Τρίτη 8 Νοεμβρίου 2011

Η προειδοποίηση του ΔΝΤ το 2009, που αγνόησε η Ελλάδα

Του Αθανασιου Eλλις
Ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός της ελληνικής οικονομίας είχε λάβει επικίνδυνες διαστάσεις από τις αρχές του 2009, κάτι που διαπίστωσε το ΔΝΤ την άνοιξη του ίδιου έτους σε σημείωμα έγκαιρης προειδοποίησης (Early Warning Exercise) το οποίο κατέγραφε τη ραγδαία επιδείνωση των δεδομένων και καλούσε την ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει άμεσα στη λήψη μέτρων για να αποτραπεί η επερχόμενη κατάρρευση. Ο Κώστας Καραμανλής δεν ανταποκρίθηκε, ίσως λόγω των επερχόμενων ευρωεκλογών αλλά και της ισχνής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας που διέθετε. Η ολιγωρία και, κατ' επέκταση, οι ευθύνες δεν αφορούν μόνο τον τότε πρωθυπουργό, αλλά και τον σημερινό. Στις 6 Μαρτίου ο κ. Καραμανλής είχε ζητήσει από τον κ. Παπανδρέου, όπως και τους άλλους ηγέτες των κομμάτων, να στηρίξουν μία σειρά αναγκαίων μέτρων, άλλα εισέπραξε πλήρη άρνηση από όλους, πλην του κ. Γ. Καρατζαφέρη.
Τον Ιούνιο του 2010, όταν η «Κ» αποκάλυψε την ύπαρξη του σημειώματος, αξιωματούχος του ΔΝΤ που συμμετείχε στη σύνταξή του δήλωσε: «Είχαμε κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου, αλλά δεν εισακουσθήκαμε». Μάλιστα, το ΔΝΤ είχε προτείνει στην κυβέρνηση Καραμανλή να δοθεί συνέντευξη Τύπου, είτε από στελέχη του ταμείου είτε από κοινού με το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών, ώστε να ενημερωθεί η κοινή γνώμη, αλλά η κυβέρνηση απέρριψε την πρόταση καθώς διαφαινόταν ότι η χώρα όδευε προς πρόωρες εκλογές.
Σε ανάλογο πνεύμα κινήθηκε λίγους μήνες αργότερα, τον Ιούνιο, και η επίσημη έκθεση του ταμείου, που ήταν αποτέλεσμα της καθιερωμένης περιοδικής αξιολόγησης της πορείας της ελληνικής οικονομίας. Οι προειδοποιήσεις γίνονταν παρά το γεγονός ότι οι αναλυτές του εργάζονταν με βάση στατιστικά στοιχεία, τα οποία στην πορεία αποδείχθηκαν αναληθή. Στην έκθεσή του το ΔΝΤ διαπίστωνε ραγδαία υποχώρηση της ανταγωνιστικότητας και καλούσε την ελληνική κυβέρνηση να μειώσει το έλλειμμα και να συγκρατήσει τον αλματώδη ρυθμό αύξησης του χρέους. Οι κυβερνητικές προβλέψεις περιγράφονταν ως υπεραισιόδοξες, αφού δεν αντικατόπτριζαν την πραγματικότητα και σκιαγραφούσαν ένα πιο θετικό περιβάλλον από αυτό που πραγματικά επικρατούσε.
Η έκθεση έκανε λόγο για «υψηλές δημοσιονομικές και εξωτερικές ανισορροπίες και αποδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας» και πρόβαλλε την ανάγκη να υπάρξουν «μεταρρυθμίσεις που θα τονώσουν την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη έτσι ώστε να αποφευχθεί η διολίσθηση σε στασιμοπληθωρισμό». Πρότεινε να εισέλθει η Ελλάδα «άμεσα σε πορεία δημοσιονομικής προσαρμογής που θα βασίζεται σε βιώσιμα μέτρα τα οποία θα στοχεύουν στη μείωση της σχέσης του χρέους προς το ΑΕΠ» και υπογράμμιζε την ανάγκη «αύξησης των εσόδων και αντιμετώπισης του μισθολογικού κόστους και των συνταξιοδοτικών προγραμμάτων τα οποία στηρίζονται σε μια επιδεινούμενη διαρθρωτική δομή».
Το ΔΝΤ προέβλεπε ύφεση για το 2009 που θα κυμαινόταν μεταξύ -1% και -2%, ενώ σημείωνε τον κίνδυνο αύξησης των spreads εάν δεν εφαρμόζονταν άμεσα μέτρα. Χαρακτήριζε, δε, λάθος κάθε δημοσιονομικού χαρακτήρα ενίσχυση με το σκεπτικό ότι οι αντοχές της οικονομίας ήταν περιορισμένες. Για παράδειγμα, σημείωνε ότι η ουσιαστική επιδότηση της αγοράς αυτοκινήτων -που εφάρμοσε τότε η κυβέρνηση Καραμανλή- δεν θα βοηθούσε στην ανάπτυξη, παρά μόνο θα αύξανε το χρέος. Παράλληλα, διαβλέποντας τον κίνδυνο για τον τραπεζικό τομέα, πρότεινε συγχώνευση τραπεζών, κάτι που σήμερα υποστηρίζει και ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος.
Την έκθεση είχε συντάξει ο Μπομπ Τράα, ο οποίος παρακολουθεί πλέον εκ του σύνεγγυς την πορεία εφαρμογής του Μνημονίου. Ο κ. Τράα και οι συνεργάτες του είχαν διαβουλευθεί στην Αθήνα με τον υπουργό Οικονομικών και Οικονομίας κ. Παπαθανασίου, την υπουργό Απασχόλησης κ. Πετραλιά, τον διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος κ. Προβόπουλο και οικονομικούς συμβούλους του πρωθυπουργού κ. Καραμανλή.
 http://news.kathimerini.gr/4Dcgi/4Dcgi/_w_articles_civ_12_07/11/2011_461917

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου