Νεοελληνική επιλογή: Μουσείο Μαρίας Κάλας ή τεκές ναρκομανών;

Αθηναϊκό ερείπιο υπό κατάληψη, αντί για μνημείο και προορισμός

Του Δημητρη Pηγοπουλου

Λίγες ώρες κράτησε η «απελευθέρωση» της πολυκατοικίας Παπαλεονάρδου, στη συμβολή των οδών Πατησίων 61 και Σκαραμαγκά. Το διατηρητέο σπίτι που έζησε τα νεανικά της χρόνια η Μαρία Κάλλας τελεί εκ νέου υπό κατάληψη αφού η επιχείρηση της αστυνομίας το πρωί της 29ης Ιουλίου αποδείχθηκε μια τρύπα στο νερό. Μπορεί οι άνδρες της ΕΛ.ΑΣ. να σφράγισαν το κτίριο αλλά οι καταληψίες επέστρεψαν στον χώρο το ίδιο απόγευμα, σημειώνοντας μια εντυπωσιακή νίκη γοήτρου.
Η ιστορία της «κατάληψης Σκαραμαγκά» ξεκίνησε το 2009. Το εγκαταλελειμμένο κτίριο λειτουργούσε περισσότερο ως στέκι, το βράδυ σχεδόν κανείς δεν κοιμόταν μέσα. Η Εισαγγελία Αθηνών διέταξε προκαταρκτική παραγγελία κατόπιν της οποίας πραγματοποιήθηκε η «εκκένωση» του κτιρίου. Στην πραγματικότητα καμία εκκένωση δεν έγινε, αφού την ώρα της εισβολής των αστυνομικών δυνάμεων ουδείς βρισκόταν στο κτίριο. Οταν κατέφθασε εκπρόσωπος των καταληψιών για να είναι παρών στις έρευνες, προσήχθη στο τμήμα της Ομόνοιας. Το νέο της επέμβασης των ΜΑΤ έγινε γρήγορα γνωστό μέσα από το Διαδίκτυο, με αποτέλεσμα να υπάρξει συγκέντρωση ατόμων του αντιεξουσιαστικού χώρου και να προκληθεί προς στιγμήν ένταση. Τελικά, μέχρι νωρίς το απόγευμα το κτίριο είχε πέσει ξανά στα χέρια των καταληψιών.
Και αρχιτεκτονική αξίαΟι καταλήψεις παλαιών κτιρίων δεν είναι αποκλειστικά αθηναϊκό φαινόμενο. Και σε άλλες πόλεις του κόσμου συμβαίνουν ανάλογα περιστατικά. Αλλά δεν μιλάμε για ένα οποιοδήποτε κτίριο. Πρόκειται για το σπίτι που έζησε η Μαρία Κάλλας όσο η βάση της ήταν η Αθήνα: από το 1937 έως το 1945. Το 1936 μετά το διαζύγιο των γονέων της, η Μαρία Κάλλας ήρθε στην Αθήνα και έμεινε με τη μητέρα της και τη μεγαλύτερη αδελφή της Υακίνθη στο σπίτι της οδού Πατησίων μέχρι το 1945, οπότε και επέστρεψε ξανά στη Νέα Υόρκη. Στη σχετική σελίδα της wikipedia για τη Μαρία Κάλλας η Πολυκατοικία Παπαλεονάρδου φιγουράρει πολύ ψηλά μετά τη φωτογραφία της ίδιας της μεγάλης Ελληνίδας σοπράνο. Ας αναλογιστούμε πόσα εκατομμύρια μάτια έχουν διαβάσει αυτή τη σελίδα και, κυρίως, πόσοι ξένοι επισκέπτες θα ήταν πρόθυμοι να έρθουν στην Αθήνα μόνο και μόνο για να δουν το αθηναϊκό σπίτι της Μαρία Κάλλας. Και αντί να υπάρξει μια συντονισμένη προσπάθεια για να υλοποιηθεί η μόνη αυτονόητη χρήση του συγκεκριμένου μεγάρου (Μουσείο Μαρία Κάλλας) παρακολουθούμε το «κρυφτούλι» αντιεξουσιαστών και αστυνομίας με φόντο ένα ταλαιπωρημένο από τον χρόνο και τον σεισμό του ’99 κτίριο. Γιατί ακόμα και χωρίς τη Μαρία Κάλλας η Πολυκατοικία Παπαλεονάρδου έχει τη δική της αρχιτεκτονική αξία. Οικοδομήθηκε το 1925, βάσει σχεδίων του αρχιτέκτονα Κώστα Κιτσίκη (1892-1969) με μορφολογικές επιρροές από το γερμανικό Jugendstil. Ανήκει στο Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο και από το 1989 είναι κηρυγμένο ιστορικό διατηρητέο μνημείο.
ΔιάλογοςΑπευθυνθήκαμε στον κ. Χρήστο Φωτίου, πρόεδρο του ΝΑΤ. «Αμέσως μετά το καλοκαίρι θα ζητήσω να έρθω σε επαφή με τους καταληψίες. Να τους ακούσω, να με ακούσουν, για να βρούμε μια λύση. Πρέπει να υπάρξει ένα χρονοδιάγραμμα». Τον ρωτήσαμε αν η Πολυκατοικία Παπαλεονάρδου συμπεριλαμβάνεται στο πρόγραμμα αξιοποίησης των ακινήτων του Ταμείου. «Γίνεται αξιοποίηση με το κτίριο υπό κατάληψη;».

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_12/08/2011_452439