Κυριακή 7 Αυγούστου 2011

Κερδίζουμε Μαζί ή Χάνουμε Μαζί ("Win Together or Lose Together")

ΠΑΡΑΛΛΗΛΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΧΡΕΟΥΣ 

Εάν οι Αμερική, κατά τον Φρήντμαν, άφησε πίσω τους βασικούς πυλώνες της μεταπολεμικής  ανάπτυξής της, την υψηλής ποιότητας ανώτατη εκπαίδευση, την επένδυση στις υποδομές της καί στην επιλεκτική εισροή εγκεφάλων (ο Χίτλερ έδιωξε τον Αϊντάϊν και τόσους άλλους και οι Αμερικάνοι τον πήραν, μαζί με τον Φόν Μπράουν καί τόσους άλλους αργότερα), καί έμεινε πίσω στον διεθνή ανταγωνισμό, με τον τελευταίο κώδωνα κινδύνου την προχθεσινή υποβάθμισή της, τι να πεί καί η Ελλάδα; 

Ελληνική Ανώτατη εκπαίδευση; Το πιό σύντομο ανέκδοτο σε τρείς λέξεις. Παίρνει τους πιό διαβαστερούς μαθητές Λυκείου στον κόσμο καί τους μετατρέπει σε λίγα χρόνια σε δημοσιοϋπαλληλικής ποιότητας ανθρώπινο πολτό που γνωρίζει πλέον πως με την λοβιτούρα και τις γνωριμίες μπορείς και βολεύεσαι. Φιλολόγους πού δεν μπορούν να γράψουν ένα ποίημα, και μηχανολόγους που δεν μπορούν να σχεδιάσουν μιά μηχανή. Παίρνουν μετά καί ένα γιαλαντζί πτυχείο στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο δίνοντας μιά χιλιοπεντακοσσάρα ευρώ  γιά να αγοράσουν ένα πονηρό χαρτί και νά τα επιδόματα πτυχείου μετά! 

Η Γνώση, ποιά γνώση; Γιά Κινέζους μας πέρασες; Δεν είμαστε Αμερικανάκια εμείς! Η έρευνα, ναί μάλιστα. Γλίνεται έρευνα στην Ελλάδα. Ψάχνουμε να βρούμε στα ληξιαρχικά ποιός πέθανε χωρίς απογόνους ή ερευνούμε ποιός πήγε στην Αυστραλία ή στον Καναδσά καί δεν γύρισε τα τελευταία είκοσι τριάντα χρόνια να πάμε να του καταπατήσουμε το οικόπεδό του!

