Νέα στρατηγική επενδύσεων στις υποδομές για την κρουαζιέρα

Θαλάσσιος Τουρισμός

Σε υψηλότερα επίπεδα από τα φετινά αναμένεται να κυμανθεί η κίνηση της κρουαζιέρας το 2013 στο λιμάνι του Πειραιά, σύμφωνα με εκτιμήσεις του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ), Γιώργου Ανωμερίτη, ενώ τα υπουργεία Ναυτιλίας και Τουρισμού προετοιμάζονται να ανακοινώσουν σύντομα τα σχέδιά τους για την ενίσχυση του κλάδου στη χώρα, που θα έχουν σαν βασικό στοιχείο τις επενδύσεις σε λιμενικές υποδομές.
Κατά τη διάρκεια εκδήλωσης για την κρουαζιέρα που έγινε στον ΟΛΠ ο υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, Κωστής Μουσουρούλης, στάθηκε στα τεχνικά μειονεκτήματα που παρουσιάζει η χώρα μας αναφορικά με τη λειτουργία του κλάδου και τα οποία στερούν έσοδα από τη χώρα.
Έφερε σαν παράδειγμα την επισκεψιμότητα κρουαζιέρας στη χώρα μας σε σύγκριση με τα έσοδα που εισπράττει. «Η απόδειξη είναι ότι στα έσοδα, το 2011, καταλάβαμε την 6η θέση με 605 εκατομμύρια ευρώ, ενώ σε αριθμό επιβατών καταλάβαμε την 3η θέση με 1η την Ιταλία και 2η την Ισπανία», ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός και προσέθεσε:
«Η χαμηλή χρήση των λιμανιών μας ως homeporting, αποτυπώνεται στα στοιχεία: Μόλις το 16% των επιβατών κρουαζιέρας που επισκέφθηκαν την Ελλάδα το 2011 ξεκίνησαν από ελληνικό λιμάνι, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό εκτιμάται γύρω στο 75% για την Ισπανία. Αν αυξήσουμε λοιπόν τον αριθμό homeporting, τα οικονομικά οφέλη για την εθνική και κυρίως την τοπική ανάπτυξη θα είναι ασφαλώς μεγαλύτερα».
Με βάση μελέτη της Εθνικής Τράπεζας, αν τα 2/3 των επιβατών που επισκέπτονται την Ελλάδα ξεκινούν από ελληνικά λιμάνια, σε συνδυασμό με την αύξηση της διεθνούς ζήτησης, το 2016, τα ετήσια έσοδα από την κρουαζιέρα θα μπορούσαν να εκτιναχθούν στα 2 δισ. ευρώ.
«Όλα αυτά απαιτούν εθνικό στρατηγικό σχεδιασμό, αντίθετα από την μέχρι τώρα αντιμετώπιση, όπου κάθε λιμάνι κατέγραφε το δικό του ανεξάρτητο σχέδιο», σημείωσε ο κ. Μουσουρούλης. Προσέθεσε ότι ο σχεδιασμός αυτός που σύντομα θα παρουσιάσει από κοινού με την υπουργό Τουρισμού, Όλγα Κεφαλογιάννη, «θα προσβλέπει στη συνδυασμένη βελτίωση και ανάπτυξη διαφόρων λιμενικών προορισμών. Δεν νοείται, για παράδειγμα, να υπεραναπτύξουμε τον Πειραιά ως homeport, όταν η αύξηση του αριθμού των επιβατών δεν θα μπορεί να απορροφηθεί και να εξυπηρετηθεί σε νησιωτικά λιμάνια-προορισμούς της κρουαζιέρας».
Ο υπουργός κωδικοποιώντας τους στόχους που έχει θέσει ανέφερε ότι αφορούν στην:
* Ανάπτυξη και βελτίωση των υποδομών κρουαζιέρας σε υφιστάμενους τουριστικούς πόλους.
* Ολοκληρωμένη παρέμβαση για τη διαλειτουργικότητα των υποδομών κρουαζιέρας με επισκέψεις σε τουριστικούς πόλους της ενδοχώρας.
* Αύξηση των εναλλακτικών πόλων επίσκεψης, για να εκμεταλλευτούμε τη ζήτηση για νέους προορισμούς, αλλά και νέους συνδυασμούς προορισμών.
