http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=512854
Στη μεταπετρελαϊκή εποχή, η πυρηνική ενέργεια είναι αναγκαία για την Ελλάδα. Ενεργειακή ανεξαρτησία, καθαρό περιβάλλον, εναλλακτικές μορφές ανάπτυξης (όπου ο ρυπαίνων πληρώνει) είναι στόχοι που με την παρουσία του ατόμου στο ενεργειακό μίγμα, αποκτούν δυνατότητα διαχρονικής κατοχύρωσης. Χωρίς την πυρηνική ενέργεια η Ελλάδα θα οδεύσει απροετοίμαστη, αν όχι άοπλη, σε ένα πεδίο πρωτόγνωρων ιστορικών προκλήσεων.
Η ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών ενέργειας, όπως η ηλιακή και η αιολική, προϋποθέτει επάρκεια ενέργειας βάσης. Οι μεγάλες διακυμάνσεις καθώς και η ελλιπής ανάπτυξη τεχνολογίας αποθήκευσης καθιστούν αυτές τις μορφές ενέργειας συμπληρωματικές και όχι υποκαταστατικές ενεργειών βάσης. Οι υδρογονάνθρακες, η υδάτινη καθώς και η πυρηνική ενέργεια παραμένουν οι μοναδικές πηγές ενέργειας βάσης και ισχύος. Η χρήση εναλλακτικών αχνών μορφών ενέργειας μπορεί να συμβάλει αποτελεσματικά στην μείωση και του οικονομικού κόστους καθώς και της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης. Το κόστος όμως θα αυξηθεί ραγδαία αν παραβιασθεί η φύση αυτών των αποκεντρωτικών μορφών ενέργειας με την γιγάντωση και συγκέντρωσή τους. Το μέτρο θα έχει χαθεί όταν ο πολύ πετυχημένος σε μικρή κλίμακα ηλιακός ή φωτοβολταϊκός ή αιολικός, χρησιμοποιηθεί, στην ελληνική μορφολογία εδάφους, σαν ο κύριος πυλώνας ενός ακριβού δικτύου παραγωγής ηλεκτρικού βιομηχανικού ρεύματος.
Η Δανία μπορεί να έχει αποτελεσματικό αιολικό σύστημα που καλύπτει το 20% των ενεργειακών αναγκών της ακριβώς επειδή μπορεί να στηριχθεί σε ένα εκτενές σύστημα υδροηλεκτρικής (Σουηδία) και πυρηνικής ενέργειας βάσης. Ένα σημαντικό μέρος της αιολικής ενέργειας αποθηκεύεται και μετατρέπεται σε «υδροηλεκτρική» ενέργεια βάσης στην πλούσια σε νερά Σουηδία. Η Ελλάδα σε τι ενέργεια βάσης θα στηριχθεί για να δημιουργήσει το δικό της αναγκαίο, και αυτονόητο λόγω κλίματος και θέσης, αιολικό και ηλιακό δίκτυο; Στην παραγωγή ενέργειας βάσης από λιγνίτη και εισαγόμενο αέριο; Ή στα πυρηνικά και υδροηλεκτρικά εργοστάσια της Τουρκίας και της Βουλγαρίας;
Είναι αλήθεια πως η πυρηνική ενέργεια περιβάλλεται από μια μυθολογία φόβου που καθιστά τον γόνιμο διάλογο προβληματικό. Αυτό ισχύει και για τα οικονομικά των αντιδραστήρων. Όμως, από την ακραία τεχνο-αισιοδοξία του '60, όταν κάποιοι επιστήμονες δήλωναν ότι η πυρηνική ενέργεια θα ήταν τόσο φτηνή που θα καταργούσε τους μετρητές ρεύματος, βρισκόμαστε σήμερα στον μανιχαϊσμό σύγχρονων ακτιβιστών που θεωρούν την επικινδυνότητα της πυρηνικής τεχνολογίας περίπου διαβολική, και ως εκ τούτου, κάθε συζήτηση γύρω από αυτή σχεδόν αμάρτημα.
Ιστορικά, ο φόβος για ό,τι πυρηνικό πηγάζει από την σχέση του ουρανίου με πολεμικές εφαρμογές και σε κάποιο βαθμό εξυπηρετεί τον έλεγχο της τεχνολογίας, προς όφελος αυτών των εφαρμογών, από τις νόμιμες Πυρηνικές Δυνάμεις (τις πέντε χώρες που έκαναν πυρηνική δοκιμή πριν την 1/1/1967), είναι αναμφισβήτητα ένας φόβος με ρίζες στην πραγματικότητα και ως εκ τούτου έχει απεριόριστες δυνατότητες διαρκούς ανανέωσης. Ο φόβος αποθαρρύνει την επιθυμία πρόσβασης στους απροετοίμαστους (τους «αγεωμέτρητους”). Αλλά, όπως και με άλλες σοβαρές τεχνολογίες, απαιτείται σεβασμός, και όχι φόβος. Η Ελλάδα σήμερα τηρεί πολλές προϋποθέσεις πρόσβασης στην πυρηνική ενέργεια. Ξεκινώντας με την προσπάθεια απόκτησης πυρηνική τεχνογνωσίας στο παρελθόν (ΔΕΗ, Δημόκριτος, Πανεπιστήμια και Πολυτεχνεία), έχει άριστους μηχανικούς και επιστήμονες και διεθνή παρουσία στην πυρηνική τεχνογνωσία.
Η Ελλάδα έχει επίσης τη μεγαλύτερη ποντοπόρο ναυτιλία του κόσμου, η οποία θα ενταχθεί στο παγκόσμιο σύστημα περιορισμού ρύπων του περιβάλλοντος με μεγάλες οικονομικές επιπτώσεις, αν δεν ληφθούν μέτρα έγκαιρα. Συνεπώς, φοβικά σύνδρομα απέναντι στην πυρηνική ενέργεια δεν συνάδουν με το μέλλον της χώρας.
Η παγκόσμια ναυτιλία παράγει ετησίως περίπου το 3% των συνολικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2), το οποίο αντιστοιχεί σε ένα δισ. εκατομμύριο τόνους αερίων θερμοκηπίου. Η Συνθήκη του Κιότο (σε ισχύ μέχρι το 2012) εξαιρεί την ναυτιλία και τις αερομεταφορές από περιορισμούς εκπομπών. Η Συνθήκη της Κοπεγχάγης όμως (διάδοχος του Κιότο) αναμένεται να εντάξει στα όρια εκπομπών και τη ναυτιλία και τις αερομεταφορές. Στη συνάντηση των υπουργών Περιβάλλοντος της Ε.Ε. στις 21 Οκτωβρίου έγινε πρόταση για περιορισμό των εκπομπών κατά 20% για τη ναυτιλία και 10% για τις αερομεταφορές (σε σχέση με τις εκπομπές του 2005). Αναμένεται ότι αυτά θα είναι και τα αριθμητικά όρια εκπομπών της Κοπεγχάγης.
Η ελληνόκτητη ναυτιλία με 3.400 πλοία και μερίδιο περίπου 20% στην παγκόσμια βιομηχανία θαλασσίων υπηρεσιών, θα επηρεασθεί άμεσα και σε βάθος χρόνου από την Κοπεγχάγη. Η συμπερίληψη της ναυτιλίας, ως σημαντικής πηγής εξοικονόμησης αερίων στην νέα παγκόσμια συνθήκη, συνιστά μια άνευ προηγουμένου ιστορική πρόκληση. Εμμέσως, πλην σαφώς, στην Ελλάδα θα χρεωθούν περίπου 40 εκατομμύρια τόνοι εξοικονόμησης σε ετήσια βάση.
Σήμερα η χώρα παράγει συνολικά 95 εκατομμύρια τόνους CO2, ενώ το όριο που της αναλογεί από τη Συνθήκη του Κιότο είναι 70 εκατομμύρια τόνοι, που πρέπει μέχρι το 2020 να μειωθούν στα 56 εκατομμύρια τόνους. Αν συνυπολογίσει κανείς την εξοικονόμηση 40 εκατομμυρίων τόνων προς όφελος της ναυτιλίας, το 2020 η Ελλάδα ενδέχεται να έχει όριο εκπομπών περίπου 16 εκατομμύρια τόνους. Για τα υπόλοιπα θα πρέπει να πληρώσει. Προς το τέλος της επόμενη δεκαετίας η Ελλάδα θα πρέπει να εξασφαλίζει περίπου 80 με 100 εκατ. τόνους CO2 ετησίως, με κόστος πολλών δισ. ευρώ, που θα υποσκάπτει κάθε σοβαρή προσπάθεια ανάπτυξης.
Από τα παραπάνω μπορεί κανείς εύκολα να συμπεράνει πόσο αναγκαίο είναι για τη χώρα να δημιουργήσει ένα «μαξιλάρι» 80 - 100 εκατομμυρίων τόνων σε ετήσια βάση. Αυτό σημαίνει ότι κοντά στο 80% των ενεργειακών αναγκών θα πρέπει να καλυφθεί, σύμφωνα με την κ. Μπιρμπίλη, από εναλλακτικές μη ρυπογόνες μορφές ενέργειας και το υπόλοιπο 20% από υδρογονάνθρακες/λιγνίτη. Παγκόσμια θερμοδυναμική πρωτοτυπία κάλυψης των ενεργειακών αναγκών ισχύος και βάσης της χώρας.
Η επίσημη θέση «κλείνουμε την πόρτα στην πυρηνική ενέργεια» δεν είναι απλά ένας βραχυπρόθεσμα ανέξοδος δογματισμός. Είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος μακροπρόθεσμης υπονόμευσης των εναλλακτικών μορφών ενέργειας. Είναι μια εφήμερη πολιτική εκτίμηση που αδικεί τον ελληνικό λαό και τον εκθέτει σε σοβαρούς κινδύνους από επερχόμενες ανεξέλεγκτες διεθνείς ενεργειακές, περιβαλλοντικές και οικονομικές κρίσεις. Οι εναλλακτικές μορφές ενέργειας θα αποδώσουν εφ’ όσον υπάρχει ικανή και μη ρυπογόνα ενέργεια βάσης. Αλλιώς θα μείνουμε στον λιγνίτη και τα αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα θα μετατραπούν σε λαμογιές.
Dr. Λευτέρης Τσουκαλάς, καθ. Πυρηνικός Μηχανικός - Purdue University, ΗΠΑ tsoukala@purdue.edu
Dr. Σταύρος Μπασέας, Δρ. Ηλεκτρολόγος Μηχανικός - Chicago, ΗΠΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου