέναντί
τους. Στο ερώτημα κατά πόσον γνώριζε
Ελληνικά ο Μάρκος Μπότσαρης η απάντηση
είναι το χειρόγραφο Ελληναλβανικό
λεξικό που συνέταξε ο ίδιος, ώντας στην
Κέρκυρα, γιά τον Πουκεβίλ, λεξικό που
απετέλεσε την βάση γιά το πρώτο
Αλβανογαλλικό λεξικό.xlix
Όσο γιά το πόσο Έλληνας αισθανόταν ο
Μπότσαρης ή η Μπουμπουλίνα καί ο Μιαούλης,
θα πρέπει όσοι
το ρωτούν ίσως παράλληλα να αναρωτηθούν...πόσο
Γάλλος άραγε αισθανόταν ο (Κορσικανός)
Ναπολέων Βοναπάρτης;
ΚΟΛΟΙΟΣ
ΚΑΙ ΟΡΝΕΙΣ
A
Coatliii,
by William
Buttler Yeats
I
made my song a coat Έφτιαξα
ένα πανωφόρι γιά το τραγούδι μου
Covered
with embroideries Καλυμμένο
με κεντήματα
Out
of old mythologies Από
παλιές
μυθολογίες
From
heel to throat; Από
τη φτέρνα ώς
τον λαιμό.
but
the fools cought it, ανόητοι
όμως
το έπιασαν,
Wore
it in the world's eyes Το
φόρεσαν
μπρός στα
μάτια του κόσμου
As
though they'd wrought it. Σαν
να το είχαν
αυτοί
δημιουργήσει.
Song,
let them take it, Τραγούδι,
άσε
τους
να το πάρουν,
For
there's more enterprise Αφού
υπάρχει περισσότερη παλικαριά
In
walking naked. Στο
να περπατάς
γυμνός.
Τελειώνοντας θα ήθελα να μπορούσα να επεκταθώ καί στην πιθανή γλωσική συγγένεια της Ιλλυριών με τους Έλληνες ή έστω τους πρωτο-Ελληνες, αλλά η διεθνής επιστημονική έρευνα δεν έχει προχωρήσει στο θέμα αυτό καί η Ελληνική ακαδημαϊκή κοινότητα ώς συνήθως στα ζητήματα αυτά αγρόν αγοράζει. Αυτό που λέγω είναι πως γνωρίζοντας την Ιλλυρική ονοματοπροσωπογραφία, καί ονόματα όπως τα Γάλαυρος, Γλαυκίας, Πλευρίας, Πλευράτος, Κλείτος, Γέντιος, Γραύος, Τεύτα, Δημήτριος, Άγρων, κλπ, είτε έχουν Ελληνική γλωσσολογική συνάφεια, καί Ελληνική ετυμολογία, ή τουλάχιστον ακούγονται σαν να έχουν παραπλήσια με την Ελληνική κοινή γλωσσική πηγή. Οι έρευνες του Νίκολας Χάμμοντ απέδειξαν πως τελευταίος σταθμός των πρωτο-Ελλήνων Ινδοευρωπαίων πρίν ξεχυθούν στην Δυτική Ελλάδα, καί την Πελοπόννησο ήταν η σημερινή κεντρική καί νότια Αλβανία με σειρά από κυκλικά ταφικά κουργκάν, γνωστότερα των οποίων αποτελούν οι κυκλικοί ταφικοί περίβολλοι Α καί Β, στις Μυκήνες. Ο Όμηρος αναφέρεται στους Σελλούς καί τον Δία της Δωδώνης σαν πανάρχαιους καί Πελασγικούς. Οι Μακεδόνες γνωρίζουμε πως από την Ήπειρο προέρχονται πρίν εκδιώξουν Παίονες καί Θράκες καί εγκατασταθούν στην Μακεδονία. Την ίδια διάλεκτο μιλούσαν άλλωστε, καί οι Ηπειρώτες στρατιώτες του Πύρρου με τους Μακεδόνες στρατιώτες σον στρατό του Δημητρίου την ίδια διάλεκτο μιλούσαν. Το Κλείτος είπαμε είναι όνομα κοινό σε Ιλλύριους καί Μακεδόνες καί έχει την ίδια ετυμολογία με το Κλεοπάτρα, το Κλεομένης το Θεμιστοκλής κλπ - το "κλέος", την "δόξα". Μέχρι πρόσφατα η γλωσσολογική συγγένεια Ελλήνων, Παιόνων [“TheAncient Kingdom of Paionia,” Irwin L. Merker, Balkan Studies 6 (1965) 35] καί Φρυγών (Claude Brixhe, καί εκτενέστερες πληροφορίες στο άρθρο μου http://www.scribd.com/doc/44668910/Midas-and-the-Phrygians) μέσα σε ένα ευρύτερο κλάδο της πρωτο-Ελληνικής ήταν άγνωστη. Όλα αυτά δεν πρέπει να τα προσπερνούμε ασυζητητί, είναι ισχυρές ενδείξεις. Σίγουρα δεν αποτελούν από μόνες τους αποδείξεις. Μιά εικασία είναι πως Ιλλύριοι καί πρωτο-Έλληνες πιθανόν να αποτελούσαν τμήματα του ίδιου Ινδοευρωπαϊκού κλάδου καί ενώ κάποιοι από τους πρωτο-Έλληνες άφησαν τις στέππες γύρω στα 2500 πΧ καί πρωτο-εμφανίστηκαν στην σημερινή κεντρική Αλβανία καί στην Ήπειρο γύρω στο 2000 πΧ, κάποιοι άλλοι ίσως δεν ξεκίνησαν παρά αρκετά αργότερα, προς την ίδια κατεύθυνση, ή, πιθανότερα να είχαν φύγει μαζί αλλά κάποιοι να παρέμειναν ενδιάμεσα, στα κεντρικά Βαλκάνια καί να εμφανίστηκαν αργότερα, στα 1200 πΧ, περίπου, σαν Ιλλύριοι, την εποχή των μεγάλων κοσμογονικών μετακινήσεων λαών.
Η εικασία αυτή δεν είναι απόδειξη, παρά μιά θεωρία που έχει μέν κάποια βάση γλωσσολογική (τα Ιλλυρικά, άλλωστε, όπως καί τα Ελληνικά ανοίκουν στην γλωσσολογική ομάδα των Ινδοευρωπαϊκών κέντουμ, σε αντίθεση πχ με γλώσσες όπως τα Θρακικά, τα Δακικά καί τα Αλβανικά) καί ίσως να δένει καί στα χρονικά δεδομένα. Την απόδειξή της όμως μόνον η Αρχαιολογία, η Ιστορία καί η Γλωσσολογία με περισσότερη καί επίμονη έρευνα μπορούν να τις προσφέρουν καί όχι ο συγγραφέας του παρόντος.
Μιλτιάδης Ηλία Μπόλαρης
Σικάγο
Η εικασία αυτή δεν είναι απόδειξη, παρά μιά θεωρία που έχει μέν κάποια βάση γλωσσολογική (τα Ιλλυρικά, άλλωστε, όπως καί τα Ελληνικά ανοίκουν στην γλωσσολογική ομάδα των Ινδοευρωπαϊκών κέντουμ, σε αντίθεση πχ με γλώσσες όπως τα Θρακικά, τα Δακικά καί τα Αλβανικά) καί ίσως να δένει καί στα χρονικά δεδομένα. Την απόδειξή της όμως μόνον η Αρχαιολογία, η Ιστορία καί η Γλωσσολογία με περισσότερη καί επίμονη έρευνα μπορούν να τις προσφέρουν καί όχι ο συγγραφέας του παρόντος.
Μιλτιάδης Ηλία Μπόλαρης
Σικάγο
Σημειώσεις -
Α. Το παρών κείμενο δεν είναι τελικό. Η συγγραφή του συνεχίζεται μέσα από ανανεώσεις, αναθεωρήσεις καί διορθώσεις.
Β. Οι πηγές στην Ρουμανική γιά γλωσσολογική συνάφεια της Ρουμανικής με την Αλβανική (κάτι που τρομάζει καί τους δύο εθνικισμούς, γιά τον Ρουμανικό που φοβάται άρνηση της ταύτισής με τους Δάκες, καί γιά τον Αλβανικό γιά τον φόβο άρνησης της ταύτισης με τους Ιλλυρίους) είναι πάμπολλες. Τα συμπεράσματα είναι πολλές φορές ασαφή καί συγκεχυμένα. Κάθε βοήθεια από αναγνώστες αυτού του άρθρου για εντοπισμό καί μετάφραση από την Ρουμανική ή καί αντίστοιχα Αλβανών επιστημόνων των κυρίων στοιχείων Ρουμανων γλωσσολόγων καί άλλων επιστημόνων είναι ευπρόσδεκτα καί θα αναφερθούν.
Γ. Οι παρατηρήσεις, οι διορθώσεις καί τα σχόλια όλα ευπρόσδεκτα. Οι ύβρεις όχι.
Α. Το παρών κείμενο δεν είναι τελικό. Η συγγραφή του συνεχίζεται μέσα από ανανεώσεις, αναθεωρήσεις καί διορθώσεις.