* Ανάπτυξη του δικτύου των λιμένων εκκίνησης, των home-ports, δηλαδή, μέσω μόχλευσης ιδιωτικών κεφαλαίων και ενσωμάτωσης των επενδυτικών σχεδίων στους υπό αποκρατικοποίηση λιμένες.
«Χωρίς επενδύσεις σε λιμενικές υποδομές και εγκαταστάσεις, σε σύγχρονους τερματικούς σταθμούς υποδοχής επιβατών, σε υψηλού επιπέδου λιμενικές υπηρεσίες, δεν μπορούμε να ελπίζουμε στη βελτίωση του κλάδου της κρουαζιέρας στην Ελλάδα», κατέληξε.
Αύξηση επισκεπτών
Η ελκυστικότητα του ελληνικού προϊόντος κρουαζιέρας φαίνεται και από τις διαπιστώσεις που έκανε ο κ. Ανωμερίτης ο οποίος ανέφερε ότι τα νούμερα για το 2013 θα είναι αυξημένα. Παρουσιάζοντας τα στοιχεία της κρουαζιέρας σημείωσε ότι το 2012 σε σχέση με το 2011 θα σημειωθεί μείωση επιβατών transit κατά 15%. Όμως πρόσθεσε, σε σχέση με το 2010 η αύξηση είναι 13,51%. «Η σύγκριση με το 2010 ή και το 2009 είναι αναγκαία, διότι το 2011 υπήρξε μια "μοναδική" χρονιά (καταγράφηκε αύξηση 35%) λόγω των πολιτικών γεγονότων στη Β. Αφρική (Αίγυπτος, Τυνησία, Λιβύη) και δεν πρέπει να λαμβάνεται ως έτος σύγκρισης», ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Οφείλουμε να νομοθετήσουμε ταχύτατα τις μεταρρυθμιστικές μας παρεμβάσεις για τη λιμενική βιομηχανία μέσα στο πλαίσιο των θεσμών και αρχών του ευρωπαϊκού λιμενικού συστήματος. Από την πορεία ανάπτυξης ενός δυναμικού εθνικού λιμενικού συστήματος δεν εξαρτάται η πορεία των θαλασσίων μεταφορών και η διακίνηση εμπορευμάτων, αλλά πάνω απ' όλα, μέσω της κρουαζιέρας, ο θαλάσσιος τουρισμός και κατ' επέκταση η βιωσιμότητα των νησιών και ο ίδιος ο ελληνικός τουρισμός», σημείωσε ο κ. Ανωμερίτης.
Η θέση του ΟΛΠ
Μέσα στα 10 τελευταία χρόνια ο Πειραιάς μετατράπηκε σε κύριο λιμάνι κρουαζιέρας για όλη την περιοχή της Μεσογείου. Από 621.961 επιβάτες το 2002 έφθασε να εξυπηρετήσει το 2011, 2.517.371 αφιξο - αναχωρήσεις. Ο Πειραιάς το 2013 θα διαθέτει 11 θέσεις ελλιμενισμού κρουαζιερόπλοιων. Ο ΟΛΠ Α.Ε. έχει ήδη ανακοινώσει, στην αγορά κρουαζιέρας, ότι τα έτη 2013-2016 θα διατηρήσει σταθερά τα τιμολόγιά του.
Ο ΟΛΠ Α.Ε. σήμερα είναι το μόνο ελληνικό λιμάνι το οποίο εφαρμόζει κανονισμό και προγραμματισμό κατάπλου (Berth Allocation) ώστε με τη συνεργασία και των εταιρειών, να είναι σε θέση να εξαγγείλει από τις 25 Οκτωβρίου 2012, όλα τα δρομολόγια και θέσεις πρόσδεσης για το 2013.
Επίσης σε συνεργασία με το Διεθνή Αεροδρόμιο Αθηνών «Ελ. Βενιζέλος» θα υπογραφεί εντός του έτους μνημόνιο συνεργασίας για την αποφυγή διπλών ελέγχων αποσκευών. Αυτό σημαίνει ότι στο home-porting ο επιβάτης θα παραδίδει την αποσκευή του στο αεροδρόμιο επιβίβασης και θα τη βρίσκει στην κουκέτα του πλοίου, χωρίς ενδιάμεσους ελέγχους.
Τέλος, είναι το μόνο λιμάνι στην Ελλάδα, το οποίο παρέχει όλες τις απαιτούμενες διευκολύνσεις, όπως νερό, ναυτιλιακά καύσιμα, τροφοεφόδια, συντηρήσεις και παραλαβή αποβλήτων και λυμάτων βάσει κοινοτικών κανονισμών, επομένως αποτελεί το λιμάνι-βάση για την κρουαζιέρα σε όλους τους λοιπούς, κυρίως νησιωτικούς, προορισμούς.
Προέλευση επιβατών
Η προέλευση κατά εθνικότητα των επιβατών κρουαζιέρας στην Ελλάδα προέρχεται από τις χώρες Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ, Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία και Ιταλία. «Με εξαίρεση τις δύο τελευταίες χώρες, αναμένεται αύξηση αριθμού τουριστών κρουαζιέρας στην Ελλάδα κατά τα έτη 2013 και 2014», υπογράμμισε ο διευθύνων σύμβουλος του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς, Γιώργος Ανωμερίτης.
«Να γίνει πραγματική βάση η Ελλάδα»
Εσοδα ύψους 575 ευρώ ανά επιβάτη μπορεί να κερδίσει η Ελλάδα, εφόσον μετατραπεί σε πραγματική βάση κρουαζιέρας η οποία θα περιλαμβάνει ένα συνδυαστικό τουριστικό πακέτο.
Οπως σημειώνει ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ) σε επιστολή του προς τον υπουργό Ναυτιλίας και Αιγαίου, Κωστή Μουσουρούλη, η χώρα μας χρειάζεται ουσιαστικό home porting, δηλαδή τα πλοία να παραμένουν στα ελληνικά λιμάνια για όλες τις ανάγκες, τροφοδοσία, επισκευές κ.λπ. εκτελώντας τακτικά ταξίδια, κάτι που επί της ουσίας δεν υφίσταται.
«Σήμερα το home port αφορά μόνο μία μειοψηφία 336.000 επιβατών. Οι συγκεκριμένοι επιβάτες στην πλειονότητά τους περνούν ως transit από τη χώρα μας, αφού φθάνουν με πτήση charter αυθημερόν με την αναχώρηση του πλοίου. Τα έξοδά τους υπολογίζονται περίπου 60-65 ευρώ ανά επιβάτη», αναφέρει ο ΣΕΕΝ και προσθέτει: «Σε περίπτωση ουσιαστικού home porting, όμως, τα έξοδα ανά επιβάτη εκτοξεύονται στα 575 ευρώ». Στα έσοδα αυτά υπολογίζονται με βάση τουριστικό πακέτο που περιλαμβάνει μεταφορές, ξενοδοχεία, εστιατόρια, αρχαιολογικούς χώρους και άλλα σε συνδυασμό με κρουαζιέρα.
Αν και η Ελλάδα έχει σημαντικά φυσικά πλεονεκτήματα ώστε να αναπτύξει το home port, ωστόσο υστερεί σημαντικά σε πολλά τεχνικά θέματα. «Ο λόγος για την υστέρηση του home porting έχει να κάνει και με την έλλειψη υποδομών σε λιμάνια και στεριά. Σήμερα 52 κρουαζιερόπλοια είναι άνω των 100.000 τόνων (καθώς και η πλειονότητα των υπό παραγγελία πλοίων) και μεγάλου αριθμού επιβατών (3.000-5.000) και ως εκ τούτου τα έργα θα πρέπει να είναι εκτενή», σημειώνει ο ΣΕΕΝ.
Θίγοντας το θέμα των αεροπορικών συνδέσεων, αναφέρει ότι πρέπει να είναι επαρκείς, δεδομένου ότι είναι ένας σημαντικός παράγοντας που επίσης επιδρά στον τομέα της κρουαζιέρας. Για παράδειγμα αναφέρεται στην αεροπορική σύνδεση με την Αμερική.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΣΙΜΠΛΑΚΗΣ - atsimp@naftemporiki.gr