Οι «κόκκινες γραμμές» του κ. Λουκά Παπαδήμου

Watch the Red line...!

Ποια είναι τα σενάρια της επόμενης μέρας
με βάση τα αποτελέσματα της σημερινής σύσκεψης
 
Του Παναγη Γαλιατσατου
Με τις δικές του «κόκκινες» γραμμές έναντι των απαιτήσεων της τρόικας θα προσέλθει στη σύσκεψη με τους πολιτικούς αρχηγούς ο πρωθυπουργός, η οποία αναμένεται να πραγματοποιηθεί κάποια ώρα σήμερα. Και αυτό γιατί ο κ. Λ. Παπαδήμος έχει αντιρρήσεις σε σχέση με το σχέδιο του νέου μνημονίου που παρέδωσε χθες η τρόικα και οι οποίες αφορούν κυρίως δύο επίμαχα σημεία:
-Τις περικοπές του κατώτατου μισθού και των δύο «δώρων». Η τρόικα επιμένει στη μείωση του κατώτατου μισθού κατά 25-30%, ενώ ο κ. Παπαδήμος θεωρεί ότι η στάση της είναι «οικονομικά και πολιτικά λανθασμένη». Ταυτοχρόνως είναι αντίθετος στην πλήρη κατάργηση του 13ου και 14ου μισθού. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες θεωρεί ότι ένα «ψαλίδισμα» του ενός «δώρου» θα ήταν ανεκτό, εφόσον απαιτείτο ως αντάλλαγμα ώστε να μην είναι τόσο σημαντική η μείωση του κατώτατου μισθού.
-Το μέγεθος και την ταχύτητα των λεγόμενων δημοσιονομικών προσαρμογών. Ο κ. Παπαδήμος θεωρεί ότι η απαίτηση της τρόικας να υπάρξει προσαρμογή της τάξης του 2% σε ένα χρόνο δεν είναι εφικτή ή λογική. Αντιθέτως, εκτιμά ότι θα έπρεπε να μοιραστεί σε δύο έτη (2012-2013), ώστε να έχει λιγότερο οδυνηρές συνέπειες σε κρίσιμους τομείς της οικονομίας. Ο κ. Παπαδήμος, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, δεν αποκλείει συνεπώς, εφόσον η τρόικα επιμένει σε ακραίες θέσεις στα δύο αυτά καίρια ζητήματα, να συμφωνήσει σε μια κοινή διαπραγματευτική θέση με τους αρχηγούς και να βρεθεί μαζί τους απέναντι στην τρόικα. Το ερώτημα είναι ασφαλώς τι θα συμβεί τότε, καθώς έχει κυριολεκτικά εξαντληθεί ο χρόνος για περαιτέρω διαπραγματεύσεις και καθίσταται πολύ δύσκολο να προλάβει η χώρα τις ημερομηνίες για την ολοκλήρωση του PSI, το οποίο είναι απολύτως κρίσιμο, για να αποφευχθεί τον Μάρτιο η άτακτη χρεοκοπία, αλλά και για την αποκατάσταση της ρευστότητος. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κ. Παπαδήμος και οι πολιτικοί αρχηγοί είχαν συμφωνήσει στην προηγούμενη σύσκεψή τους σε μια κοινή διαπραγματευτική γραμμή στα εργασιακά, η οποία προέβλεπε 3ετές πάγωμα μισθών, κατάργηση ωριμάνσεων και ορισμένες άλλες θεσμικές αλλαγές. Η πρόταση αυτή απερρίφθη πανηγυρικώς από την τρόικα, αλλά και στις κατ' ιδίαν συζητήσεις που είχε ο κ. Παπαδήμος με κορυφαίους παράγοντες της Ε.Ε. και του ΔΝΤ.
Κρίσιμο ζήτημα στη διαπραγμάτευση απεδείχθη βεβαίως και το στάτους των μετοχών των υπό κεφαλαιοποίηση τραπεζών. Αρχικώς δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι η τρόικα δεχόταν τη λύση των κοινών μετοχών με την πρόβλεψη ότι οι μέτοχοι των τραπεζών θα έχουν πρώτο δικαίωμα επαναγοράς όταν αποκατασταθεί η κεφαλαιακή τους επάρκεια. Η πρόταση, όμως, που υπεβλήθη χθες από την τρόικα προβλέπει διαφορετική μεταχείριση των μετόχων, ανάλογα με το αν καταφέρουν να βρουν επαρκή κεφάλαια ή να συνεισφέρουν οι ίδιοι στις απαιτούμενες αυξήσεις κεφαλαίου. Εν συνεχεία υπάρχει μια ακόμη διάκριση ανάμεσα στις μετοχές που αναλογούν σε κεφάλαια που προέρχονται από απώλειες λόγω PSI και κατοχής ελληνικών ομολόγων και σε εκείνες που προέρχονται από την ύφεση ή την κακοδιαχείριση όπως έχει καταγραφεί στην έκθεση της BlackRock.
Το όλο πακέτο του νέου μνημονίου προβλέπει πάντως, όπως ήταν γνωστό από καιρό, θεαματικές αλλαγές στο εργασιακό και μισθολογικό των ΔΕΚΟ ή των πρώην ΔΕΚΟ, που έχουν ιδιωτικοποιηθεί, την άμεση κατάργηση φορέων του Δημοσίου με ταυτόχρονη απόλυση υπαλλήλων τους σε αριθμό έως και 15.000, την άμεση αναδιοργάνωση των φοροεισπρακτικών μηχανισμών κ.ά.
Πλέον τα προφανή σενάρια, σύμφωνα με πολύ καλά ενημερωμένες πηγές, είναι τα εξής:
-Να επιμείνει σε ακραίες θέσεις η τρόικα και ο κ. Παπαδήμος να συμφωνήσει με τους τρεις αρχηγούς ότι το νέο μνημόνιο δεν μπορεί να γίνει δεκτό. Σε αυτή την περίπτωση θα χρειασθεί νέος γύρος διαπραγματεύσεων, ενδεχομένως με τη συμμετοχή και των αρχηγών. Ομως, ο χρόνος είναι πολύ περιορισμένος και σύμφωνα με στελέχη της Ε.Ε. και του ΔΝΤ «δεν υπάρχει ευήκοον ους σε καμία μεγάλη πρωτεύουσα, δυστυχώς είναι όλοι στοιχισμένοι πίσω από το ΔΝΤ και το Βερολίνο».
-Να υπάρξουν, την τελευταία στιγμή, διορθωτικές κινήσεις από την πλευρά της τρόικας που να καταστήσουν τη συμφωνία αποδεκτή από τον κ. Παπαδήμο αλλά όχι από τους τρεις ή κάποιους από τους αρχηγούς. Εκεί η κατάσταση περιπλέκεται, καθώς ο κ. Παπαδήμος είναι αμφίβολο κατά πόσον θα δεχθεί συνέχιση της διαπραγμάτευσης, πλην ενός ίσως ακόμη γύρου. Σε αυτή την περίπτωση, ο πρωθυπουργός θα πει στους πολιτικούς αρχηγούς «πάτε σε εκλογές».
-Να βρεθούν κοινά αποδεκτές λύσεις, κυριολεκτικά την ύστατη στιγμή και να ανακοινωθεί απόψε ή έως την Τρίτη το βράδυ -πριν από τη συνεδρίαση του Eurogroup- η συμφωνία για το PSI και το νέο μνημόνιο.
Εάν προκύψει ένα εκ των δύο πρώτων σεναρίων δεν θα πρέπει να αποκλείεται το σενάριο της «θεαματικής αποχώρησης» της τρόικας. Να φύγουν δηλαδή οι εκπρόσωποί της, αφήνοντας πίσω το τελικό σχέδιο συμφωνίας, δίνοντας παράλληλα μια διορία ολίγων ημερών για να αποφασίσει η Ελλάδα τι θα πράξει. Ουδείς θέλει μια τέτοια εξέλιξη, η οποία ελλοχεύει πολλούς κινδύνους: την άμεση αποσταθεροποίηση της Πορτογαλίας και άλλων χωρών, την ανεξέλεγκτη ενδυνάμωση των βορείων χωρών και ιδίως των σκληρών Γερμανών και των Ολλανδών, που θα ομιλούν πλέον ανοικτά για αποχώρηση της Ελλάδας από το ευρώ και την τελειωτική αποσταθεροποίηση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος.
Υπάρχουν, πάντως, κορυφαίοι αξιωματούχοι στην Αθήνα οι οποίοι δεν κρύβουν τους φόβους τους για το ενδεχόμενο το ΔΝΤ να θεωρεί «χαμένη υπόθεση» την Ελλάδα και να θέλει να αποχωρήσει, θέτοντας τόσο το ελληνικό πολιτικό σύστημα όσο και το ευρωπαϊκό προ των ευθυνών τους. Πρόκειται για μεθόδευση που η ηγεσία του ΔΝΤ πιστεύει ακράδαντα ότι έπρεπε να είχε ακολουθηθεί πολλούς μήνες πριν και ίσως τώρα κρίνει ότι αποτελεί τη μοναδική διέξοδο στο ελληνικό… αδιέξοδο.
Ωστόσο, αυτό το οποίο γίνεται ξεκάθαρο από όλες τις πλευρές είναι πως για όλα υπάρχει ένα «οδόφραγμα» που δεν είναι άλλο από τις αποφάσεις της 26ης Οκτωβρίου.