Β. Οι πηγές στην Ρουμανική γιά γλωσσολογική συνάφεια της Ρουμανικής με την Αλβανική (κάτι που τρομάζει καί τους δύο εθνικισμούς, γιά τον Ρουμανικό που φοβάται άρνηση της ταύτισής με τους Δάκες, καί γιά τον Αλβανικό γιά τον φόβο άρνησης της ταύτισης με τους Ιλλυρίους) είναι πάμπολλες. Τα συμπεράσματα είναι πολλές φορές ασαφή καί συγκεχυμένα. Κάθε βοήθεια από αναγνώστες αυτού του άρθρου για εντοπισμό καί μετάφραση από την Ρουμανική ή καί αντίστοιχα Αλβανών επιστημόνων των κυρίων στοιχείων Ρουμανων γλωσσολόγων καί άλλων επιστημόνων είναι ευπρόσδεκτα καί θα αναφερθούν.
Γ. Οι παρατηρήσεις, οι διορθώσεις καί τα σχόλια όλα ευπρόσδεκτα. Οι ύβρεις όχι.
ΜΗΜ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
"The Illyrians" John Wilkes, στην σειρά The Peoples of Europe, Blackwell, Oxford, 1992, είναι η καλύτερη άν όχι ίσως η μοναδική μονογραφία γιά τους Ιλλύριους, στην Αγγλική τουλάχιστον γλώσσα.
Τhe Ancient Languages of Europe, edited by Roger Woodard, Cambridge University Press, 2008
"The Position of Albanian", Έρικ Χάμπ (του καλύτερου αναμφισβήτητα μελετητή-ερευνητή της Αλβανικής γλώσσας διεθνώς, του Ινδοευρωπαϊστή γλωσσολόγου καί κοσμήτορα επί σειράν ετών της Σχολής Γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου του Σικάγου, γνώστη 32 γλωσσών, τον οποίο είχα την ευτυχία να γνωρίσω) http://groznijat.tripod.com/balkan/ehamp.html
Palaeolexicon, Word study tool of ancient languages - Thracian
http://www.palaeolexicon.com/default.aspx?static=14&Language_ID=16
"The genesis of the Balkan Peoples", Βλαδιμίρ Γκεόργκιεφ
Vladimir
Georgiev (The Slavonic and East European Review 44, no.
103, 1960, pp. 285-297), http://groznijat.tripod.com/vg/vg.html
"Albanian Identities - Myth and History" (Πολύ καλή συλλογή άρθρων γιά τον Αλβανικό εθνικισμό καί την Αλβανική εθνικιστική μυθοπλασία γενικά) που επιμελήθηκαν οι Stephanie Schwandner-Sievers καί Bernd j. Fischer. Hurst & Company, Λονδίνο, 2002
Fine,
JA. The Early medieval Balkans. Univ. of Michigan Press,
1991. σελ.11.
"Η Καταγωγή των Αλβανών", Σε Ελληνική "Γκουγκλο”-μετάφραση.
http://shelf3d.com/i/Origins%20of%20the%20Albanians
"Εθνικά Α-Ι", Στέφανος Βυζάντιος, Αρχαία Ελληνική Γραμματεία -"Οι Έλληνες", Εκδότης Οδυσσέας Χατζόπουλος, Κάκτος, Αθήνα, 1992
La Façade Maritime De L' Albanie Au Moyen Age, par Alain Ducellier, Ecole Pratique Des Hautes Etudes, Institute for Balkan Studies, 177, Thessaloniki, 1981
"The Oxford Introduction to Proto-Indo-European and the Proto-Indo-European World, J.P. Mallory & D.Q. Adams ("Εισαγωγή στην Πρωτο-Ινδο-Ευρωπαϊκή καί στον Πρωτο-Ινδο-Ευρωπαϊκό Κόσμο, της Οφόρδης" - Μάλλορυ καί Άνταμς, 2006), Oxford Linguistics, Oxford university Press, 2006.
Indo-European Etymological Dictionary - Indogermanisches Etymologisches Woerterbuch (Jpokorny), http://dnghu.org/indoeuropean.html
“Λεξικόν, Συναγωγή πασών λέξεων κατά στοιχείον”, Πρώτος Τόμος, Α-Β, Ησύχιος, Αρχαία Ελληνική Γραμματεία -"Οι Έλληνες", Εκδότης Οδυσσέας Χατζόπουλος, Κάκτος, Αθήνα, 2004
“Λεξικό
της Νέας Ελληνικής Γλώσσας”, Γεώργιος
Μπαμπινιώτης, Κέντρο Λεξικολογίας,
Αθήνα, 2002
“Λεξικόν
της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης”, Ιωάννου
Σταματάκου, Εκδόσεις Δεδεμάδη, Αθήνα,
1972
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ:
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ:
iWilkes,
J. J. The Illyrians, 1992,ISBN
0631198075,page
218,"Τhus
the Illyrians disappeared into the Roman Empire”...and
page 266 “the Illyrians, like the Celts and Thracians, 'dissolved
in the sea of later conquerors, simply for the reason that during
the long period of Roman rule they had lost their native culture and
were unable to utilize their lnguage as a means to a political life
of their own'"
iiWilkes
1995,
p. 67: "Though almost nothing of it survives, except for
names, the Illyrian language has figured prominently in several
theories regarding the spread of Indo-European languages into
Europe."