Η Αμερική πράγματι από νωρίς έκανε επενδύσεις. Πάντα έκανε μακροπρόθεσμες επενδύσεις στις υποδομές της. Στην αρχή σε κανάλια, που ένωσαν ποτάμια καί λίμνες γιά την μεταφορά προϊόντων, αργότερα σε σιδηρόδρομους (οι Άγγλοι έκαναν τους σιδηρόδρομους στην αρχή, οι Αμερικάνοι δεν είχαν τα κεφάλαια), σε λιμάνια, και στην δεκαετία του ΄50 σε ολοκληρωμένο δίκτυο εθνικών οδών ταχείας κυκλοφορίας.  Η Ελλάδα μετά τον Τρικούπη μόνον επί Σημίτη ξεκίνησε τις επενδύσεις στις υποδομές. Αργά, πολύ αργά, αφού αποψιλώθηκε όλη η Ελλάδα από πλυθυσμό καί νεολαία και πήγαν όλοι στο εξωτερικό στην Αθήνα. Ακόμη καί σήμερα η Κρήτη δεν έχει εθνική οδό. Η Εύβοια είναι απομονωμένη και καταδικασμένη στην μιζέρια, χωρίς εθνική οδό-ραχοκοκαλιά καί χωρίς γέφυρα που να την ενώνει με την αντίπερα του Μαλιακού άρα καί την βόρειο Ελλάδα καί παραπέρα. Η Ιονία οδός μόλις που ξεκίνησα σταμάτησε. Έγινε η Εγνατία, αλλά η πρώην ΠΑΘΕ (Πάτρα Αθήνα Θεσσαλονίκη Εύζωνοι) δεν έχει ακόμη τελειώσει και οι εργασίες στα Τέμπη μόλις σταμάτησαν. Σχέδια γιά να ενωθεί Η ΠΑΘΕ με την Ιονία στο κέντρο, δηλαδή να ενωθεί η Δυτική με την Ανατολική Ελλάδα, κάτι το αυτονόητο σε όποιον ανοίξει τον χάρτη της χώρας αυτής, την ένωση δηλαδή με αυτοκινητόδρομο της Λαμίας με το Αγρίνιο, δεν υπάρχουν, δηλαδή υπάρχουν αλλά θα γίνουν κάπου διακόσια χρόνια από σήμερα με τους ρυθμούς που προχωρούμε. Μπορεί την Ελλάδα να την κυβερνούν Πελοποννήσιοι, αλλά μόλις πατήσουν στην Αθήνα ξεχνούν την Πελοπόννησο που μαράζωσε δημογραφικά (η Θεσσαλονίκη από μόνητης έχει διακόσιες χιλιάδες περισσότερο κόσμο από ολόκληρη την Πελοπόννησο). Έγινε η γέφυρα στο Ρίο Αντίριο Πώς να γίνουν επενδύσεις εάν δεν αφέθηκε η επιλογή να περνάει καί τρένο κάτω από το αυτοκινητόδρομο. ΟΙ σιδηρόδρομοι της Πελοποννήσου είναι με προδιαγραφγές 1880, ενός μέτρου, καί κάθε χρόνο πέφτουν τα τρένα εκτροχιαζόμενα, ενώ στην υπόλοιπη Ελλάδα, στον υπόλοιπο κόσμο είναι 1.2μ. Οι σιδηροδρομικοί σταθμοί στην Ελλάδα δεν είναι οργανωμένοι να μεταφορτώνουν εμπορευματοκιβώτια, άρα οι μεταφορές των Ελληνικών προϊόντων γίνονται με φορτηγά, δηλαδή πολύ ακριβά. Κοστίζει τρεις τέσσερις φορές πιό ακριβά για να φτάσει ένα κοντέινερ με φρούτα στο Μόναχο από το Άργος πχ, ή την Βέροια, με φορτηγό παρά με τρένο, άρα καταστώνται μή ανταγωνιστικά τα προϊόντα μα. Πώς να γίνουν επενδύσεις μετά, όταν δεν υπάρχουν οι σωστές υποδομές; Κόβεται κανείς γιά αυτό; Όλοι βρίζουν τους "Πολιτικούς" γενικά και αόριστα, αλλά δεν απαιτούμε σαν κοινωνία τις σωστές λύσεις παρά ο καθείς μας επιδιώκει ατομικά και οικογενειακά το δημοσιοϋπαλληλικό βόλεμά του.

Η Αμερική έγινε αυτή πού έγινε με το να δανείζεται τα μυαλά των υπολοίπων. Δεν μιλούμε μόνον γιά τους Εβραίους Γερμανούς που προανέφερα, αλλά και στην Ελλάδα άν αναφερθούμε, θα βρούμε πολλαπλά παραδείγματα. Χιλιάδες Έλληνες Πανεπιστημιακοί διάσπαρτοι σε κάθε γωνιά της Αμερικής. Ο Νεγροπόντε, στο ΜΙΤ που δημιούργησε το Διαδίκτυο, το Ιντερνέτ, καί ο Παπανικολάου παλιότερα είναι μπονον δύο από τα πιό γνωστά ονόματα, γιά να μήν μιλήσουμε γιά τους καλιτέχνες (καί ο Καζαντζίδης έζησε στην Φλώριδα πολλά χρόνια κυνηγημένος από την εδώ νομοθεσία, και ο Χατζιδάκης έζησε στην Νέα Υόρκη καί παραλίγο να μην επέστρεφε). Η Ελλάδα παράγει μυαλά, καί μετά η έλειψη αξιοκρατίας τα καταδιώκει να βρούν καταφύγιο καί αναγνώριση στην αλλοδαπή. Αλά όχι μόνον η αναξιοκρατία λαί ο αχαλίνωτος κομματισμός. Τυχαίνει να γνωρίζω έναν φίλο Πυρηνικό Φυσικό που εργάζεται στο κρατικό και διαπανεπιστημιακό πυρηνικό ερευνητικό κέντρο Φέρμι Λάμπορατόρις, τον καθηγητή Γιάννη Τζανο. Σπούδασε στο ΕΜΠ αρχές της δεκαετίας του ΄70, και ήταν ο άριστος των αποφοίτων, φοιτητής του απόλυτου 10. Η κυβέρνηση Καραμανλή τον έστειλε μαζί με μιά εκλεκτή ομάδα  των αριστούψων μηχανολόγων αποφοίτων της Ελλάδας στο ΜΙΤ, το καλύτερο πολυτεχνείο στον κόσμο. Η Ελλάδα ετοιμαζόταν να μπεί στο κλάμπ των χωρών με πυρηνική παραγωγή, και χρειαζόταν άμεσα στελέχη. Η Ελληνική κυβέρνηση πλήρωσε τα πανάκριβα δίδακτρα καί τα έξοδα διαμονής (50 χιλ. ευρώ σε σημερινές συνθήκες ανά φοιτητή) και μόλις οι φοιτητές επέστρεψαν βρήκαν τις πόρτες κλειστές. Όλοι εκτός από έναν, πού έγινε διευθυντής στον Δημόκριτο σε ηλικία 27 ετών. Προσαρμόστηκε γρήγορα στον Νεοελληνικό βάλτο καί ακόμη λιάζεται στα λασπόνερα της επιστημονικής λησμονιάς. Μόλις φέτος θα έμπαινε στην σύνταξη, αλλά Νεοδημοκρατικότατος ών, έβαλε τα μέσα καί τα έξω του, καί η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ τον διόρισε γενικό διευθυντή σε τεχνολογικό Υπουργείο. Οι Υπόλοιποι της σειράς του, είδαν απόειδαν και γύρισαν στην Αμερική όπου έγιναν καθγηγητές πανεπιστημίων. Στην υγεία της μεγαλόψυχης Ελλάδας που τους σπούδασε καί τους έδωσε έτοιμους γιά την παραγωγή στην φτωχούλα Αμερική. Έτσι είναι! Άν είσαι έξυπνος, στέλνεις την περίσια εξυπνάδα να ξυπνήσεις καί τους κουτόφραγκους τα Αμερικανάκια. Την ίδια στιγμή η Τουρκία που ξεκίνησε αργά, μάζεψε ότι Τούρκο ή Τουρκομάνο υπήρχε στην Αμερική, από καθηγητή μέχρι υδραυλικό που εργαζόταν σε οτιδήποτε έχει σχεση με πυρηνικά, και έχει δημιουργήσει το δικό της Άλαμο, το δικό της Τουρκικό κέντρο πυρηνικής έρευνας, και ήδη ετοιμάζει την υποδομή γιά οκτώ πρηνικούς αντιδραστήρες στην Τουρκία. Όπως γράφουμε, τετρακόσιοι Τούρκοι μηχανολόγοι σπουδάζουν σε Ρώσσικα στην Μόσχα μετεκπαιδευόμενοι στα πυρηνικά γιά να αναλάβουν την λειτουργία των πυρηνικών αντιδραστήρων που ετοιμάζουν. Στην Αθήνα, ο πειραματικός Πυρηνικός αντιδραστήρας που μας έδωσαν ποι Αμερικάνοι δωρεάν στην δεκαετία του εξήντα χάσκει αχρησιμοποίητος στο κουτί, και όλοι οι ελληναράδες ξηλώνουν ελιές γιά να φυτέψουν φωτοβολταϊκά στα χωράφια τους καί πετσοκόβουν δάση γιά να στηλώσουν ανεμογεννήτριες στις βουνοκορφές τους. Άν ήταν έτσι απλά τα πράγματα, μου επισήμανε άλλος φίλος πυρηνικός μηχανικός του Πανεπιστημίου Περντιού την Ινδιάνας, τότε καί τα Τάνκερ θα γινόντουσαν ιστιοφόρα. Απλώς βρήκαν τα κορόϊδα, μου λέει, οι Γερμανοί, και θα πουλήσουν τα επόμενα "γυρτά υποβρύχια" στους πονηρούς τεμπέληδες που νόμισαν ότι βρήκαν τον τρόπο να βγάλουν λεφτά χωρίς δουλειά και χωρίς εργατικά! Θα αγοράσουν τώρα οι Γερμανοπί την ΔΕΗ αντί πινακίου φακής, καί το πρώτο πράγμα που θα κάνουν μόλις κορεσθεί η αγορά των φωτοβολταϊκών θα είναι να μειώσουν την αγορά ρεύματος σε ποσοστά κάτω από το κόστος τους (τώρα το αγοράζει η ΔΕΗ με πολλαπλά ασύμφορες ακριβές τιμές και χάνει...γιατί άραγε;). 

Γυρνούμε στα μυαλά. Διώξαμε τα δικά μας, αλλά μας ήλθαν ξένα. Άνοιξε η Ρωσσία, λίγα χρόνια πρίν. Γέμισαν τα πανεπιστήμια καί τα ερευνητικά κέντρα της Αμερικής με ρώσσους επιστήμονες. Γέμισαν τα σκυλάδικα και τα κουνελομπαράκια της Ελληνικής υπαίθρου με πανέμορφες δικηγορίνες, οικονομολόγους καί καθηγήτριες που η Ελλάδα τους πρόσφερε εργασία με κατακράτηση διαβατηρίου από τον πορνοβοσκό. Έμαθε και η περήφανη Ελληνική αγροτιά τι σημαίνει consommation! Έλα στον παππού, που τραγούδησε καί ο λαϊκός αειδός Τάσος Μπουγάς. Τίς ίδιες Ρωσσίδες και Ουκρανέζες στην Αμερική καί την Αγγλία χρησιμοποιούνται από τις εταιρίες εξαγωγικού εμπορίου γιά να διεισδήσουν στις καινούργιες αγορές, ή γίνονται καθηγήτριες χορού, γλώσσας, θεάτρου, αθλητισμού, στην Ελλάδα τις εκπορνεύσαμε. Καμιά κοπέλα από μόνη της δεν έγινε πόρνη. Μόνον μέσα από κυκλώματα και με αγαστή συνενοχή του κρατικού μηχανισμού, από τον λαδωμένο προξενικό υπάλληλο μέχρι τον λαδωμένο αστυνομικό διευθυντή της περιοχής. 

Στην Ελλάδα ίσα που αντιληφθήκαμε την χρυσοφόρα πηγή της Ρωσσίας σαν τουριστικού κολοσσού, αφού οι Τουρκοι επί δεκαπενταετία τώρα έχτισαν πολιτείες ολόκληρες με αντίγραφα του Κρεμλίνου καί της Κόκκινης Πλατείας στην Αττάλεια καί μάζεψαν τους Ρώσσους τουρίστες κατά εκατομμύρια. Πόσοι Έλληνες έμαθαν τα Ρώσσικα γιά να τους εξυπηρετήσουν; Την Ελλάδα μόλις τώρα την ανακαλύπτουν οι Ρώσσοι και τρελαίνονται αλλά η ΠΑΜΕ κλεινει τα λιμάνια να μην βγούν οι επάρατοι των κρουαζερόπλοιων και οι ταξιτζήδες τα αεροδρόμια και τους δρόμους μην τύχει καί βγεί κανείς να πατήσει στην Ελλάδα!

Αλλά καί να βγούν, μόλις κατέβει στο Μακεδονία και θελήσει να πάει στην Χαλκιδική, ούτε υπεραστικό τρένο υπάρχει γιά την Χαλκιδική, ούτε εθνική οδός. Ταλαιπωρία καί στρίμωγμα σε δρόμο καρμανιόλα, σαν αυτόν της βόρειας Κρήτης καί το Πελοποννησιακό οδικό ανέκδοτο και δράμα μαζί που λέγεται Πάτρα-Κόρινθος.

Υποφέρει η Ελλάδα. Υποφέρει επειδή σαν τζίτζικας χαιρόταν και έτρωγε τα έτοιμα καί τα δανεικά, και κορόϊδευε (καί συνεχίζει να κοροϊδεύει!) τα Αμερικανάκια παλιότερα καί τώρα τους "Κινέζους" και τους μπουνταλάδες τους Τούρκους, καί τους Αλβανούς καί τους Βούλγαρους. Εμείς είμαστε πάντα οι έξυπνοι. με την εξυπνάδα όμως κανείς δεν έζησε. Με την εφαρμογή της επιβιώνει καί μεγαλουργεί κανείς. Γελάει πάντα καλύτερα όποιος γελά τελευταίος όμως. Γελά καλύτερα όποιος μαθαίνει από τα παθήματά του καί από τα παθήματα των άλλων. Το μερμήγγι γελά τελευταίο, όπως μας λέει ο Αίσωπος. Το μερμήγγι, που η πείρα της πείνας και της ενέχειας περασμένων χειμώνων τού δίδαξαν πως πρέπει να οργανώσει την ζωή και την παραγωγή του με σύστημα καί αξιοκρατία καί ο καθείς να κάνει την δουλειά του! Όχι η μιά ομάδα να βάζει φωτιά στην μισή βάρκα γιά να κάψει την αλλη ομάδα, τους "μη συναδέλφους" (όπως λέμε οι εφοριακοί τους μή εφοριακούς, οι φορτηγατζήδες τους μή φορτηγατζήδες, οι ταξιτζήδες τους μή ταξιτζήδες, κλπ) στην άλλη πλευρά της βάρκας! Στο κάτω κάτω, δεν καίγεται ποτέ μόνον η μισή η βάρκα, κερδίζουμε μαζί, τραβώντας όλοι το κουπί, ή χάνουμε μαζί καί πάμε όλοι στον πάτο!