viii
“This
'Arbanon' was a mountain, since she wrote of passes and paths
through it (13.5), and it lay somewhere between Dyrrachium and
'Deure' (Dibra) in the valley of the Black Drin. The most likely
candidate is Mt Dajti, east of Cape Pale (now Rodoni). A plural form
in the neuter gender was used by Anna Comnena at 4.8, where
"Korniskortes set out from Arbana” (11). As in the case of
the Acroceraunia' (sc. 'ore'), a mountainous area was being named
‘Arbana', i.e. Mt Dajti and Mali me Grope most probably.”
Albanian
Ethnogenesis , N.G.L. Hammond,
http://www.forumilir.com/viewtopic.php?f=34&t=682
ix
Albanian
Identities - Myth and History" Stephanie Schwandner-Sievers καί
Bernd j. Fischer, editors.
Σελ. 79, Hurst & Company, Λονδίνο, 2002
x"Albanian
Identities - Myth and History", Stephanie
Schwandner-Sievers & Bernd j.
Fischer, editors, σελ. 73,
Hurst & Company, Λονδίνο, 2002
xiKristo
Dako, “The Albanians”, Ylli i Mengiezit, 1917, vol 1, no
3,
xii
“Discorso
sull' origine, costumi e stato attuale della nazione albanese”,
Napoli, 1807
xiii"Albanian
Identities - Myth and History", Stephanie
Schwandner-Sievers & Bernd j.
Fischer, editors, σελ. 76, Hurst &
Company, Λονδίνο, 2002
xiv
“Albanian Identities - Myth and History" Stephanie
Schwandner-Sievers καί Bernd j. Fischer, editors.
Σελ. 42, Hurst & Company, Λονδίνο, 2002
xv
¨Τhe Ancient Languages of Europe”,
edited by Roger Woodard, Cambridge University Press, 2008, σελ.
8
xvi
Ι.Ι.
RUSSU,
Elemente autohtone în limba română. Substratul comun
româno-albanez. București: Editura Academiei, 1970.
xvii
“Despre
legăturile Românei
cu Αbaneza”, Dan Alexe, DEX-Online, 2011
xix
"Rumanian
and Albanian took shape in the Daco-Mysian region; Rumanian
represents a completely Romanised Daco-Mysian and Albanian a
semi-Romanised Daco-Mysian." -V. Georgiev, 'Albanisch,
Dakisch-Mysisch und Rumanisch. Die Herkunft der Albaner'
[Linguistique
Balkanique,
II, 1960, pp. 1 ff. and pp. 15 ff.].
xx
"Toponyms of Latin origin in Albania show Dalmatian, not
Albanian, phonological development." -Weigand,
[Βalkan-Archiv 3.227-251]
xxi
“The
genesis of the Balkan Peoples”,
Vladimir
Georgiev (The
Slavonic and East European Review 44, no. 103, 1960, pp.
285-297) http://groznijat.tripod.com/vg/vg.html
xxii
Παραδείγματα
κατά τον Γκεόργκιεφ:
IE e >
D.-M. ie:
Μία Δακική φυλή ονομάζεται "Βιέσσοι", αλλά μία Θρακική "Βέσσοι".
Δακική PN Diegis εκ τού IE dhegwwh-.
Δακικό όνομα ποταμού "Ιέρασος" εκ τού IE *erðs-.
Δακική λέξη dielina 'Bilsenkraut' εκ τού IE *dhel-.
Μία Δακική φυλή ονομάζεται "Βιέσσοι", αλλά μία Θρακική "Βέσσοι".
Δακική PN Diegis εκ τού IE dhegwwh-.
Δακικό όνομα ποταμού "Ιέρασος" εκ τού IE *erðs-.
Δακική λέξη dielina 'Bilsenkraut' εκ τού IE *dhel-.
IE ē >
D.-M. ē > ā > o:
IE
*dhēwā > D.-M. dēva >
dāva > dova, cf. Pulpudeva ( 4ο
αιώνα π.Χ.), Buridava (1ο αιώνα
μ.Χ.), Pelendova (μετά τον 4ο αιώνα
μ.Χ.).
IE ō >
oi > ö > e:
Salmor-ude 'αλμύρα', αλμυρά λίμνη στην Μικρά Σκυθία, που στα Ελληνικά ονομαζόταν "Αλμυρίς" - 'Αλμυρά (λίμνη)' καί στα Λατινικά palus Salameir; στην Δακική ude εκ του IE *udo(r)'ύδωρ'.
"Πολόν-δα(υα) (2ος αιώνας μ.Χ..) > Pelendova (μετά τον 4ο αιώνα μ.Χ.) εκ τού *pōl-ōm *dhewā 'Stutt-gart', cf. Aλβ. pelë 'φοράδα'.
Salmor-ude 'αλμύρα', αλμυρά λίμνη στην Μικρά Σκυθία, που στα Ελληνικά ονομαζόταν "Αλμυρίς" - 'Αλμυρά (λίμνη)' καί στα Λατινικά palus Salameir; στην Δακική ude εκ του IE *udo(r)'ύδωρ'.
"Πολόν-δα(υα) (2ος αιώνας μ.Χ..) > Pelendova (μετά τον 4ο αιώνα μ.Χ.) εκ τού *pōl-ōm *dhewā 'Stutt-gart', cf. Aλβ. pelë 'φοράδα'.
IE ū >
oi (= ü) > ü (i):
"Μύσοι" > "Μοισοί", Moesi, Mysi.
"Μύσοι" > "Μοισοί", Moesi, Mysi.
xxiii
“these
are serious (non-chauvinistic) arguments that cannot be summarily
dismissed. Furthermore, during the 4th
to 6th
centuries, the Rumanian region was heavilly affected by large scale
invations of Goths and Slavs, and the Morava valley (in Serbia) was
a main invasion route and the site of the earliest known Slavic
sites. Thus this would have been a region from which an indigenous
population would have naturally have fled.”,
Fine,
JA. The Early medieval Balkans. Univ.
of Michigan Press, 1991. σελ.11.
xxiv
“Λεξικόν της
Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης”, Ιωάννου
Σταματάκου, σελ. 303. Εκδόσεις Δεδεμάδη,
Αθήνα, 1972
xxv
“Λεξικόν, Συναγωγή πασών λέξεων κατά
στοιχείον”, Πρώτος Τόμος, Α-Β, Ησύχιος,
σελ. 174, Αρχαία Ελληνική Γραμματεία -"Οι
Έλληνες", Εκδότης Οδυσσέας Χατζόπουλος,
Κάκτος, Αθήνα, 2004
xxvi
“If,
then, the modern Albanians came directly from Alba, in Italy, as
some assert, what can have become of that ancient tribe and
dialect?”, James Henry Skeene: The Albanians, 1848.
http://www.albanianhistory.net/texts19_1/AH1848_2.html
xxviiWilkes
1995,
p. 212-213:
"The
second instrument used by the Romans for consolidating their
conquered territories was the colonial settlement
of
Romans on lands confiscated from the natives. Refined in the Italian
peninsula, the institution was soon being employeed successfully in
overseas territories such as Gaul, Spain and Africa. In the Late
Republic, colonies in Italy and overseas, became a device used by
leading commanders to reward their veterals, a system later
perfected by Augustus and his successors. In Illyrian Macedonia,
colonies were settled at Byllis, and Dyrrhahium during the civil
wars, On the Dalmatian coast several existing Roman settlements
appear to have been strengthened and organized as colonies,
including Salona, Narona, and Epidaurum, Jader and Senia...A
later generation of Roman colonies, often established aty or near
the sites of vacated legionary bases, were intended to accommodate
the veterans discharged from legionary service."
xxviii
Regions
: Upper Danube : Moesia Superior IMS VI 143
Moesia
Sup. (SE) — Scupi (Skopje): Gorno Solnje — late 1st c. AD
xxix
Moesia
Inferior (Romanian Section) and Dacia, Volume 74, Part 4, σελ
54-55, Nubar Hapartumian.
xxx
“Ezikyt
na Trakite” (Η γλώσσα των Θρακών) του Ιβάν
Ντουριντάνωφ, Σόφια, 1976)
xxxii
"The
city seems to have flourished for 300 or 400 years before being
largely abandoned in the 2CBC"
http://albania.shqiperia.com/kat/m/shfaqart/aid/2285.html).
xxxiii
"We
cannot be certain that the Arbanon of Anna Comnena is the same as
Albanopolis of the Albani, a place located on the map of Ptolemy"
- Wilkes, J. J. The Illyrians, page 279, 1992.
xxxiv
“Λεξικό της Νέας
Ελληνικής Γλώσσας”, σελ. 268, Γεώργιος
Μπαμπινιώτης, Κέντρο Λεξικολογίας,
Αθήνα, 2002
xxxv
“Λεξικό της Νέας
Ελληνικής Γλώσσας”, σελ. 268 Γεώργιος
Μπαμπινιώτης, Κέντρο Λεξικολογίας,
Αθήνα, 2002
xxxvi"Εθνικά
Α-Ι", Στέφανος Βυζάντιος, sel.
111, Αρχαία Ελληνική Γραμματεία -"Οι
Έλληνες", Εκδότης Οδυσσέας Χατζόπουλος,
Κάκτος, Αθήνα, 1992
xxxvii
“Polybius's
History of the World mentions a tribe named Arbon in present-day
central Albania”,
http://www.zeriyt.com/albania-toponym-t59366.0.html
xxxixhttp://books.google.com/books?id=MKcfth24gQUC&pg=RA1-PA101&lpg=RA1-PA101&dq=%CE%BB%CE%B5%CF%83%CE%B2%CE%BF%CF%82+%CE%B9%CF%83%CF%83%CE%B1&source=bl&ots=EOOoTuzEqU&sig=c2m2Y7PCC94bxNs0Dogdba2XFCg&hl=en&sa=X&ei=6n2FUdqXB6yLyAH4w4DABg&ved=0CEsQ6AEwAw#v=onepage&q=%CE%BB%CE%B5%CF%83%CE%B2%CE%BF%CF%82%20%CE%B9%CF%83%CF%83%CE%B1&f=false
xli
"Εθνικά
Α-Ι", Στέφανος Βυζάντιος, σελ.
111. Αρχαία Ελληνική Γραμματεία -"Οι
Έλληνες", Εκδότης Οδυσσέας Χατζόπουλος,
Κάκτος, Αθήνα, 1992
xlii
Οι
Πόντιοι μουσουλμάνοι στο στόχαστρο
της Τουρκίας, του Νίκου Δούκα .
xlviii
“...the present day Albaninas, lika ll Balkan
peoples, are an ethnic mixture, and in addition to this main
ancestor they contain an admixture of Slavic, Greek, Vlach and
Romano-Italian ancestry.” Fine,
JA. The Early medieval Balkans. Univ.
of Michigan Press, 1991. σελ.12.
xlixΤο
Ελληνο-Αλβανικόν Λεξικόν του Μάρκου
Μπότσαρη, Γιοχάλας, Τίτος,
http://www.scribd.com/doc/47759686/%CE%A4%CE%BF-%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%BF-%CE%91%CE%BB%CE%B2%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CE%BD-%CE%9B%CE%B5%CE%BE%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CE%BD-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%9C%CE%AC%CF%81%CE%BA%CE%BF%CF%85-%CE%9C%CF%80%CF%8C%CF%84%CF%83%CE%B1%CF%81%CE%B7-%CE%93%CE%B9%CE%BF%CF%87%CE%AC%CE%BB%CE%B1%CF%82-%CE%A4%CE%AF%CF%84%CE%BF%CF%82
li“Κολοιός
καί Όρνεις”, #200, Αισώπειων Μύθων Συναγωγή
(Fabulae Aesopicae Collectae), Teubneri,
Lipsiae, 1852,
σελ. 99
lii"Albanian
Identities - Myth and History" Stephanie Schwandner-Sievers καί
Bernd j. Fischer, editors. Hurst &
Company, Λονδίνο, 2002
liiiW.B.
Yeats, Collected Poems, London, 2nd ed.n, 1950, p. 142
http://infognomonpolitics.blogspot.gr/2012/12/blog-post_164.html#.UOjFC-S6cpR
ΑπάντησηΔιαγραφήhttp://olympia.gr/2012/05/18/a%CE%BB%CE%B2%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%83-%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%B9%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%BF%CF%83-%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%B1%CE%B4%CE%B5%CF%87%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B5/
http://anti-ntp.net/?s=%CE%91%CE%9B%CE%92%CE%91%CE%9D%CE%99%CE%91
http://www.albanianhistory.net/texts19_1/AH1848_2.html
http://himara.gr/blog/904-glossologoi-illyrioi-alvanoi-matzinger.html
http://ethnologic.blogspot.gr/2009/11/blog-post_07.html
http://kynorodi.blogspot.gr/2011/03/1821.html
http://filopatria.wordpress.com/2008/10/16/321/
Όσον αφορά στην ετυμολογία που προτείνεις για το εθνικό όνομα Σκιπτάρ από το shqipoj ή shqiptoj είναι εντελώς άστοχη. Γυρνάς την επιστήμη στην εποχή του Meyer το 1880!!! Οι περισσότερες όμως απόψεις του σχετικά με την Αλβανική είναι παρωχημένες. Η ευρύτερα αποδεκτή σήμερα θεωρία είναι ότι το όνομα Σκιπετάρ είναι ιταλικό, από τη βενετική λέξη Schiopetier και δηλώνει τον καραμπινοφόρο, τον οπλοφόρο, μια και οι Αλβανοί ως μισθοφόροι στρατιώτες πλαισίωναν τους στρατούς των ιταλικών πόλεων και αργότερα της Πύλης. Πάντως υπάρχει και μια άλλη ενδιαφέρουσα ετυμολογία που έχει προτείνει ο Κροάτης Petara Scok, Ρωμανιστής-Βαλκανολόγος, καθηγητής του πανεπιστημίου Ζάγκρεμπ. Κατ' αυτόν το Σκιπτάρ ετυμολογείται από το τοπωνύμιο Scupis (> Shqyp, πρωτεύουσα της Δαρδανίας, τα διαβόητα δηλαδή Σκόπια. Δηλαδή οι Αλβανοί εγκατεστάθησαν στα Σκόπια και πήραν το όνομά τους από την περιοχή, προσθέτωντας την χαρακτηριστική κατάληξη στη γλώσσα τους tar. Έτσι Scup + tar = Shqiptar. Την άποψη αυτή υποστηρίζει θερμά και ο Έλληνας Ρωμανιστής-Βαλκανολόγος Αχιλλεύς Λαζάρου, ο οποίος τη χρησιμοποιεί για να υποστηρίξει τη θεωρία ότι η Αλβανοί δεν είναι απόγονοι των Ιλλυριών. Κατ' αυτόν οι Αλβανοί είναι απόγονοι των Δαρδάνων και από εκεί μετέβησαν στη σημερινή Ιλλυρία και περνώντας από τα Σκόπια έλαβαν και το εθνικό τους όνομα Σκιπτάρ. Ούτε καν ανφλερει τη Δακική θεωρία ο Λαζάρου, αφού κανείς σοβαρός σύγχρονος επιστήμονας δεν ασχολείται με αυτή την παρωχημένη θεωρία.
ΑπάντησηΔιαγραφήΌπως βλέπεις λοιπόν η επιστήμη θέλει αρετή και τόλμη και κότσια, και να διαβάζουμε και τη σύγχρονη βιβλιογραφία και όχι να έχουμε εμμονές με Δάκες ή να αναμασάμε βιβλία του 1880 σαν του Meyer!!!
Εσύ δεν είσαι αυτός που έχεις σκάσει να βγάλεις Έλληνες τους Αλβανούς και βάζεις φωτογραφίες από Αλβανίδες στα ιστολόγιά σου αλβανολάγνε;
ΔιαγραφήΔεν μου κάνει εντύπωση που προσπερνάς το γεγονός ότι οι Αλβανοί δεν αναφέρονται για αιώνες μετά την εξαφάνιση των Ιλλυριών αλλά φύτρωσαν ξαφνικά καμία χιλιετία μετά τους Ιλλυριούς. Ούτε η εντελώς διαφορετική γλώσσα με την ελληνική σου λέει κάτι.
Άντε ασχολείσου με το ζάχαρο και τη χοληστερίνη που είναι το αντικείμενό σου και άσε την ιστορική μελέτη για αυτούς που ξέρουν.
Μία σειρά επιστημόνων -ορισμένοι από τους οποίους είναι Αλβανοί αλλά οι περισσότεροι τους ξένοι- που υποστηρίζουν την Ιλλυρική καταγωγή της αλβανικής γλώσσας, μαζί με τα έργα τους και τη χρονολογία εκδόσεως των είναι οι εξείς:
ΑπάντησηΔιαγραφή• 1705: Leibniz, Gottfried Wilhelm. Albaner – Brife. Hanover.
• 1774: Thunmann, Johann. Untersuchungen über die Geschichte der östlichen europäischen Völker. Laipzig.
• 1829: Kopitar, B. J. Albanische, walachische und bulgarische Sprache. Wien.
• 1853: Hahn, Georg von. Albanesische Studien. Wien.
• 1855: Bopp, Franz. Über das Albanesische in seinen verwandtschaftlichen Beziehungen. Berlin.
• 1864: Camarda, Demetrio. Saggio di grammatologia comparata sulla lingua albanese. Livorno.
• 1866: Camarda, Demetrio. Appendice al Saggio di grammatologia sulla lingua albanese. Prato.
• 1870: Miklosich, Franz. Albanische Forschungen. I: Die slavischen Elemente im Albanischen; Albanische Forschugen, II: Die romanischen Elemente im Albanischen. Wien.
Η επιστήμη του 1705 και του 1870 δεν μπορεί να χρησιμοποιείται σαν επιχείρημα στον 21ο αιώνα. Προσωπικά δεν θα πήγαινα πχ σε οδοντίατρο που θα λειτουργούσε με επίπεδο οδοντιατρικής του 1705, ή έστω του 1870. Κοιτούμε βασικά το τί έχει γραφτεί τα τελευταία 10-15 χρόνια. Η σύγχρονη γλωσσολογία σήμερα δεν δεχεται πλέον την Ιλλυρική καταγωγή, τελεία και τέρμα.
Διαγραφή• 1883-1892: Meyer, Gustav. Albanesische Studien. Wien.
ΑπάντησηΔιαγραφή• 1894: Pedersen, Holger. Bidrag til den albanesiske sproghistorie. (Festskrift til Vilhelm Thomsen). Kobenhavn.
• 1896: Kretschmer, Paul. Einleitung in die Geschichte der griechischen Sprache (Hyrje në historinë e gjuhës greke). Göttingen.
• 1905: Pedersen, Holger. "Albanesisch", Rom. Jb., 9.
• 1926: Thumb, Albert. "Altgriechische Elemente des Albanesischen". Indogerm. Forschungen, 26.
• 1930: Sandfeld, Kristian. Linguistique balkanique, problemes et resultats. Paris.
• 1935: Kretschmer, Paul. Sprachliche Vorgeschichte des Balkans (Parahistoria gjuhësore e Ballkanit). Revue Internationale des e'tudes balkaniquee, Volume II.
• 1950: Cimochowski, Waclaw. "Recherches sur l'histoire du sandhi dans la langue albanaise". Lingua Posnaniensis, 2, pp. 220-255.
• 1950: Pisani, Vittore. "L'albanais et les autres langues indoeuropéennes",Annuaire de l'Institut de philologie et d'histoire orientales et slaves, 10.
• 1954: Çabej, Eqrem. "Rreth disa Çështjeve të historisë së gjuhës shqipe".BUSHT, SSHSH, 3.
• 1954: Lambertz, Maximilian. Lehrgang des Albanischen – Teil I: Albanisch-Deutsches Wörterbuch. Berlin.
• 1955: Lambertz, Maximilian. Lehrgang des Albanischen – Teil II: Albanische Chrestomathie. Berlin.
• 1956: Lambertz, Maximilian. Lehrgang des Albanischen – Teil III: Grammatik der albanischen Sprache. Saale.
• 1959: Mayer, Antun. Die Sprache der alten Illyrier. Wien.
Κάτι πιό σύγχρονο? 1959-2015 μιλάμε γιά 56 χρόνια! Αρκετό νερό πέρασε κάτω από το αυλάκι από τότε. Και πολλά πράγματα αναθεωρήθηκαν. Καλό θα ήταν να δούμε το τί λέει η σύγχρονη έρευνα ΣΗΜΕΡΑ!
Διαγραφήδείχνει οτι έχεις ψαχτεί πολύ, το άρθρο σου φαινομενικά ενδιαφέρον αλλά εχει λαθη!! η Τσαμουριά είναι ελληνική αλλά και μόνο που την αποκάλεσες ΤΣΑΜΟΥΡΙΑ (τσαμουρ= λασπότοπος στα τουρκικα) είσαι λάθος. Οσο για τους Ιλλυριους και το αν κατάγονται οι αλβανοι απ αυτους, ποιος εισαι εσύ που θα ακυρώσεις έναν επιστήμονα όπως ο ΙΑΚΩΒΟΣ ΘΟΜΩΠΟΥΛΟΣ??? ΓΙΑ ΨΑΞΟΥ ΠΑΛΙΚΑΡΙ ΜΟΥ ΚΑΛΥΤΕΡΑ.....και μετά το συζητάμε....
ΑπάντησηΔιαγραφήΕπιστήμων της Ιατρικής επιστήμης μπορεί ναήταν ο Ιάκωβος Θωμόπουλος αλλά με την γλωσσολογία μάλλον θάλασσα τα έκανε. πχ "Με την βοήθειαν της Αλβανικής επροχώρησε λοιπόν εις την ανάγνωσιν των επιγραφών της Λήμνου και της Πραισού. Δεν περιορίσθη όμως εκεί. Επεξετάθη εις συγκρίσεις και αναλύσεις πλήθους επιγραφών διαφόρων λαών της Μικράς Ασίας (Λυκίων, Καρών, Λυδών, Φρυγών κ.ά.). κατόπιν συμπεριέλαβεν εις την έρευναν την γλώσσαν των Ετρούσκων της Ιταλίας. Τέλος προσέθεσεν εν παράρτημα περί της γλώσσης των Χετταίων, όπου όμως εις την πραγματικότητα εξετάζονται αι γλώσσαι των Hurri (του βασιλείου των Mitanni) και των Urartu (εχόντων πρωτεύουσαν την Τushpa, σημερινόν Van, όπου ευρέθησαν αι «Βανικαί» επιγραφαί). Επί πλέον παρατίθενται στοιχεία και περί των «Αχαιών» και «Αλβανών» του Καυκάσου"...Τί άλλο να πώ? Μπορεί τα 1886 να ήταν επιτρεπτοί τέτοιοι πειραματισμοί αλλά σήμερα τα συμπεράσματά του είναι καταγέλαστα.
ΔιαγραφήΑυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
Διαγραφή