Αλλά, θα πείς, ποιός διαβάζει τον Αίσωπο όταν ακούμε πως ήδη ετοιμάζεται να κοπεί η μυθολογία από την διδακτέα ύλη...

Μιλτιάδης Η. Μπόλαρης

Ακολουθεί το άρθρο του Θωμά Φρήντμαν, από τo New York Times, τους Χρόνους, με άλλα λόγια,  της Νέας Υόρκης:

August 6, 2011
IN the wake of the hugely disappointing budget deal and the S.& P.’s debt downgrade, maybe we need to hang a new sign in the immigration arrival halls at all U.S. ports and airports. It could simply read: “Welcome. You are entering the United States of America. Past performance is not necessarily indicative of future returns.”
Josh Haner/The New York Times
By Thomas L. Friedman
Because our country is now finding itself in the worst kind of decline — a slow decline, just slow enough for us to keep deluding ourselves that nothing really fundamental needs to change if our future is to match our past.
Our slow decline is a product of two inter-related problems. First, we’ve let our five basic pillars of growth erode since the end of the cold war — education, infrastructure, immigration of high-I.Q. innovators and entrepreneurs, rules to incentivize risk-taking and start-ups, and government-funded research to spur science and technology.
We mistakenly treated the end of the cold war as a victory that allowed us to put our feet up — when it was actually the onset of one of the greatest challenges we’ve ever faced. We helped to unleash two billion people just like us — in China, India and Eastern Europe. For us to effectively compete and collaborate with them — to maintain the American dream — required studying harder, investing wiser, innovating faster, upgrading our infrastructure quicker and working smarter.
Instead of doing that at the scale we needed — that is, building muscle — we injected ourselves with massive amounts of credit steroids (just like our baseball players). This enabled millions of people to buy homes they could not afford and to fill jobs in construction and retail that did not require that much education. Our European friends went on a similar binge.
All this debt blew up in 2008 in the U.S. and Europe, and that led to the second problem: Homeowners, firms, banks and governments are all now “deleveraging” or trying to — meaning that they are saving more, shopping less, paying off debts and trying to dig out from mortgages that are under water.
No one better explains the implications of this than Kenneth Rogoff, a professor of economics at Harvard, who argued in an essay last week for Project Syndicate that we are not in a Great Recession but in a Great (Credit) Contraction: “Why is everyone still referring to the recent financial crisis as the ‘Great Recession?’ ” asked Rogoff. “The phrase ‘Great Recession’ creates the impression that the economy is following the contours of a typical recession, only more severe — something like a really bad cold. ... But the real problem is that the global economy is badly overleveraged, and there is no quick escape without a scheme to transfer wealth from creditors to debtors, either through defaults, financial repression, or inflation. ...
“In a conventional recession,” Rogoff noted, “the resumption of growth implies a reasonably brisk return to normalcy. The economy not only regains its lost ground, but, within a year, it typically catches up to its rising long-run trend. The aftermath of a typical deep financial crisis is something completely different. ... It typically takes an economy more than four years just to reach the same per capita income level that it had attained at its pre-crisis peak. ... Many commentators have argued that fiscal stimulus has largely failed not because it was misguided, but because it was not large enough to fight a ‘Great Recession.’ But, in a ‘Great Contraction,’ problem No. 1 is too much debt.” Until we find ways to restructure and forgive some of these debts from consumers, firms, banks and governments, spending to drive growth is not going to come back at the scale we need.
Our challenge now, therefore, is to deleverage the economy as fast as possible, while, at the same time, getting back to investing as much as possible in our real pillars of growth so our recovery is built on sustainable businesses and real jobs and not just on another round of credit injections.
Regarding deleveraging, Rogoff suggests, for example, that the government facilitate the writing down of mortgages in exchange for a share of any future home-price appreciation.
Regarding growth, we surely need a much smarter long-term fiscal plan than the one that just came out of Washington. We need to cut spending in areas and on a time schedule that will hurt the least; we need to raise taxes in ways that will hurt the least (now is the perfect time for a gasoline tax rather than payroll taxes); and we need to use some of these revenues to invest in the pillars of our growth, with special emphasis on infrastructure, research and incentives for risk-taking and start-ups. We need to offer every possible incentive to get Americans to start new businesses to grow out of this hole.
If juggling all these needs at once sounds hard and complicated, it is. There is no easy, one-policy fix. We need to help people deleverage, cut some spending, raise some revenues and reinvest in our growth engines — as an integrated strategy for national renewal. Something this big and complex cannot be accomplished by one party alone. It will require the kind of collective action usually reserved for national emergencies. The sooner we pull together the better.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου